Etik

Yanıt Açıklaması: E şıkkı

Yanıt Açıklaması: Etik sözcüğünün toplumu değil, kişiyi temel alan anlamına dikkat etmekte fayda vardır. Etiğe bir bilgi alanı olma yolunu açan da bu noktadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Shaftesbury, Thomas Hobbes’un “kendini koruma güdüsüyle” belirlenmiş insan anlayışının ve kendini sevmenin insanın en temel güdüsü olduğu savına karşı çıkar. Ona göre kendini sevme, iyilikten daha aşağıda duran bir eğilimdir. İnsanda doğal olarak bulunan bir duygudan gelen etik duyarlık, insanın “kendini koruma ve kendini sevme” güdüsünden daha dikkate değer bir yanıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Eylemlerimizin sonuçlarıyla, bizim teknik-endüstriyel etkinliklerimizin tüm yeryüzündeki doğrudan ve dolaylı sonuçlarının, yarattığı risklerin bugün bizim tarafımızdan ele alınması gerektiğini vurgulayan etik görüş sorumluluk etiğidir.

Yanıt Açıklaması: Hobbes’a göre “insan, her şeyden önce kendi varlığını ayakta tutmaya, koruyup sürdürmeye çalışır; bu, onun ana güdüsüdür; onun bütün eylemlerini belirleyen, bu güdüdür. Bu da insanı doğa nimetlerinden elden geldiğince çok yararlanmaya sürükler. Ama bu yüzden de herkes, ister istemez, birbirinin düşmanı olur ve ‘herkesin herkese karşı savaşı’ (bellum omnium contra omnes) başlar. Bu durumda ‘insan, insanın kurdu’ (homo homini lupus) olur (Gökberk, 2005: 252). Böylece Hobbes’a göre insanın tüm eylemlerini yöneten ilke, “kendini koruma ve sevme içgüdüsü”dür. Dolayısıyla insanın doğal yapısında başkalarını gözeterek eylemde bulunma eğilimi yoktur. Doğal durumu/yapısı gereği bencil olan insan, diğer insanlarla yaşarken yalnızca kendini düşünür. İnsanda doğal olarak bulunan “kendini koruma güdüsü”, başkasıyla ilişki durumunda bir tehdit ve tehlike oluşturur, yani savaş durumuna yol açar. İnsanın doğal durumu (status naturalis) aslında bir savaş durumudur. Bunun çözümü ise insanın yurttaşlık durumuna (status civilis) girmesidir (Gökberk, 2005: 253). Bu da yasal düzenlemeler yapmayı ve “devlet kurmayı” gerektirmektedir. Hobbes, kendini koruma içgüdüsü ile hareket eden insanın, barışı sağlamak için insanlararası ilişkiler alanında bazı ilkeleri akıl yolu ile ortaya koyması gerektiğini söyler. Hobbes için insan, doğuştan etik bir varlık değildir; etik ilkeler, türün yararı için, akıl yoluyla ortaya konulur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: “Hartmann etiğinde, değerin ve değerlerin a priori bilinmesi anlamına gelen değer duygusunun sınırını, değer bilincinin darlığı yasasıyla birlikte “değer körlüğü” ve “değer yanılsaması” oluşturur. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: J. S. Mill, toplum sorunlarına, iktisat ve politika konularına, özgürlük ve kadınla ilgili sorunlara eğilmiştir. Bu bakımdan Özgürlük Üzerine ve Kadının Köleleşmesi adlı eserleri dikkate değerdir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles, “erdem nedir?” sorusunu, insan ruhunun yapısının bilgisine dayanarak yanıtlar. Aristoteles erdemleri iki türe ayırır: Bunlar, “düşünme yetisinin (dianoia/dıtoqıa’nın) erdemleri” ile “karakterin (ethos’un) erdemleri”dir.

Yanıt Açıklaması: 18. yüzyılda Hobbes ve Locke daha çok hukukla ilgisinde bir etik kavramını benimsemiş, aranan kuralların, ilkelerin akılla oluşturulabileceğini belirtmiştir. Hutcheson, Shaftesbury, Hume ise insandaki “etik kategorilerin” (etik boyutun) kaynağının ne olduğunu anlamaya çalışmışlardır. Etik sorunlara bu yönelim, bugün “akıl-duygu” ikilemi denen bir tartışmaya zemin hazırlamıştır. Bu tartışmalardan, biri insandaki etik boyutun kaynağının akıl olduğunu söyleyen, diğeri ise bu boyutun kaynağının duygu olduğunu savunan iki farklı anlayış ortaya çıkmıştır. Ama her iki anlayış da, erdemin değerli olduğunu düşünmüş ve onu insanın doğal bir özelliği ile - akıl ya da duygu ile - temellendirmeye çalışmıştır.

Yanıt Açıklaması: B şıkkı

Yanıt Açıklaması: J. S. Mill’e göre de eylemlerimiz mutluluğu sağladığı ölçüde doğrudur. Mutsuzluğa yol açtıklarında ise yanlıştırlar. Ancak, J. S. Mill, hazlar arasında elde edilen mutluluğun yalnız niceliği bakımından değil,niteliği bakımından da fark olduğu görüşündedir. Bundan dolayı kimi mutluluk çeşitleri diğerlerinden daha çok değerli sayılır ve istenir veya tercih edilir. Burada bir hazzın ve onun getirdiği mutluluğun daha tercih edilir veya istenir olmasında şu nokta belirleyicidir: “Deneyip bildikleri iki şeyden birini bütün insanlar - ya da hemen hemen bütün insanlar - daha çok istiyorlar, ona erişmek için daha çok çaba gösteriyorlarsa bu şey ötekinden daha değerlidir”

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyılda James Mill’in oğlu olan John Stuart Mill (1806-1873), Locke ve Hume’un başlattığı çizgiyi izlemiştir. Babası tarafından eğitilen ve çok küçük yaşlarda geniş bilgi donanımı edinen J. S. Mill, toplum sorunlarına, iktisat ve politika konularına, özgürlük ve kadınla ilgili sorunlara eğilmiştir. Özellikle kadının insan hakları sorununa eğilerek kadının hukuk, siyaset ve kültür alanlarında eşitliğini savunması önemlidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal bağlanmayı engel olarak gören, ana değeri kişi olarak kabul eden düşünce Kynik Okulu nun savunucularına aittir. Bu yüzden doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: “İyi” kavramını Platon’daki belirsizliğinden ve yalnızca düşünülen bir şey (ideaların ideası olan idea) olma durumundan sıyırıp ona belirlenebilir ve gözlemlenebilir bir içerik kazandıran filozof Aristoteles'tir. Bu içeriğe daha yakından bakıldığında Aristoteles’in, Demokritos’tan beri ele alınan iyi ve mutlu yaşam sorusuyla ilgili ana kavramlar olarak sorgulanan “iyi”, “mutluluk” ve “erdem” kavramları arasındaki ilişkiye önemli bir açıklık getirir.