Aile Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Medeni Kanun değişikliğine ilişkin talepler uzun yıllar sonuçlanmadan sürüncemede kalmıştır. 1990lıyıllarda kadınların talepleri yönünde değişimler yapılmıştır: Kadının çalışmasını kocanın iznine bağlayan 159. madde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir (1990). Kadının kocasının soyadı ile birlikte kendi soyadını da taşıyabilmesine izin verilmiştir (1997). Bakire, dul, boşanmış gibi tanımlar nüfus kâğıtlarından çıkarılmıştır. Zina suç olmaktan çıkarılmıştır. Yeni Medeni Kanun 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Özellikle aile hukuku alanında ve kadın erkek eşitliğini zedeleyen hükümlerde değişikliğe gidilmiştir.Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Güvenliğin özelleştirilmesi ise şiddeti besleyen ve insan haklarına aykırı bir durumdur. Gelişmekte olan ve az gelişmiş ülkelerde şiddetin boyutları daha da yüksektir. 15-24 yaş arası gençler şiddetin hem mağduru hem de yaratıcısıdırlar. Kentsel şiddetin çözümü uzun dönemli bir bakış açısını gerektirmektedir. Gençlere yatırım yapmak, topluma adapte olmalarına yardımcı olmak, bir insan hakkı ve adalet meselesidir. Ayrıca potansiyel ekonomik fayda artışının ve kent güvenliğindeki artışın da anahtarıdır. İnternet aracılığı ile gençleri kendileri ile ilgili kararlara katmak, gençlere yönelik eğitim hizmetleri vermek bu konuda izlenebilecek akılcı bir politika olabilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Nüfusun kontrol edilmesi bir yandan doğum kontrol yöntemlerine, diğer yandan mevcut nüfusun yurtdışı göçe teşvik politikalarına dayanmaktadır. Doğurganlığı azaltmayı teşvik eden politikalar anti-natalist politikalar olarak da bilinmektedir. 1955’den sonra belirtileri görülmeye başlayan bu politika, 1965’de yasal düzenlemesine, 1980’de anayasal ifadesine kavuşmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de 1930 yılında yerel seçimlerde, 1934 yılında ise genel seçimlerde kadınlara oy hakkı tanınmıştır. Kadınların meclise seçilmesi için kadınların öncülüğünde seferberlik başlatılmış̧ ve ilk kadın milletvekili 1935 yılında seçilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 18. yüzyılla birlikte dengelerin Batı’dan yana değiştiği, hem kendi güçlerinin farkına varan Batı’lılar için hem de Doğu’lular için açıklık kazanmıştır. Batı tipi yaşam tarzı ve ulaşılan standartlar tüm toplumlar için, en azından o toplumun aydın kesimi için ulaşılması gereken hedefler olarak benimsenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Hızlı nüfus artışı problemi olan ülkelerde, ailelerin çocuk tercihlerini düşürmek için, farklı araçlar kullanılmaktadır. C¸in radikal bir tedbir olarak 1972’den beri tek çocuk politikası takip etmektedir (Colander, 2010: 896). Endonezya ise, erken evlilik çabuk ve çok çocuk sahibi olmaya neden olduğu için, geç evlilikleri özendirici bir mali politika takip etmektedir. Eğer gençler geç evlenirlerse, devlet bir balayıpaketi ile onları ödüllendirmektedir. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Kapitalizm gelmeden önce Osmanlı düzeni, kendisinden önce gelen Bizans ve Doğu Roma örneklerini andırmaktadır (Keyder, 1993: 15-16) Bizans imparatorları iktidarın meşruiyetini korumanın yolunu bulmuşlardır. Bağımsız köylülerin her yıl ödemeleri gereken verginin aksatılmadan ödenmesini sağlamak gerekmektedir. Ticaret, etkin bir vergilendirme ve ülke sınırlarının serbest ticarete kapatılması yolu ile merkezi otorite tarafından kontrol altına alınmıştır. Böylece iktisadi artığın yeterli bir bölümünün saraya aktarılması iktidarı sürdürmenin garantisi olmaktadır. Aynı yaklaşım Osmanlı’da da bulunmaktadır. Bu nedenle imparatorluğun topraklarının çoğu küçük birimler halinde dağılmaktadır. Ekonominin temeli tarıma dayanmaktadır. Tahıl, pirinç, sıvı yağ, pamuk, deri ve yün üretilmektedir. Üretimin büyük bir bölümü kentlerin iaşesine yaramaktadır. Osmanlı üretimi, teknik yenilikler yetersiz olduğundan miktar ve kalite bakımından durağandır. İmparatorluk halkının gereksinmelerine ancak cevap vermektedir. Dışarıdan gelen hammadde isteklerini karşılayacak güçte değildir. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Her iki toplum da bilgi toplumuna doğru ilerlemektedir. Her iki ülkede de çocuk sayısı azalmakta ve yaşlıların nüfusa oranı artmakta, yani nüfus giderek yaşlanmaktadır. Ancak, Japonya’da her iki eğilim de Türkiye’den çok daha yüksektir. Her iki ülkede de hane büyüklüğü giderek küçülmektedir. Türkiye’de ortalama hane halkı sayısı Japonya’dan daha fazladır. Ancak hane halkı sayısı gelecekte azalma yönünde seyretmektedir. Her iki ülkede de hem toplum içinde hem de aile içinde birey ikinci plandadır. Oysa bilgi toplumu, bireyin öne çıkmasını ve odak noktası olmasını gerektirmektedir. Murakami, iki toplumun da bu konuya henüz yeterince önem vermediğini düşünmektedir.

