Sosyal Politika

Yanıt Açıklaması: Bu çerçevede, dar anlamda sosyal güvenlik insanların tanımlanmış sosyal risklerle (hastalık, iş kazaları, meslek hastalıkları, analık, yaşlılık, malullük, ölüm, iş sizlik, aile gelirinin yetmezliği) karşılaşmaları hâlinde ortaya çıkan gelir kesilmesinin/azalmasının telafi edilmesi ve tedavi ihtiyacının karşılanması için ortaya çıkan gider artışlarının karşılanması anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme ile ilgili yaklaşımlar “aşırı küreselleşmeciler”, “şüpheciler” ve “dönüşümcüler” olmak üzere üç başlıkta toplanabilir. Bunlardan aşırı küreselleşmeciler, küreselleşmenin geleneksel kavramlarla açıklanamayan “yeni bir çağın” adı olduğunu söylerken, küreselleşme sürecine temkinli yaklaşan şüpheciler, küreselleşmenin ekonomik boyutu üzerinde yoğunlaşarak, sürecin yeni olmadığını ve I. Dünya Savaşı öncesi dönemle benzerlik gösterdiğini ileri sürerler. Küreselleşme sürecine yönelik çok taraflı ve dengeli bir bakış açısına sahip olan dönüşümcüler ise, küreselleşmeyi olumlu ve olumsuz sonuçları ile birlikte değerlendirmek gerektiğine işaret ederler. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası alanda da ilk olarak 1890 Berlin Konferansı’nda çocukların çalıştırılma yaşı, çalışma süreleri ve iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin dilek niteliğinde kararlar alınmıştır

Yanıt Açıklaması: Sistematik ayrımcılık belirli gruplara karşı kurumsallaşmış yapılar, politikalar, uygulamalar ve geleneklerdir. Belirli gruplara karşı farklı veya ikinci dereceden koşullar, eğitim, ulaşım ve diğer hizmetlerdeki yetersizlikler bu tür ayrımcılığa girmektedir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik garantisinin sağlanmasının temelinde gelir transferi yatar. İnsanlar, genç, sağlıklı ve çalışabildikleri dönemlerde elde ettikleri gelirin bir kısmını tüketmeyip yaşlı, hasta ve çalışamadıkları dönemlerde kullanmak üzere tasarruf ederler. Bu açıdan sosyal güvenlik, gençlik dönemlerinden yaşlılık dönemine, sağlıklı dönemlerden hastalıkla karşılaşılan dönemlere ve çalışılarak gelir elde edilen dönemlerden çalışılamayan dönemlere yapılan gelir transferini ifade eder. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İşsizlikle mücadelede inceleyeceğimiz son pasif istihdam politikası aracı olan çalışma paylaşımı birkaç şekilde gerçekleşebilmektedir. Bunlar; erken emeklilik, iş paylaşımı ve çalışma sürelerin kısaltılması şeklinde sayılabilir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kadınların düşük ücret, uzun çalışma süreleri ve ağır çalışma koşulları altında çalıştırılmaları toplumsal tepkilere neden olmuş bu tepkiler üzerine İngiltere’den başlamak üzere diğer Avrupa ülkelerinde kadınların çalışma yaşamında özel olarak korunmaları ile ilgili hukuki düzenlemeler yapılmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Ingiltere’de 1997 yılında kurulan Sosyal Dışlanma Birimi, sosyal dışlanmanın yapısal nedenlerini iki grupta toplamıştır. İlk grup ekonomik ve sosyal özelliğe sahip olup, üç farklı alt neden grubundan oluşmaktadır. Bunlar endüstriyel yeni yapılanma, aile yapısında değişim, toplumsal parçalanma ve değişimdir. İkincisi grup; hükümet politikalarının, çalışma yöntemlerinin ve koordinasyonun sağlıklı işlememesi sonucu ortaya çıkan başarısızlıktan kaynaklanmaktadır. Bunlar da mülkiyetin belirsiz yapısı, sosyal yardım ve sübvansiyonların fazlalığı, kamu politikalarının ters, kasıtlı olmayan beklenmeyen yönde oluşan etkileri, kurumlar arası eşgüdümün yetersiz olması, sektörler arası iş birliğinin sınırlı kalması, yetersiz veri toplama ve analiz, haklar ve sorumluluklar arasında bağlantının kesilmesi şeklindedir.

