Sosyal Politika

Yanıt Açıklaması: Haberleşme ve ulaşım maliyetlerinin düşmesi ile iletişim karmaşıklaşır denilemez aksine iletişim artar. Bu nedenle D şıkkı göstergeler arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: İngiltere’de 1997 yılında kurulan Sosyal Dışlanma Birimi, sosyal dışlanmanın yapısal nedenlerini iki grupta toplamıştır. İlk grup ekonomik ve sosyal özelliğe sahip olup, üç farklı alt neden grubundan oluşmaktadır. Bunlar endüstriyel yeni yapılanma, aile yapısında değişim, toplumsal parçalanma ve değişimdir. İkincisi grup; hükümet politikalarının, çalışma yöntemlerinin ve koordinasyonun sağlıklı işlememesi sonucu ortaya çıkan başarısızlıktan kaynaklanmaktadır. Bunlar da mülkiyetin belirsiz yapısı, sosyal yardım ve sübvansiyonların fazlalığı, kamu politikalarının ters, kasıtlı olmayan beklenmeyen yönde oluşan etkileri, kurumlar arası eşgüdümün yetersiz olması, sektörler arası iş birliğinin sınırlı kalması, yetersiz veri toplama ve analiz, haklar ve sorumluluklar arasında bağlantının kesilmesi şeklindedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bildirge’de,  emeğin ticari bir mal olmadığı, dernek kurma ve ifade özgürlüğünün ilerlemenin vazgeçilmez bir şartı olduğu, yoksulluğun herkesin refahını tehdit eden bir tehlike olduğu ve her ulusun sorunlarının sosyal diyalog içerisinde ve üçlü katılım yolu ile çözülmesi gerektiğine işaret edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin unsurları veya ölçülebilmesine, değerlendirilmesine imkân veren göstergeleri konusunda konu ile ilgili taraf­larca genel kabul görmüş başlıklar oluşmuştur. Ticaret ve yatırım politikalarının serbestleşmesi, teknolojik yeniliklere bağlı olarak haberleşme ve ulaşım masraf­larının düşmesi, girişimcilik ve yeni küresel sosyal ağların itici gücü ile derinleşen küreselleşmenin (UN, 2001: 9) temel göstergeleri (unsurları) konu ile ilgili yayımların çoğunda; • Uluslararası mal ve hizmet ticaretinin artması, • Uluslararası sermaye hareketleri ve yatırımların artışı, • Haberleşme ve ulaşım maliyetlerinin düşmesi ve iletişimin artışı, • Çok uluslu şirketlerin büyümesi olarak gösterilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İlk sosyal sigortalar, 19. yüzyılın son çeyreğinde Almanya’da Otto Von Bismarck tarafından kurulmuştur ve çok zaman bütün bir sistemi ifade etmek için kurucusunun ismi ile Bismark Modeli olarak adlandırılır. Diğer sosyal oluşumlar gibi sosyal sigortalar da bir dizi gelişmenin sonucunda ortaya çıkmıştır. Sanayi Devrimi ile birlikte fabrika üretim tarzına geçilmesi, çalışanların işten ve işyerinden kaynaklanan iş kazaları ve meslek hastalıkları ile daha fazla karşılaşmaları sonucunu doğurmuştur. Sanayi Devrimi’nin yaşandığı İtalya, Almanya, Norveç ve İngiltere gibi çok sayı da ülkede 19. yüzyılın son çeyreğinde çalışanların iş kazalarına karşı korunmasına yönelik işveren sorumluluğunu esas alan çok sayıda yasal düzenleme yapılmıştır. Ancak, çoğunlukla işverenin kusuruna bağlı olarak çalışanlara tazminat niteliğinde ödemeler yapılmasına yönelik hükümler getiren bu düzenlemeler Sanayi Devrimi’nin yarattığı sorunların çözümünde yetersiz kalmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kadınlar gelişmekte olan ülkelerde tarım sektöründe daha fazla çalışmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin yol açtığı sosyal politika problemleri; insanlar, ülkeler ve bölgeler arasında ve içindeki eşitsizlikleri artırması, yoksulluğun artışı ve derinleşmesi, sosyal korumanın zayıflaması ve artan güvencesizlik ile istihdam piyasalarında yarattığı belirsizlik olarak özetlenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Derinleşen küreselleşmenin (UN, 2001: 9) temel göstergeleri (unsurları) konu ile ilgili yayımların çoğunda; • Uluslararası mal ve hizmet ticaretinin artması, • Uluslararası sermaye hareketleri ve yatırımların artışı, • Haberleşme ve ulaşım maliyetlerinin düşmesi ve iletişimin artışı, • Çok uluslu şirketlerin büyümesi olarak gösterilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin ortaya çıkışını açıklamaya yönelik görüşleri iki ana grupta toplamak mümkündür. Daha az taraftar bulunan ilk görüş taraftarları homojen olmayıp, kendi içinde küreselleşmeyi toplumlar ve ülkeler arası ilişkilerin başladığı en eski zaman dilimlerinden başlatanlar yanında farklı dönemleri başlangıç tarihi olarak alanlar da vardır. Nitekim aynı görüş içinde küreselleşmeyi; 15.yüzyılda Colomb ve De Gama’nın keşişerini takip eden dönemde yeni dünyaya artan mal ticaretini esas alanlar yanında Sanayi Devrimi ve bunu takip eden 19. yüzyıldaki sömürge anlayışına uygun ticaret artışının gerçekleştiği dönemi başlangıç olarak alanlar da vardır. Bu görüş içinde daha yaygın olan görüşe göre küreselleşme 19. yüzyılın son çeyreği ile Birinci Dünya Savaşı öncesi dönemler arasındaki 50 yıllık sürede ortaya çıkan hızlı üretim ve ticaret artışına bağlı gelişmelerin sonucudur.

