Epistemoloji

Yanıt Açıklaması: Descartes’ın temel epistemolojik amacı, anımsanacağı gibi, dünya bilgimizin kesin, şüphe götürmez ve deneyimsel bilgilerimizin tümüne dayanak oluşturan bir temeli olup olmadığını bulmaktır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Burada kastedilen “ben”, tahmin edileceği gibi, etten kemikten bir varlık değil, zihinsel boyutta bir var olma durumudur. Başka bir deyişle, kastedilen, zihinsel tözdür. Düşünme işlevi –ki şüphe duyma da buna dâhildir– düşünen bir şeyin olmasını gerektirir. Ve bu şekilde Descartes o bilinen sloganına ulaşır: “Düşünüyorum, o hâlde varım” (Latincesiyle Cogito ergo sum.). Descartes’a göre, insan bilgisinin en sağlam unsuru budur.

Yanıt Açıklaması: Felsefe tarihinin en dindar düşünürlerinden biri olan ve Audi’den yaklaşık 150 yıl önce yaşamış olan Danimarkalı felsefeci Søren Kierkegaard’ın (1813-1855) eserlerinde bu epistemolojik fikri bütünüyle kabul ediyor görünmesidir. Ancak Kierkegaard’ın bu kabulden çıkarttığı sonuç ve vermeye çalıştığı asıl mesaj oldukça değişiktir.

Yanıt Açıklaması: Pek çok felsefeci, örneğin, “etik” kavramını “bireylerin ve toplumların sahip olduğu ahlak (moralité) üzerine düşünme veya irdeleme” olarak tanımlar. “Etik” için zaman zaman “ahlak felsefesi” deyiminin kullanılmasının nedeni budur.

Yanıt Açıklaması: Edmund Gettier’in sunduğu argüman, bilginin üç kavramsal bileşeni veya koşulu sağlansa bile bilginin oluşamayabileceğini gösterme amacı taşır.

Yanıt Açıklaması: Aralarındaki büyük farklara rağmen her iki taraftaki düşünürler temel olarak algısal bilginin bilgisel dünyamız için ne kadar önemli olduğu ve epistemolojik işlevinin ne olduğuna dair fikir ayrılıkları yaşamışlardır.

Yanıt Açıklaması: Bilgi kuramcıları GGS için ilkesel olarak dört olası çözüm yolu olabileceğini düşünmüşlerdir. Bu çözüm seçeneklerinden özellikle üçüncüsü ve dördüncüsü yoğun bir şekilde irdelenmiş ve çok sayıda felsefeci tarafından savunulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bağlamcılık görüşünün kuramsal çekiciliğini artıran bir nokta, şüpheciliğe bir yanıt verme iddiası taşımasıdır.

Yanıt Açıklaması: Kişi görsel olarak algıladıklarının gözleriyle gördüklerinin aynısı olduğunu düşünür. Oysa ki algı aşamasında beyin salt gözden gelen uyarımları değil, önceki deneyimlerden doğan beklentileri de hesaba katarak fizik dünyada var olmayan uyaranları sanki oradalarmışçasına yorumlayabilir. Bu da algı yanılsamasına yol açar.

Yanıt Açıklaması: Wittgenstein’a göre, anlamın oluşması ve iletilmesinin anlaşılması için zihnin içine değil toplumsal alana bakmak gerekir.

Yanıt Açıklaması: Tragedyalarda sergilenen ve insanın içine işleyen durumların aslında onları etik olarak dönüştürmesi ve doğru etik ilkeleri kavrama ve benimseme konusunda yardımcı olmasını amacına hizmet ettiği düşüncesini vurgulayan düşünür Aristoteles’tir.

Yanıt Açıklaması: Descartes sadece düşünce yoluyla doğruları bulma sürecine girişmiştir. Düşünme bu süreçte oldukça önemlidir.

Yanıt Açıklaması: John Searle'ün gerçekçi görüşüne göre, temsilci ve görüngücü perspektifler algının epistemolojik açıklaması konusunda önemli bir hata yapmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Amerikalı düşünür Rorty 20 yüzyılda pragmacılığın en önde gelen ismidir.

Yanıt Açıklaması: Felsefedeki doğru kavramı, şemsiye bir kavram olarak ontoloji, epistemoloji, metafizik, ideoloji, bilgi ve varlık gibi tüm alanları doğrudan ilgilendirir.

Yanıt Açıklaması: Algının kendine özgü bir çeşit iç mantığı vardır ve bazen düşünsel yollarla onun işleyişine etki edemeyiz. Bilincimizin dışında otomatik olarak gerçekleşen süreçler iç çelişkiler barındırdığında, yanılsama durumuyla karşılaşırız. Beyin, dünyaya ilişkin sahip olunan varsayımlar ışığında anlamlandırma ve tanımlama çabasına girdiği zamanlarda bazen sorunlarla karşılaşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Metafizik kitabında doğruluk tanımını “Olmayanın olduğunu söylemek ya da olanın olmadığını söylemek yanlış, olanın olduğunu ya da olmayanın olmadığını söylemek doğrudur.”şeklinde veren düşünür Aristoteles’tir.

Yanıt Açıklaması: Kant bir sentezci düşünür olarak deneyimselliği eleştirir ama dışarda bırakmaz. Beni ve düşünen özneyi bilgiye varılan yola katarak usçuluğu deneyimsllikle sentezler. Bu bağlamda bilmenin ya deneyimsel ya da ussal olma zorunluluğu yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: Platon Tümeller kuramını oluşturmaya çalışan, aynı zamanda gerçeğin idealar evreninde olduğun savunan ve episteme kavramını kullanan düşünürdür.

Yanıt Açıklaması: Gettier bu makalesinde sunduğu argüman, bilginin üç kavramsal bileşeni veya koşulu sağlansa bile bilginin oluşamayabileceğini gösterme amacı taşır. Dolayısıyla Gettier’e göre doğruluk, inanç ve gerekçe bilginin gerekli koşulları olup, yeterli koşulları değildir.