İlkçağ Felsefesi

Yanıt Açıklaması: Çirkin ruh, kendisini maddeye kaptırmış, tiksinti duyduğumuz ruhtur. Ruhu güzel yapan, cisimden uzak durması; akla, ruhsal olana yönelmesidir, erdemlerdir. Cisim güzel ideasından pay almak suretiyle güzelleşirken ruh kendisini maddeden arındırmak suretiyle güzel olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Her şeyden mutlak anlamda şüphe ederler.

Yanıt Açıklaması: Poetika Aristoteles'in eseridir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Platon’un ahla^k anlayışını ortaya koymak için söz edilmesi gereken bir başka kavram “hedonizm” ve onunla ilişki içerisinde olan “mutluluk” kavramlarıdır. O¨ncelikle hedonizm kavramının genel kabul görmüş anlamını ortaya koyalım. Hedonizm, eylemlerin nihai^ amacının haz duymak olduğunu söyler. Bu haz, doğrudan eylemin kendisinden kaynaklanabileceği gibi, eylemle birlikte belirli bir amaca ulaşma neticesinde de ha^sıl olabilir (Pro- udfoot ve Lacey, 2010, s. 163). Philebus adlı diyalogunda Platon, Sokrates karakteri aracılığıyla şu düşünceyi savunur:

Yanıt Açıklaması: Platon ve ondan önceki Sokrates’in ruhu ölümsüz olarak gören düşüncelerine karşı Aristoteles ruhu bedene hayatiyet sağlayan bir form olarak tasvir etmiş ve bedenin ölümüyle birlikte ruhun ortadan kalktığını söylemiştir.

Yanıt Açıklaması: Mitolojik düşünme, her şeyden önce insanın, “Neredeyim? Evren nedir? Bu dünya nasıl meydana geldi?” gibi sorularına cevap verir. Mito- lojik düşünme, köken sorunlarına, yani evrenin, insanın, canlılığın kökenleri sorununa da birtakım çözümler sunmuştur. Mitolojide de düşünme dediğimiz etkinlik rol oynasa da bu temel sorularla ilgili olarak mitoloji “Varlık nedir? Hayatın anlamı nedir? Ölüm nedir?” diye sormaz. Bunların cevapları mitolojiler için çok açıktır ve bu yanıtların sorgulanması da beklenmez.

Yanıt Açıklaması: Demiurgos, Platon felsefesinde “tanrı” benzeri bir valıktır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Her önermede bir süje (özne) ve bir yüklem vardır. Önerme süje ile yüklem arasındaki bir bağı ifade ettiği için bu bağı oluşturacak bir unsura ihtiyaç vardır. Bu bağa “kopula” (bağ) adı verilmektedir. Kopula diye tabir edilen şey Türkçe ifadelerin sonunda yer alan ve hüküm belirten “… dir/dır” koşacıdır.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles, aralarında biyolojinin de bulunduğu çeşitli bilim dallarının gelişimine sağladığı katkılar dolayısıyla da fevkalade önemli bir düşünürdür. Aristoteles, engin merakı ve bilgi edinmeyi insan yaşamının gayesi sayan ahlaki tutumu ile felsefe tarihinin vazgeçilmez düşünürlerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: Platon düşüncesinde ruhun bedenden mahiyet itibariyle farklı, bağımsız bir varlık olmakla kalmayıp, bedeni etkisi altına alabilen bir varlık olduğu iddiası ortaya çıkmaktadır.  Ruhla beden arasındaki ilişki tek yönlü değildir: Beden ruhu etkilediği kadar ruh da bedeni etkiler. Tüm öncüller doğru olduğundan cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles’in şiir ve genel olarak şimdilerde edebiyat dediğimiz saha üzerine yazdığı Poetika’sı bugün sadece yarısı mevcut olan kısa bir kitaptır.

Yanıt Açıklaması: Platon, Timaeus adlı diyalogunda, Tanrı’yı bilmek mümkün olsa da O’nun hakkında bilgi aktarımında bulunmanın imkânsızlığından bahsetmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Herakleitos, Demokritos, Sokrates ve Sokratesçi bir ekol olan Kinik düşüncesi Stoacı öğretinin gelişimi bakımından birer kaynak işlevi görmüştür. Diğer bir taraftan Helenistik felsefenin ikinci büyük düşünce ekolü Epiküros tarafından geliştirilen fikirlere dayanmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles’e atfedilen eserlerin tamamının ona ait olup olmadığı, metinlerin özgün yapılarını koruyup korumadıkları gibi meseleler tartışılmakla birlikte genel olarak modern Aristoteles çalışmalarının temelini oluşturan külliyat Immanuel Bekker’in derlediği Corpus Aristotelicum’dur.

Yanıt Açıklaması: Stoacılık Kıbrıslı Zenon (MÖ 334-262) tarafından kurulan okula verilmiş bir isimdir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Platon’un Akademi’si, tarihteki ilk üniversite olarak kabul edilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yeni-Platonculuk felsefî olduğu kadar dinî bir yapıya sahiptir. Yeni-Platonculuk hızlı bir şekilde yayılan Hıristiyanlığa karşı verilmiş dinî ve felsefî bir cevaptır. Yeni-Platonculuk anti-materyalist (madde karşıtı) bir yaklaşıma sahiptir. Platon’un düşüncelerinden etkilenmiştir. Yeni-Eatunculuk veya Neo-Platonizm gibi isimlerle de anılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: lk sofist yaklaşık olarak milattan önce 490 ile 420 yılları arasında yaşamış olan Protagoras’tır.

Yanıt Açıklaması: İnsan ruhu varlık hiyerarşisinde merkezi öneme sahip evren ruhunun bir parçasıdır. Dolayısıyla onu bilmek insan açısından ancak kendi ruhu aracılığıyla mümkündür. Onun Tanrı’yı bilmesi ise, vecd yolu ile olmaktadır. Tanrı’yı evrendeki herhangi bir nesne gibi bilmek imkânsızdır. Çünkü Tanrı varlığın ötesindedir. O’nun hiçbir niteliği yoktur. Kendisi niteliksiz olmakla birlikte her şeye kaynaklık teşkil eden Bir’in klasik bilgi vasıtalarıyla bilinmesi bu bakımdan mümkün değildir. Onu, doğasına uygun düşecek şekilde, ancak mistik bir tecrübe vasıtasıyla bilmek mümkündür. Bilgi araçları da tıpkı varlık mertebeleri gibi belirli bir hiyerarşi içerisinde yükselmekte ve Tanrı hakkındaki bilgi ile sonlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Platon’un sistemi, işlevsel bir iş bölümüne dayanır. Sınıflar birbirinin işine karışmaz ama sınıflar arasında geçiş söz konusudur. Örneğin asker sınıfından biri, uygun şartlar oluştuğunda yönetici sınıfına geçebilir. Dolayısıyla Platon’un ideal toplumunda sosyal sınıflar “inşa edilen” ve geçişken tabakalardan oluşur. Oysa kast sisteminde sınıfların adeta “tanrı vergisi” olduğu kabul edilir ve sınıfsal pozisyonlar aile bağlarıyla, doğuştan oluşur. Kast sisteminde tabakalar arasında geçiş mümkün değildir.