Yanıt Açıklaması: 7.5.2004 tarihinde 5170 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun ile bu maddeye “kadın ve erkek eşit haklara sahiptir. Devlet bu eşitliğin yaşama geçirilmesini sağlamakla yükümlüdür” fıkrası eklenmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1970’li yıllarda yaşanan kriz, sosyal devletin en kapsamlı uygulaması olan sosyal güvenlik sistemlerini eleştirilerin odak noktası ha^line getirmiştir. 1970’li yıllarda yaşanan krizle birlikte neoliberal politikaları benimseyen siyasi görüşün eş zamanlı olarak Almanya, İngiltere, ABD ve Fransa gibi gelişmiş ülke­lerde iktidara gelmesi sosyal güvenlik harcamalarının mercek altına alınmasına yol açmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi Uluslararası Programı (IPEC), 1992yılında çocuk işçiliği ile mücadele etme amacıyla başlatılmıştır.

Yanıt Açıklaması: 2008 yılı itibarıyla ise en büyük 500 çok uluslu şirketin 153’ü ABD, 64’ü Japon ve 39’u Fransa kökenli şirkettir. Aynı yıl verilerine göre en büyük 10 çok uluslu şirketin 5 i ABD, 2’si İn­giliz, 2’si Hollanda ve 1’i de Japonya kökenlidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanma ile mücadele ilk defa resmi olarak Maastricht Antlaşmasında yer almıştır

Yanıt Açıklaması: Yaş ayrımcılığı yasağı ile ilgili ilk düzenleme 1967 yılında ABD’de İstihdamda Yaş Ayrımcılığı Kanunu ile yapılmış, bu Kanun ile 40 yaş ve üstü kişilerin çalışma yaşamında yaş ayrımcılığına karşı korunması öngörülmüştür.

Yanıt Açıklaması: ILO, sosyal yönü güçlü, adil, kapsayıcı, demokratik olarak yönetilebilir, bütün ülkeler ve insanlara nimetlerinden adil şekilde faydalanmak için eşit fırsatlar sunan bir küreselleşme sürecinin gerçekleştirilebilmesi için gerekli şartları şu baş­lıklarda toplamıştır: İnsan haklarına ve kültürel farklılıklara saygılı, insana yaraşır iş, yerel yönetimlerin güçlendirilmesi, cinsiyet eşitliğine dayalı bir sosyal hayat oluşturma önceliklerine önem veren insan merkezli bir küreselleşme anlayışının varlığı, Küresel ekonomi ile bütünleşirken halkının sosyal ve ekonomik fırsatlardan faydalanması imkânlarını geliştirecek demokratik ve etkin işleyen bir devletin varlığı, Ekonomik gelişme ile sosyal gelişmeyi bütünleştiren yerel, bölgesel ve kü­ resel düzeyde çevrenin korunmasını sağlayan sürdürülebilir bir gelişmenin varlığı, Teşebbüs hürriyeti ve fırsat eşitliğine imkân veren etkin ve adil işleyen piyasaların varlığı, Ülkelerin gelişme seviyeleri, imkânları ve kapasitelerinin farklılığını dikkate alarak bütün ülkelere eşit fırsatlar sunan adil kuralların varlığı. Ülke içinde ve ülkeler arasındaki eşitsizlikleri azaltacak, karşılıklı yardımlaşma ve iş birliğine dayalı bir dayanışmacı küreselleşme anlayışının varlığı, Küreselleşme sürecinde yer alan aktörler arasında (uluslararası örgütler, hükümetler, parlamentolar, işçi ve işveren örgütleri, sivil toplum kuruluşları ve diğerleri) diyalog ve iş birliğini sağlayacak mekanizmaların varlığı. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Atipik çalışma, alışılmış, düzenli, güvenceli, sürekli istihdam dışında kalan, düzensiz çalışmayı, gelir güvencesizliğini, kısmi süreli istihdamı içerisinde barındıran istihdam şeklini ifade etmektedir. Küreselleşme dolayısıyla artan rekabet endişesi, gelişmekte olan ülkelerde düşük ücretli, güvencesiz, sosyal hukukun kapsamı dışındaki işleri artırmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'de Analık sigortasından geçici iş göremezlik ödeneği verilme süresi 16 haftadır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme taraftarı olanlara göre, küreselleşmenin itici gücü kapitalizm ve teknoloji, karşıtlarına göre devlet ve piyasalardır. Bu iki grubun dışında kalanlar açısından küreselleşmenin itici gücü ise, modernitenin birleştirici güçleridir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Ayrıca 01.07.1976 tarih ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkındaki Kanun ile 65 yaşını doldurmuş, hiçbir gelire sahip olmayan, muhtaçlığını kanıtlayan, Türk vatandaşları na muhtaçlığı devam ettiği sürece aylık bağlanmaktadır

Yanıt Açıklaması: İlk sosyal sigortalar, 19. yüzyılın son çeyreğinde Almanya’da Otto Von Bismarck tarafından kurulmuştur ve çok zaman bütün bir sistemi ifade etmek için kurucusunun ismi ile Bismark Modeli olarak adlandırılır. Doğru cevap B'dir.