Final Sınavı - Bilim Felsefesi

Soru 1:

Glymour yöntemine yapılan en önemli eleştirilerden birisini oluşturan kişi hangisidir?

A) Christensen B) John C) Klemenson D) Bayes E) Psillos

Soru 2:

İçinde hem teorik terim hem de gözlem terimleri gecen ve teorik terimlere kısmi anlam veren önermelere ne ad verilir?

A) Bağlantı postulatı B) Salt yasa-görünümlü önerme C) Türetilmiş yasa-görünümlü önerme D) Salt teorik önerme E) Karma gözlem önermesi

Soru 3:

Sabit hacim oranları yasası aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Gay-Lussac B) J. Dalton C) J. L. Proust D) Thomas S. Kuhn E) Ernest Nagel

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi bilimsel değer ölçülerinden biri değildir?

A) Seçilen teori dakik olmalıdır. B) Seçilen teori tutarlı olmalıdır. C) Seçilen teori kapsamlı olmalıdır. D) Seçilen teori yalın olmalıdır. E) Seçilen teori karmaşık olmalıdır

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi hipotez pekiştirme yöntemlerinden biri değildir?

A) Hipotezli tümdengelimsel yöntem B) Hempel'in örnekleme yöntemi C) Bayesci (olasılıkçı) yöntem D) Glymour'un kendi-kendini pekiştirme görüşü E) Tümdengelimsel hipotez yanlışlama görüşü

Soru 6:

.............. denilen yaklaşımda; teori kısmen yorumlanmıştır. Yalnız gözlem terimleribirer varlık gösterir. Teoride geçen teorik terimler ise kısmen anlamlı sayılır. Her teori, içinde yalnız teorik terimler geçen teorik postulatlar, içinde hem gözlem terimleri hem teorik terimler geçen bağlantı postulatları ve her iki çeşit postulattan türetilebilen açıklamalar ile öndeyilerden oluşur. Teorik terimler bağlantı postulatlarıyla kısmen yorumlanır. Yukarıdaki cümlede yer alan boşluğa aşağıdaki kavramlardan hangisi gelmelidir?

A) Teorik postulatlar B) Sözdizimsel C) Bağlantı postulatları D) Anlambilimsel E) Modeller

Soru 7:

Bilimsel teorilere ilişkin ele alınan kaç türlü yaklaşım bulunmaktadır?

A) Bilimsel teorilerin sözdizimsel yaklaşımı ve anlambilimsel yaklaşımı olarak iki türlü yaklaşım bulunmaktadır B) Bilimsel teorilerin ayrımcı yaklaşımı ve anlamcı yaklaşımı olarak iki türlü yaklaşımı bulunmaktadır. C) Bilimsel teorilerin sözel yaklaşımı, sayısal yaklaşımı ve matematiksel yaklaşımı olarak üç türlü yaklaşımı bulunmaktadır. D) Bilimsel teorilerin sözdizimsel ve sayısal olarak iki yaklaşımı bulunmaktadır E) Bilimsel teoriler için herhangi bir yaklaşıma gerek duyulmamaktadır.

Soru 8:

Renk belirlenebilirinin değerleri arasında renk benzerliğine dayanan bir sıralama bağıntısı vardır. Bu sıralamada kırmızı tonlar turuncu tonlara, turuncu tonlar sarı tonlara, sarı tonlar yeşil tonlara, yeşil tonlar mavi tonlara, mavi tonlar mor tonlara, mor tonlar ise kırmızı tonlara benzer. Böylece renk benzerliği sıralamasının bir daire biçiminde olduğunu görülür. Bundan dolayı bu gibi sıralamalara dairesel sıralama denir. Yukarıdaki bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Sıralama bağıntısı yansımasızdır B) Sıralama bağıntısı bakışımsızdır C) Sıralama bağıntısı geçişsizdir D) Her renk tonu kendisine benzemez E) Mavi tonlar kırmızı tonlara benzer

Soru 9:

Molekül sayısının molekül zamanına oranına(N/V) ne denir?

A) Molekül sayısı hızı B) Molekül sayısı yoğunluğu C) Molekül sayısı ortalaması D) Molekül ortalama hızı E) Molekül kinetik enerjisi

Soru 10:

I. Türetilen tümevarımsal genelleme önermesinin başka gözlem ve/veya deneylerle daha da pekiştirilmesi II. Gözlem ve/veya deney yoluyla ilgili bilim dalının konusuna giren yalın olguların bilgisinin türetilmesi III. Gözlem ve/veya deneyle doğrulanmış sonlu sayıda gözlem önermesinden tümevarımsal çıkarımla bir tümel-koşullu önermenin türetilmesi Salt tümevarımcı görüşe göre bilimsel yöntemin yukarıda sırasız olarak verilen aşamalarının doğru sıralanışı nasıldır?

A) I-III-II B) II-I-III C) II-III-I D) III-I-II E) III-II-I

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi bir teorinin teorik postulatları için söylenebilir?

