Epistemoloji

Yanıt Açıklaması: W. V. O. Quine gibi 20. yüzyıl Amerikan pragmacılarının (“eylemciler” olarak da anılırlar) vurguladığı önemli bir nokta, bilimin aslında sağduyudan türediği ve ikisi arasında bir uçurumun değil sürekliliğin olduğudur

Yanıt Açıklaması: Soruda açıklaması verilen kavram enformasyon kavramıdır. Bu kavram, bilgi açısından “hammadde” olma anlamı taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Demokritus’un başını çektiği “atomcular” ise görünür nesnelerin yapıtaşlarının gözle görünmeyen atomlar olduğunu ve dünyamızdaki her oluşum ve değişimin atomların birleşip ayrılmalarının bir sonucu olduğunu öne sürmüştü.

Yanıt Açıklaması: Maddecilik, genel olarak, var olanların yalnızca maddesel nesneler (veya maddesel töz) olduğunu, zihinsel veya ruhsal tözün olmadığını savlayan felsefi görüştür.

Yanıt Açıklaması: Descartes’ın Meditationes de Prima Philosophia (Latinceden Türkçeye çevirisiyle ilk Felsefe Üzerine Düşünceler veya kısaca Düşünceler) başlığı altında sunduğu irdelemeler, okuyanı şaşırtan ve felsefi merakları olanların da oldukça ilgisini toplayacak bazı ifadelerle başlar.

Yanıt Açıklaması: Biz insanların dünyanın etkilerine bilinçli bir şekilde açık canlılar olmamızın sonuçlarından biri, bilgi edinebilen, bilgi yoluyla karmaşık işler başarabilen varlıklar olmamızdır. Bu da bizi bu ünitenin ana teması olan bir noktaya getirir: Genel olarak ifade edildiğinde, insan denen canlıyı insan yapan (ve kayda değer bir düzeyde diğerlerinden farklı kılan) en önemli özelliklerden birinin bilgi kavramı veya bilginin gerçekleşmesinde yattığını düşünürüz.

Yanıt Açıklaması: Enformasyon yoluyla edinilen bilgiler işlenmiş değil, ham madde olma özelliği taşırlar ve her zaman doğru oldukları iddia edilemez. Bununla birlikte, kişisel deneyimler yoluyla değil, internet, kitaplar vb gibi kaynaklardan edinilen, bu nedenle de nesnel olan bilgiler içerirler.

Yanıt Açıklaması: Epistemolojinin “bilgi” kavramı üzerine geliştirilen kuramsal bir çalışma türü olduğunu belirtmiştik. Farklı bilim dalları, bilgi edinme, bilgi dağarcığını genişletme ve bilginin bilimsel niteliğini yükseltme gibi amaçlar güderken, epistemoloji “bilgi” kavramının kendisine kuramsal bir bakış getirmeyi hedefler. Başka bir deyişle, epistemoloji bilgi dağarcığımıza yeni bilgiler eklemektense, bilgiyi felsefi açıdan mercek altına alır.

Yanıt Açıklaması: Soruda açıklaması verilen kavram, sağduyusal tavır’dır.

Yanıt Açıklaması: "biz bilgi kavramının öznelliğe ya da keyfiliğe yakın olmadığını düşünürüz. Örneğin, ben Dünya ile Ay arasındaki ortalama uzaklığın yaklaşık 384400 kilometre olduğunu biliyorum. Bu bilgiyi tuttuğum yer, doğal olarak, belleğim veya zihnimdir. Ancak bu bilginin “benim zihnimde” barınması, onun mutlaka öznel olduğunu göstermez. Bilgi zihnimde tutulsa da, içeriğinin veya doğruluğunun belirlenmesi benim öznelliğimden ve keyfi tercihlerimden bağımsız gerçekleşir. Eğer Dünya ile Ay arasındaki ortalama uzaklık gerçekten 384400 kilometre civarındaysa, bunun nedeni kendim veya zihinsellik sahibi olan diğer insanlar değil, evrendeki nesnelerin konumlarıdır diye düşünürüz."

Yanıt Açıklaması: Öğrenilmiş bedensel bilmede bedeni kullanarak yapılan etkinlikler vardır. Dolayısıyla dağa tırmanmayı öğrenme beden kullanmayı gerektirir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Fransız düşünür Descartes’ın felsefi sorgulamalarına “hiçbir şeyi peşinen bilgi olarak kabul etmeden” başlamaya karar vermesidir. Bunun nedeni, Descartes’ın, daha önce “bilgi” olarak kabul etmiş olduğu düşünce parçalarının önemli bir kısmının yanlış olduğunun farkına varmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Usçuluğun esas olarak deneyimciliğin karşıtı olduğunu söylemek aslında önemli bir ipucu vermektedir. O yüzden, deneyimcilikten hareketle tanımlarsak, “usçu” olarak bilinen felsefeciler bilgimizin tek kaynağının duyu verileri ve algılar olmadığını düşünürler. Daha açık olarak ifade edildiğinde, güvenilir veya kesin bilginin temelinde insan aklının yattığı veya gerçekliğin kavranmasının ancak akıl yoluyla olabileceği tezini ileri süren akıma usçuluk denir.

Yanıt Açıklaması: Betimleyici, tasvir edici veya anlatıcı nitelikte olan yani yalnızca bir durumu veya olguyu ileten cümleler, normatif olmayan ifadeler arasında sayılabilir. “Hırsızlık yapmak yanlıştır” cümlesi normatif bir ifade iken, “Büyük şehirlerde hırsızlık oldukça yaygındır” cümlesi ise betimleyici veya sergileyici bir yapıdadır. Bu tanım ve örneklere göre D şıkkı normatif, diğerleriyse betimleyicidir.

Yanıt Açıklaması: E seçeneği hariç diğer seçenekler epistemolojinin konu ve sorunları arasında yer alırken, bilginin genellenip genellenmeyeceği yer almaz.

Yanıt Açıklaması: İdealar zihinsel değil maddeseldir önermesi yanlıştır. Çünkü idealar gerçek dünyanın bilişsel anlamda, zihinsel olarak kavranmasına denk düşer. Bu durumda gerçek dünyanın zihinsel görüntüsü idea olarak tanımlanabilir. İdealar bu anlamda zihinsel ve soyut kavramlar olarak belirir.

Yanıt Açıklaması: Bilgi ve enformasyon kavramlarının dilsel kullanımlarının birbiriyle tam örtüşmediğini belirtebiliriz. Her ne kadar “sahip olma” kavramı hem “bilgi” hem de “enformasyon” için kullanılabilir görünse de, bu iki kullanım arasında önemli farklar da vardır.

Yanıt Açıklaması: ‘‘Tabula rasa’’ deyimi Latince “boş levha” anlamına gelir ve bu kavram John Locke’dan bulunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Normatif kavramının anlamsal olarak tersi, "betimleyici", "tasvir edici", "anlatıcı"dir.

Yanıt Açıklaması: İnsanın nasıl mutlu olacağını bilmesi, iç durumlara yönelik farkındalık örneği olarak açıklanabilir. Çünkü burada tamamen insanın kendisi ile ilgili bir farkındalığı söz konusudur. Doğru cevap D'dir.