Sosyal Politika

Yanıt Açıklaması: Sanayi Devrimi ile ortaya çıkan yeni üretim düzeni ve yeni sınıflar yeni ideolojilerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. “Bırakınız yapsınlar Bırakınız geçsinler” sloganı ile özdeşleşen liberal iktisadi düşünce; dönemin ekonomik yapısı üzerinde oldukça etkili olmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ters Yönlü Ayrımcılık; Toplumda genel olan grubun karşı karşıya kaldığı ayrımcılık türüdür. Dezavantajlı gruplara uzun süre uygulanan olumlu ayrımcılık uygulamaları sonucu bu defa genel grup üyelerinin ayrımcılığa uğramasını ifade etmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme sürecine temkinli yaklaşan şüpheciler, küreselleşmenin ekonomik boyutu üzerinde yoğunlaşmakta ve bu açıdan sürecin yeni değil, Birinci Dünya Savaşı öncesi dönemle benzerlik gösterdiğini ileri sürmektedirler. Bu görüş taraftarlarına göre, 1890-1914 yılları arasındaki dönemde dünya, bugün olduğundan daha açık ve bütünleşmiş bir ekonomik yapıya sahipti.

Yanıt Açıklaması: Lizbon Stratejisi 2000 yılında gerçekleşen Lizbon Zirvesinde belirlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun yanıtı Küreselleşme, İşgücünün Yapısındaki Değişme, İstihdam, İşsizlik ve Enformel Sektör başlığı altında ele alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Psikolojik tehlikeler yer almaz

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık uzun vadeli bir tehlikedir. Diğer şıklardakiler ise kısa vadelidir.

Yanıt Açıklaması: İlk sosyal sigortalar, 19. yüzyılın son çeyreğinde Almanya’da Otto Von Bismarck tarafından kurulmuştur ve çok zaman bütün bir sistemi ifade etmek için kurucusunun ismi ile Bismark Modeli olarak adlandırılmıştır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasası’nın 10. maddesi kanun önünde eşitliği düzenlemektedir. Anayasa’nın 10/1 maddesinde ‘’herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi görüş, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir” ifadesi ile eşitlik konusunda genel bir düzenlemeye yer verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Göç alan ve veren ülke olarak Türkiye’de göçmenlik 26.9.2006 tarih ve 5543 sayılı İskân Kanunu ile düzenlenmiştir. Bu kanuna göre göçmen, Türk soyundan ve Türk kültürüne bağlı olup, yerleşmek amacıyla tek başına veya toplu halde Türkiye’ye gelip bu kanun gereğince kabul olunanları ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: II. Dünya Savaşı'ndan sonraki dönemde de gelişmiş ülkelerde demografik gelişmeler, kamu ve hizmet sektörünün gelişmesi, eğitim olanaklarının artması, çekirdek ailelerin yaygınlaşması, evlenme oranlarındaki azalma buna karşılık boşanma oranlarındaki artış, toplumun kadının çalışmasına bakış açısının değişmesi,  çocuk, yaşlı ve engelli bakım hizmetlerinde sağlanan ilerlemeler (Öztürk, 2007: 5), kadının ev işlerini azaltan ve kolaylaştıran teknolojik gelişmeler, üretim ve hizmet sektöründe kullanılan yüksek teknoloji gibi nedenler (Yorgun, 2010: 172) kadınların iş gücüne katılımını artırmıştır.

Yanıt Açıklaması: BM Dünya Engelliler Raporu'na göre dünya nüfusunun % 15'i bir çeşit engellilik yaşamaktadır.

