Sosyal Politika

Yanıt Açıklaması: Ahmet Cevdet Paşa başkanlığındaki bir bilim kurulu tarafından hazırlanan ve 1877 yılında Sultan Abdülhamit tarafından uygulanmaya başlayan Mecelle ilk Türk Medeni Kanunu olarak görülür. Mecelle iş ilişkilerini dönemin anlayışına uygun olarak “insan kirası” şeklinde ele almış ve işçi-işveren ilişkilerine liberal ve bireyci bir görüşle yaklaşmıştır. Ücretlerin ayni ödenmesini yasaklar ve günlük çalışma sürelerini düzenler. Mecelle Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Medeni Kanunu’nun kabulüne kadar yürürlükte kalmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik ihtiyacı, ilk insanla birlikte var olmasına rağmen terim olarak sosyal güvenliğin kullanımı çok yenidir ve ilk defa 1935 tarihli, Amerikan Sosyal Güvenlik Kanunu’nda (The Social Security Act) kullanılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaş ayrımcılığı bireylerin sadece çalışma yaşamında değil tüm durumlarda yaşının küçük/büyük olarak nitelendirilerek karşılaşılan bir ayrımcılıktır ve nedenlerine göre ayrımcılık türlerinden birisidir.

Yanıt Açıklaması: II. Dünya Savaşı’ndan sonra özellikle gelişmiş ül­kelerde ailelerin gelir seviyesinin yükselmesi, eğitim olanaklarının artması gibi ne­denlerle çocuk işçiliğinde belirgin bir azalma sağlanabilmiştir. Ancak küreselleş­me, 1980’li yıllardan itibaren izlenen Neo-liberal politikalar ve bunların yarattığı olumsuz koşullar çocuk işçiliğinde yeniden artışa yol açmıştır. Özellikle gelişmek­te olan ülkelerde çocuk işçi kullanımı yaygınlaşmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Çalışma hayatında gelir düzenlemelerinin işverenlere bırakılması, çalışma hakkı çerçevesinde düzenlenen sosyal politika tedbirleri arasında sayılamaz.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sigortalar devlet tarafından kurulmasına rağmen, diğer kamu kurumlarından farklı olarak yönetimine sosyal taraflar da katılır (özerk yönetim ilkesi)

Yanıt Açıklaması: Geniş anlamda sosyal güvenlik sebebi ne olursa olsun muhtaçlık ve yoksulluk yaratan her türlü duruma karşı korunma garantisi sağlanması anlamına gelmektedir. Bu anlamıyla sosyal güvenlik, sosyal politika ile anlam ve kapsam bakımından bütünleşmektedir. Dar anlamda sosyal güvenliğin kapsamına giren tehlikelere ilaveten aile, konut, şehirleşme, eğitim, meslek seçimi, istihdam, sağlık ve hijyen, iş sağlığı ve güvenliği, ülke içi yer değiştirme ve uluslararası göç gibi yoksulluk yaratma riski bulunan her durum geniş anlamda sosyal güvenliğin ilgi alanına girmektedir. Doğru yanıt E’dir

Yanıt Açıklaması: 1802 yılında İngiltere’de dokuma sanayinde çalışan çocukların çalışma süreleri ve koşulları yönünden korunmasını öngören ve çocuk işçilerin günlük iş sürelerini 12 saat ile sınırlandıran kanun, iş hukuku alanında dünyada atılan ilk adım olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme; iktisadi, sosyal ve siyasi hayatın bütün aktörlerinin 1980’ler sonrası dönemde yaşadıkları sorunların gerekçelendirilmesinden, gelecek dönem projeksiyonlarının yapılmasına kadar kendilerini ilgilenderen bütün alanlarda sebep, sonuç veya belirleyici faktör olarak dikkate aldıkları bir referans olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Psikolojik destek ihtiyacı yer almaz