Yanıt Açıklaması: İş Kanunun’daki ücret kavramları şunlardır: Yarım Ücret Fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma ücreti Yüzde usulü ücret Komisyon ücreti Kâra katılma

Yanıt Açıklaması: Özel olarak korunması gereken gruplar arasında çocuklar, gençler, yaşlılar, engelliler, göçmenler, azınlıklar, eski hükümlüler, kadınlar, tek ebeveynli aileler ve yoksullar yer almakta ancak literatürde bunlara farklı dezavantaja sahip diğer gruplar da eklenmektedir. Aşağıda bu gruplardan bir bölümüne değinilecektir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sigorta yöntemi günümüz sosyal yardımları içerisinde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanma; sivil, siyasi, ekonomik ve sosyal vatandaşlık haklarından mahrum olma ve edilme durumudur, sosyal bütünleşmenin karşıtıdır. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı “sosyal dışlanmayı finansal yoksulluk, yapabilirlikten yoksunluk, istihdamdan yoksunluk, eğitim hakkına ulaşmama gibi sonuçlar yaratan çok boyutlu bir yoksunluk süreci olarak tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme sürecine daha çok taraf­lı ve dengeli bir bakış açısına sahip olan dönüşümcüler, küreselleşmeyi nimetleri ve külfetleri; fırsatları ve tehditleri ve nihayet olumlu ve olumsuz sonuçları ile birlikte değerlendirmek gerektiğini ileri sürmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Literatürde, çok benimsenen kabule göre küreselleşme ile ilgili yaklaşımlar 3 ana başlıkta toplanmıştır: • Aşırı Küreselleşmeciler, • Şüpheciler, • Dönüşümcüler. Aşırı küreselleşmecilere göre; küreselleşme geleneksel kavramlarla açıklanamayan “yeni bir çağın” adıdır.

Yanıt Açıklaması: Güney Afrika’da hükümet tarafından 1990’ların ortalarına kadar zencilere karşı uygulanan ırk ayrımcılığı (apartheid) sistematik ayrımcılığa örnektir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal ağların gelişmesi, herkese eşit fırsat sunan küreselleşme için sunulan şartlardan birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Enformel sektör: ILO’nun 1970’li yıllarda geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde kayıt dışı istihdamın yoğun olduğu sektörleri ifade etmek için geliştirdiği bir kavramdır. Ülkenin başta vergi ve çalışma hayatı ile ilgili mevzuatı olmak üzere kayıt altına alınamayan, kayıt dışı faaliyet gösteren işyerleri ile bu işyerlerinde çalışanları ifade için kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanma kavramı ilk kez Fransa'da kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Literatürde, çok benimsenen kabule göre küreselleşme ile ilgili yaklaşımlar 3 ana başlıkta toplanmıştır (Bu görüşlerle ilgili daha detaylı bilgiler için bkz; Giddens, 2000: 20-21: Bozkurt; 2000: 18-26: Zengingönül, 2007: 18-20 ve Temiz, 2004: 33-36): • Aşırı Küreselleşmeciler (hyperglobalist), • Şüpheciler (skeptical), • Dönüşümcüler (transformationalist).