Final Sınavı - Bilim Felsefesi

Soru 1:

I: Giderilemez anomalilerin artmasıII: Çözüm bekleyen olağan bilim problemlerinin artmasıIII: Yeni bilimsel buluşların artmasıYukarıdakilerden hangileri bunalım döneminin başlamasının sebeplerindendir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi Nicod ile Hempel yönteminin karşılaştığı güçlüklerden biridir?

A) Duhem-Quine sorunu B) Sonsuz Öğeli Evren Sorunu C) Kanıtın hipoteze göre beklenebilirliği sorunu D) Bayes sorunu E) Salt tümdengelimci sorunu

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi hipotez-buluşu görüşü için söylenemez?

A) Bu görüşte hipotezler, bilim insanlarının salt hayal gücünün ürünü olarak kabul edilmezler. B) Hipotezler bilim insanlarının önceden doğruladıkları gözlem önermelerine dayanarak tümdengelimsel olmayan bir çıkarımla türetilir. C) Açıklayıcı yeni bir hipotez, onu türetmek için kullanılan gözlem önermelerinde geçen terimlerin dışında bu önermelerde geçmeyen yeni terimler kapsar. D) Hipotez-buluşu görüşü önceden bilinen, henüz açıklanmamış, dolayısıyla şaşırtıcı belli bazı olguları açıklama amacını güder. E) Gözlem ve/veya deneyle, doğrulanmış yalın olguların bilgisini ifade eden gözlem önermeleri ortaya konulur.

Soru 4:

İçsel Enerji Yasası İdeal Gaz Yasası Birleşik Gaz Yasası Yukarıdakilerden hangisi deneysel yasadır?

A) Yanlız I B) Yanlız II C) Yanlız III D) I ve III E) I ve II

Soru 5:

Teori dizisini oluşturan teorilere özgü olan koruyucu kuşakların adım adım ortaya konulmasını yönlendirir. Yukarıdaki tarif hangisine aittir?

A) Pozitif yordam B) Negatif yordam C) Tümdengelim D) Anomali E) Modus tollens

Soru 6:

Bilimsel Teorilerin Sözdizimsel Yaklaşımı ne zaman gerçekleştirilmiştir?

A) XVIII.yüzyılın ikinci yarısı B) XIX.yüzyılın ikinci yarısı C) XX. yüzyılın ikinci yarısı D) XX.yüzyılın ilk yarısı E) XIX.yüzyılın ilk yarısı

Soru 7:

I. Kuzgun paradoksu II. Sonsuz öğeli evren sorunu III. Alternatif hipotezler sorunu Nicod ve Hempel yöntemleri yukarıdaki güçlüklerden hangileri ile karşılaşmaktadır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 8:

Dizideki tüm teorilere ortak olan temel hipotezler kümesine , teori dizisinin .......... denir. Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Yardımcı hipotezi B) Postulatlar kümesi C) Koruyucu kuşağı D) Katı çekirdeği E) Gelişen teorisi

Soru 9:

"Bir teorinin hipotezlerinden tümdengelimsel olarak türetilen bir önermenin değillemesi gözlem ve/veya deneyle doğrulanmış bir gözlem önermesi ise bu önermenin dile getirdiği olguya” ne denir?

A) İndirgenen teori B) Katı çekirdek C) Anomali D) Yordam E) Yalınlık

Soru 10:

Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Modelin sözdizimsel yaklaşımda hiçbir işlevi yoktur. B) Mantıkçı empirist felsefeciler gerçekçilik görüşünü benimser. C) Teorik terimler tekil ve genel olmak üzere ikiye ayrılır. D) Teorik postulatlar ile bağlantı postulatlar teorinin aksiyomlarını oluşturur. E) Teorinin dili, teorinin terimleri ile bu terimlerden oluşan önermeleri kapsar.

Soru 11:

............ denilen teori yaklaşımında her teori, aksiyomlaştırılmış önermeler dizgesinin yanı sıra modeller kümesi ile hedef uygulamaları kümesini kapsar. Bir teorinin modelleri, bu teorinin uygulanabildiği nesne dizgelerini ve bunların özelliklerini matematiksel nesnelerle temsil ederler. Yukarıda yer alan boşluğa aşağıdaki kavramlardan hangisi gelmelidir?

