Epistemoloji

Yanıt Açıklaması: Aristoteles’e göre, tikel her nesne bir tözdür. Bir insan, bir papatya, bir tencere töz statüsünde olan şeylerdir. Buna ek olarak insan, kurbağa, martı gibi doğal türlerin de bir anlamda töz olduğunu söyler.

Yanıt Açıklaması: ‘Bilişsel’ sıfatı, genelde, bir “üst düzey zihinsel işlevler yelpazesi” için kullanılır. Bu yelpazenin kapsamındaki işlevlerin en önde gelenleri duyular aracılığıyla algılama, bellek işlevleri, akıl yürütme ve bilgilenmedir. Bu işlevlerin tümü, üst düzey zihinselliği gerektiren süreçler içerir.

Yanıt Açıklaması: Epistemolojinin temel konuları arasında; insan bilgisinin kaynakları, bilginin tanımı ve kavramsal unsurlar, bilginin olanaklılığı, bilginin toplumsal boyutu sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: "Bilişsel sıfatı, genelde, bir “üst düzey zihinsel işlevler yelpazesi” için kullanılır. Bu yelpazenin kapsamındaki işlevlerin en önde gelenleri duyular aracılığıyla algılama, bellek işlevleri, akıl yürütme ve bilgilenmedir. Bu işlevlerin tümü, üst düzey zihinselliği gerektiren süreçler içerir."

Yanıt Açıklaması: Platon, ideaların veya tümellerin doğanın içinde yer alamayacağını savlar.

Yanıt Açıklaması: Eğer bir çıkarım bir fikri veya tezi başarıyla savunacaksa, I. Öncüller iyi bilinen önermeler olmalı II. Sonuç önermesi öncülleri bilgisel olarak aynen tekrarlamamalı III. Öncüller sonucu yeterince güçlü bir düzeyde desteklemelidir.

Yanıt Açıklaması: Biz insanların dünyanın etkilerine bilinçli bir şekilde açık canlılar olmamızın sonuçlarından biri, bilgi edinebilen, bilgi yoluyla karmaşık işler başarabilen varlıklar olmamızdır. Bu da bizi bu ünitenin (epistemoloji) ana teması olan bir noktaya getirir: Genel olarak ifade edildiğinde, insan denen canlıyı insan yapan (ve kayda değer bir düzeyde diğerlerinden farklı kılan) en önemli özelliklerden birinin bilgi kavramı veya bilginin gerçekleşmesinde yattığını düşünürüz.

Yanıt Açıklaması: Descartes’a göre, zihnimizde Tanrı idea’sının oluşmasının sebebi sonlu deneyimler olamaz. Sonsuz nitelikleri içeren bu ideanın kaynağı, sonsuz bir varlıktır yani Tanrının kendisidir.

Yanıt Açıklaması: Descartes dindar biri olmasına karşılık Tanrı'nın varlığına ilişkin bilgiden şüphe duyulacağını söyler.

Yanıt Açıklaması: Etik kurallar, normatif önermelerin en bilinen örnekleridir. Bu nedenle soruda geçen ifade etik bir kuralı vurguladığından, normatif cümle örneğidir.

Yanıt Açıklaması: İnsanlar genelde dünyaya ve evrene dair inançlarının doğru olmasını arzu ederler fakat bir inanç, inanç etiketini hak etmek için doğru olmak zorunda değildir. Bu nedenle insanların sahip olduğu inançlar doğru olabileceği gibi, yanlış da olabilir.

Yanıt Açıklaması: “İdea”, temel anlamı itibarıyla, “içeriği genelde bir nesne veya bir özellik olan düşünsel ya da zihinsel durum” olarak tanımlanabilir. Örneğin, benim zihnimde, armut, kirpi, adalet, altıgen, Tanrı, Noel Baba gibi çok farklı türde idealar bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Şüpheciliğin sonuçları pek çok düşünüre oldukça rahatsız edici geldiğinden dolayı, felsefe tarihinin önde gelen isimlerinden bazıları bu konuyla derinlemesine ilgilenmiş ve çözüm üretmeye çalışmışlardır. Bu çabalar içinde en bilinenlerden biri, İngiliz düşünür George Edward Moore’un (1873-1958) sağduyusal argümanıdır. İngiliz felsefesinin önemli düşünürlerinden olan G.E. Moore özellikle şüpheci düşüncelere karşı aldığı sağduyusal tavırla tanınır.

Yanıt Açıklaması: "Maddeci düşünürler nesnelerin algılardan bağımsız bir şekilde var olduğunu savlar; ancak biz bir nesneyi kavradığımızda, o nesne ister istemez bizim “zihinselliğimizde canlanan” bir nesne olmaktadır. Maddeciler, zihnin işlevlerinin hiç etkilemediği bir “madde” kavramından söz ederler. Berkeley’e göre bu olanaksızdır. Zihinselliğin hiç girmediği bir varlığı zihnimiz bilemez, kurgulayamaz. Bizim “maddesel” olarak nitelediğimiz her şey, bu anlamda, zihinselliği ve algılanmayı gerekli kılar. Onun deyimiyle: “Var olmak algılanmaktır”.

Yanıt Açıklaması: Kant’a göre bize görünen dünya ve onun nesneleri bizim bilişsel sınırlarımız olarak karşımıza çıkmak durumundadır.

Yanıt Açıklaması: "Aristoteles, Platon’dan farklı olarak, kendi başına var olabilme olgusunu dünyan›n içinde arar. Başka herhangi bir varlığa bağlı olmaksızın var olabilen şeylere verdiği isim “töz” veya “cevher”dir. Aristoteles her tözün iki temel özelliği olduğunu söyler. İlk olarak, tözler bir “bu” olarak gösterilebilir. İkincisi, tözler “ayrı durabilme” özelliğine sahiptirler. Bu ifadeleri örneklerle açıklamaya çalışalım. Belli bir ağaç veya belli bir kaplan gösterilebilir bir “bu”dur. Ancak, şekilsiz çamur veya bir avuç toprak (sınırları belirli bir nesne olma anlamında) bir “bu” değildir. Diğer ölçüte dönersek, örneğin bir insanın bedeni başka hiç bir şeye bağlı olmaksızın evrende var olabilir ancak, örneğin “tendeki yanık” kendi başına var olamaz; ancak bir beden üzerinde varlık kazanabilir."

Yanıt Açıklaması: Doğadaki bir domates, “domates” olarak varlık alanında belirebiliyorsa, bunun nedeni değişmeyen ve yok olmayan domates ideası yüzündendir. Bu, işin ontolojik (yani varlıksal) tarafıdır.

Yanıt Açıklaması: Epistemolojinin “bilgi” kavramı üzerine geliştirilen kuramsal bir çalışma türüdür. Doğru cevap, B'dir.

Yanıt Açıklaması: Şüpheciliğin tersi olan kavramların içeriğinde ve o kavramların barındırdığı sakıncalarda aramak gerekir. Şüpheciliğin tersi olan kavramlar içinde en önemlisi dogmatizmdir.

Yanıt Açıklaması: Zihnin boş bir levha olduğunu imleyen tabular asa kavramı ünlü düşünür John Locke’a aittir. Ve Locke literatürde bu kavramla bilinmektedir.