Yanıt Açıklaması: İktisadi ve sosyal hayatın işleyişinde meydana gelen dalgalanmalara bağlı olarak ortaya çıkan krizlerin yarattığı işsizlik, işini-işyerini kaybetme ile sosyal hayatın devamlılığına yönelik olumsuz gelişmelerin boşanma veya aile reisinin ölümüne bağlı olarak dul ve yetim kalma gibi sonuçları olan tehlikelerdir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik yapının tarıma dayandığı ilk çağlarda toplum yapısının aile ekonomisi ve kölelik düzenine dayalı bir yapıda oluştuğu görülmektedir. Bu toplum yapısında beden gücüne dayalı olarak çalışmak ve üretmek, köleler ve tutsaklar için geçerli bir çalışma anlayışıdır. Çalışma hür insanlar için onur kırıcı kabul edilmiş ve bu grubun askerlik, sanat, felsefe ve devlet işleri ile ilgilendikleri görülmüştür. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: “Dar anlamda sosyal güvenlik”, insanların tanımlanmış sosyal risklerle (hastalık, iş kazaları, meslek hastalıkları, analık, yaşlılık, malullük, ölüm, işsizlik, aile gelirinin yetmezliği) karşılaşmaları halinde ortaya çıkan gelir kesilmesinin/azalmasının telafi edilmesi ve tedavi ihtiyacının karşılanması için ortaya çıkan gider artışlarının karşılanması anlamına gelmektedir. Geniş anlamda sosyal güvenlik ise, dar anlamda sosyal güvenliğin kapsamına giren tehlikelere ilaveten aile, konut, şehirleşme, eğitim, meslek seçimi, istihdam, sağlık ve hijyen, iş sağlığı ve güvenliği, ülke içi yer değiştirme ve uluslararası göç gibi yoksulluk yaratma riski bulunan her durumu kapsamaktadır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Düz yönlü ayrımcılık yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Sosyalsigortalar devlet tarafından kurulmasına rağmen, diğer kamu kurumlarından farklı olarak yönetimine sosyal taraf­lar da katılır (özerk yönetim ilkesi). Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Verilen çok sayıda tanım birlikte dikkate alındığı zaman küreselleşme terim olarak herkes için aynı anlamı ifade eden “tarafsız-nötr” bir terim değildir. Bir yaklaşıma göre herkese zenginlik ve barış içinde bir dünya vaat ederken bir diğer yaklaşıma göre çok uluslu şirketlerin bütün kaynakları kontrol altına aldıkları ürkütücü bir düzeni ifade etmektedir. Bugün gelinen noktada küreselleşme hâlâ çok yönlü tartışmaların konusudur ve “hastalıklı-ayıplı” bir kavram olmaktan kurtulamamıştır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik garantisinin sağlanmasının temelinde gelir transferi yatar. İnsanlar, genç, sağlıklı ve çalışabildikleri dönemlerde elde ettikleri gelirin bir kısmını tüketmeyip yaşlı, hasta ve çalışamadıkları dönemlerde kullanmak üzere tasarruf ederler. Bu açıdan sosyal güvenlik, gençlik dönemlerinden yaşlılık dönemine, sağlıklı dönemlerden hastalıkla kaşılaşılan dönemlere ve çalışarak gelir elde edilen dönemlerden çalışılamayan dönemlere yapılan gelir transferini ifade eder. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: BM kendi vatandaşı olduğu ülkeden başka bir ülkede bir yıl veya daha fazla süre kalan kişileri göçmen olarak kabul etmektedir (Gökbayrak, 2006: 8). Göçmen kavramı ile mülteci ve sığınmacı kavramları arasında farklılıklar bulunmasına karşılık bu kavramlar literatürde kimi zaman aynı anlamda kullanılabilmektedir. Birleşmiş Milletler Mültecilerin Hukuki Statüsü ile İlgili Cenevre Sözleşmesi’ne göre; mülteci “ırkı, dini, milliyeti, belli bir sosyal gruba aidiyeti veya siyasi düşüncesi nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönemeyen ve geri dönmeyen kişidir. Genel kabul gören görüşe göre sığınmacı ise kendisine henüz göçmen statüsü verilmemiş olan, hakkındaki hukuki prosedür devam eden kişidir”.