A) Modeller B) Teorik postulatlar C) Anlambilimsel D) Bağlantı postulatları E) Sözdizimsel

Soru 12:

Her bilimsel teorinin Yasa Görünümlü Önermeler içeriği hangileridir?

A) Her Bilimsel teori, aksiyom veya postulat olarak adlandırılan üç temel içeriğe sahiptir. B) Her Bilimsel Teori Teorik önermeler içerir C) Her Bilimsel Teori Yasal önermeler içerir D) Her Bilimsel Teori karışık önermeler içerir E) Her Bilimsel Teori Planlı önermeler içerir

Soru 13:

Gözlem verisi ne demektir?

A) Gözlemden dolaylı olarak elde edilen veriye gözlem verisi denir B) Gözlemden deneysel olarak elde edilen veriye gözlem verisi denir C) Deney sırasında elde edilen veriye gözlem verisi denir. D) Gözlem sırasında ölçülen veriye gözlem verisi denir E) Deneylenebilen veriye gözlem verisi denir.

Soru 14:

Teorik postulatlarda yalnız teorik terimler geçtiğinden, bu postulatlara verilen bir diğer ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Salt teorik önermeler B) Bağlantı postulatları C) Karma teorik önermeler D) Olgusal önermeler E) Dolaylı önermeler

Soru 15:

"Tüm metaller yeterince ısıtıldığında genişler" önermesi ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi/hangileri geçerlidir?I. Bu önerme bir düzenlilik ifade etmektedir.II. Doğadaki bir düzenlilik, bilim diline ait bir önermeyle dile getirilmiştir.III. Bu önerme, bir nesne dizgesinin farklı anlarda farklı nesne-durumlarında olabildiği gibi, farklı anlarda aynı nesne-durumunda da olabileceğini ifade etmektedir.IV. Burada tümel-koşullu doğru bir önermenin karşılığı olan tümel-koşullu birolgu vardır.

A) Yalnızca I ve II B) Yalnızca I ve III C) II, III ve IV D) I, II ve IV E) Yalnızca IV

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi tek-atomlu kinetik gaz te- orisinin açıkladığı değil de, özellikle öndeyide bulun- duğu bir yasadır?

A) Foton gazlarının içsel enerjisi yasası B) İçsel enerji yasası C) İdeal gaz yasası D) Birleşik gaz yasası E) Avogadro yasası (hipotezi)

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi kinetik gaz teorisine ait teorik terimlerden değildir?

A) Molekül sayısı B) Molekül kütlesi C) Molekül hızı D) Molekül kinetik enerjisi E) Molekül numarası

Soru 18:

Kuhn’a göre temel hipotezlerinin bir arada tutarsız (çelişkili) olmasına ne denir?

A) Giderilebilir anomali B) Olağandışı anomali C) Giderilemez anomali D) Yıkıcı anomali E) Yapıcı anomali

Soru 19:

I. Bilimsel yöntemde tümevarımın dışında tümdengelime de gereksinim duyulması göz ardı edilmiştir. II. Tümevarımsal genelleme önermesinin yanlışlanabileceği yok sayılmıştır. III. Tümevarımsal genelleme önermesi bilimsel açıklama için kullanılamamaktadır. Belirtilen eleştirilerden hangisi/hangileri salt tümevarımcı görüşe getirilen eleştirilerdir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 20:

Bilimsel yasaların birleştirici açıklama modeline göre bir arada açıklanabilecek türden yasalara örnek aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kepler’in yasaları ile Galileo’nun serbest düşme yasası birleştirici açıklama modeline göre açıklanabilirler. B) Newton’un devinim yasaları ile genel çekim yasası birleştirici açıklama modeline göre açıklanabilir. C) Hempel ve Oppenheim’ın önermeleri birleştirici açıklama modeline göre açıklanabilir. D) Boyle-Mariotte, Charles ve Gay-Lussac yasaları gibi klasik termodinamik gaz yasaları kinetik gaz teorisi çerçevesinde birleştirici modele göre açıklanabilirler. E) Khinchin ve Feynman’ın önermeleri birleştirici açıklama modeline göre açıklanabilir.