Yanıt Açıklaması: Özel olarak korunması gereken gruplar arasında çocuklar, gençler, yaşlılar, engelliler, göçmenler, azınlıklar, eski hükümlüler, kadınlar, tek ebeveynli aileler ve yoksullar yer almakta ancak literatürde bunlara farklı dezavantaja sahip diğer gruplar da eklenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sir William Beveridge’in 1942 yılında bir İngiliz sosyal güvenlik sistemi kurulması hakkında hazırladığı rapor , nüfusun tamamını kapsayan, tek primle sosyal risklerin ulusal telafisini öngören, tek ödenekli, merkezi bir sistemdir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Almanya, İngiltere, ABD ve Fransa gibi gelişmiş ülkelerde iktidara gelmesi sosyal güvenlik harcamalarının mercek altına alınmasına yol açtı. Nüfusun yaşlanması, sağlık harcamalarındaki artış, yüksek oranlı ve kronik hale gelmiş işsizlik ile birlikte toplumsal yapıdaki değişmeler sanayi toplumu sosyal güvenlik sistemlerine yönelik değişim taleplerini güçlendirdi.

Yanıt Açıklaması: Tehlike, insanların istek ve iradeleri dışında meydana gelen ve geldiği zamanda onlara zarar vererek muhtaç durumda bırakan ve korunma ihtiyacı doğuran olaylardır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İşsizlik ödeneği, sigortalının prim ödediği süre dikkate alınarak 6 ay ile 2 yıl arasında değişebilir. Bu durumda doğru olmayan seçenek B olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanma konusunda genel kabul görmüş bir tanım bulunmamaktadır. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı “sosyal dışlanmayı finansal yoksulluk, yapabilirlikten yoksunluk, istihdamdan yoksunluk, eğitim hakkına ulaşmama gibi sonuçlar yaratan çok boyutlu bir yoksunluk süreci olarak tanımlamakta, sosyal dışlanmayı yoksulluk, ayrımcılık, eşitsizlik gibi kavramların çatısı biçiminde değerlendirmektedir. AB Komisyonu sosyal dışlanmayı; sosyal uyumun ortadan kalkması sonucunda sosyal ilişkilerde ortaya çıkan bölünme ve toplumla bütünleşmeme, sosyal dışlanmanın en önemli özelliğidir. Çeşitli gruplara dâhil olan bireyler açısından sosyal dışlanma, ekonomik yoksunluğa ve sosyo-kültürel dezavantajların çeşitli şekillerine neden olan marjinalleşme sürecidir” şeklinde ifade etmektedir. Genel bir tanım vermek gerekirse; sosyal dışlanma kısaca “bireyin toplumla bütünleşmesini sağlayan medeni, siyasi, ekonomik ve sosyal haklara bazı kişi ve grupların ulaşamamaları sürecidir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Kadınların fizyolojik farklılıkları nedeniyle korunmaları amacıyla yer altı ve su altında yapılan işlerde çalışmaları yasaklanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Korumalı işyerinin özellikleri: Birden fazla özrü olan engelliler için uygulanabilir. Devlet tarafından teknik ve mali yönden desteklenir. Engelliye göre özel olarak dizayn edilmiştir. Mesleki rehabilitasyon olanağı sağlar.

Yanıt Açıklaması: Beveridge Modeli: Alman Bismark modeline karşı geliştirilen İngiliz sosyal güvenlik sistemi modeli olarak bilinir. İngiliz iktisatçı William Henry Beveridge tarafından geliştirilmiştir. Sistemin özünü, vergilerle finanse edilmesi, fertlere herhangi bir karşılık olmaksızın asgari seviyede koruma garantisi sağlanması oluşturmaktadır. Sağlık sistemi de yine vergilerle finanse edilen millî sağlık sigortası modeli ile oluşturulmuştur. Bütün sosyal güvenlik hizmetleri ülke çapında tek kurumla yürütülmektedir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Tipik çalışma, alışılmış, düzenli, güvenceli, sürekli istihdam dışında kalan, düzensiz çalışmayı, gelir güvencesizliğini, kısmi süreli istihdamı içerisinde barındıran istihdam şeklini ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.