A) Teorik postulatlar, deneysel yasalar ile diğer teorik yasalardan türetilebilir. B) Teorik postulatlar, salt deneysel yasalardan türetilebilir. C) Teorik postulatlar, bağlantı postulatları ile deneysel yasalardan türetilebilir. D) Teorik postulatlar, teorinin diline ait teorik önermeler olup diğer teorik önermelerden türetilemez. E) Teorik postulatlar, teorinin diline ait teorik önermeler olup diğer teorik önermelerden türetilebilir.

Soru 12:

İçinde hem teorik terimler hem de gözlem terimleri geçen önermeler olup teorik terimlere dolayısıyla da teorik önermelere kısmi bir anlam verir. Yukarıdaki ifade aşağıdaki seçeneklerde verilen hangi tanıma uymaktadır?

A) Karma teorik önerme. B) Salt teorik önerme. C) Gözlem terimi. D) Bağlantı postulatları. E) Kinetik teori.

Soru 13:

Bir teorinin bağlantı postulatları için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Bağlantı postulatları, içinde yalnız gözlem terimleri geçen postulatlardır. B) Bağlantı postulatları, içinde yalnız teorik terimler geçen postulatlardır. C) Bağlantı postulatları, içinde yalnız teorik terimler geçen postulatlar olup teorik terimleri kısmen anlamlı kılarlar. D) Bağlantı postulatları, içinde hem teorik terimler hem de gözlem terimleri geçen önermeler olup teorik terimleri tam anlamlı kılarlar. E) Bağlantı postulatları, içinde hem teorik terimler hem de gözlem terimleri geçen önermeler olup teorik terimleri kısmen anlamlı kılarlar.

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi bilimsel değerlerden biri değildir?

A) Dakiklik B) Tutarlılık C) Kapsamlılık D) Yalınlık E) Bilimsel

Soru 15:

“Her doğal sayıdan büyük bir doğal sayı vardır” önermesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?

A) Sonsuz Öğeli Evren Sorunu B) Kuzgun Paradoksu C) Teorik Hipotezler Sorunu D) Kendi kendini Pekiştirme E) Eşdeğerlik koşulu

Soru 16:

“Bilimde sözü edildiğine göre yerçekimi vardır” görüşü bilim felsefesindeki hangi görüşün bir örneğidir?

A) Pozitivizm B) Deneycilik C) Gerçekçilik D) Gerçekçilik-karşıtlığı E) Mantıkçı-deneycilik

Soru 17:

Bilim felsefesinde Salt Tümevarımcı Görüş olarak bilinen yaklaşımı ortaya koyan filozof kimdir?

A) G. Hempel B) W. Salmon C) F. Bacon D) S. Pierce E) K. Popper

Soru 18:

"Deney ve/veya gözlem yoluyla doğrulanmış sonlu sayıda gözlem önermesinden parçadan bütüne doğru çıkarımla oluşturulur." Verilen bilgi, aşağıdakilerden hangi kavramı tanımlamaktadır?

A) Hipotez B) Tümevarımsal genelleme önermesi C) Örnekleme yoluyla pekiştirme yöntemi D) Bayes teoremi E) Nicod yöntemi

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi Hipotez Buluşu görüşü için söylenebilir?

A) Hipotezler tümevarımsal genellemeler olup, bilim insanlarının önceden doğruladıkları gözlem önermelerine dayanarak tümevarımsal çıkarımla türetilir; dolayısıyla bu hipotezlerde gözlem önermelerinde geçmeyen yeni terimler bulunmaz. B) Hipotezler, bilim insanlarının önceden doğruladıkları ancak henüz açıklanmamış şaşırtıcı olguları dile getiren gözlem önermelerine dayanarak tümdengelimsel bir çıkarımla türetilir. C) Bu görüşe göre, bilim insanları yaratıcı hayal güçleriyle diledikleri düzenlilik ifade edebilen tümel-koşullu önermeleri sınamak amacıyla hipotez sıfatıyla geçici olarak kabul ederler. D) Hipotezler, bilim insanlarının önceden doğruladıkları ancak henüz açıklanmamış şaşırtıcı olguları dile getiren gözlem önermelerine dayanarak tümdengelimsel olmayan bir çıkarımla türetilir; ancak açıklayıcı işlevi olan bu hipotezlerde gözlem öne E) Hipotezler, bilim insanlarının önceden pekiştirdikleri başka hipotezlerin tümdengelimsel sonuçlarıdır.

Soru 20:

Bayesci Pekiştirme Yöntemi’nde hipotezler nasıl sınanırlar?

A) Tümdengelimsel yöntemlerle sınanırlar. B) Hipotezli-Tümdengelimsel Pekiştirme Yöntemi’ ile sınanırlar C) Alternatif hipotezlerle sınanırlar. D) Eldeki doğrulanmış gözlem önermeleri ve arkadüzlem bilgisini dile getiren önermelere göre koşullu olasılıklarına dayanılarak sınanırlar. E) Tümevarımsal Pekiştirme Yöntemi’ ile sınanırlar