Yanıt Açıklaması: Lash ve Urry küresel düzeni aşağıdaki gibi açıklamaktadır (S.Lash ve J. Urry, 1994: 280-281), uzayda çeşitli merkezlerden kaynaklanan sembolik işaretlerin oluşturduğu akımlar bulunmaktadır. Semboller akımı, ulus devlet sınırlarını aşabildiği ve devletin gücünü kısabildiği ölçüde küreselleşme yaşanmaktadır. Lash ve Urry küreselleşmeye yol açan nedenleri yukarıdaki gibi sıralamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı İmparatorluğu’ndan modern çağdaş ulus devlet yapısına geçiş döneminde, Türkiye’de ailenin yapısal değişimi hukuksal çabalarla desteklenmiştir. 1926 yılında İsviçre Medeni Yasası örnek alınmış ve yasanın yürürlüğe girmesi meclis tarafından kabul edilmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gecekondu, dar gelirli insanların yasa dışı ya da en azından normal dışı yoldan konut sahibi olmasını ifade etmek için kullanılan bir terimdir. En temel insan ihtiyaçlarından biri olan konut gereksinimine cevap vermek için icat edilmiş bir çözümdür.

Yanıt Açıklaması: Medeni Kanun değişikliğine ilişkin talepler uzun yıllar sonuçlanmadan sürüncemede kalmıştır. 1990lı yıllarda kadınların talepleri yönünde değişimler yapılmıştır: Kadının çalışmasını kocanın iznine bağlayan 159. madde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir Kadının kocasının soyadı ile birlikte kendi soyadını da taşıyabilmesine izin verilmiştir Bakire, dul, boşanmış gibi tanımlar nüfus kâğıtlarından çıkarılmıştır Zina suç olmaktan çıkarılmıştır Yeni Medeni Kanun 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Özellikle aile hukuku alanında ve kadın erkek eşitliğini zedeleyen hükümlerde değişikliğe gidilmişti Medeni haklar yanında siyasi kazanımlar da sağlanmıştır. 1930 yılında yerel seçimlerde, 1934 yılında ise genel seçimlerde kadınlara oy hakkı tanınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Nüfusla ilgili gelişmeler nüfus artışının kontrol altına alınması gerektiğine işaret etmektedir. Türkiye’de aile planlaması ile ilgili üç gerekçe ileri sürülmektedir (Kongar, 1998: 597): • Ekonomi ile ilgili gerekçe, kişi başına düşen geliri arttırmanın yollarından birinin nüfus artış hızının azalması olmasıdır. • Sağlıkla ilgili gerekçe, hijyenik olmayan ortamlarda çocuk düşürmenin yol açtığı anne ve bebek ölümlerini engellemek amacını taşımaktadır. • Toplumsal gerekçe ise aile planlaması programlarının yaygınlaştırılması ile kırsal ve kentsel bölgeler arasındaki adaletsizliği önleme amacını taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gecekondu ailesi, toplumsal dönüşüm baskısının en şiddetli olduğu aile tipidir. Göç ederek geleneksel aile ortamının ilişkilerinden uzaklaşan gecekondu ailesi yeni beklentilerin ve yeni değerlerin kaynağıdır.

Yanıt Açıklaması: Refah devleti ya da sosyal devlet geleneği, 1840’larda, Alman S¸ansölyesi (başbakan) Otto Von Bismarck’ın (1815–1898) yönetiminde Almanya’da başladı. Bismarck, hem 1800’lerin ikinci yarısında ücretlerin daha yüksek olduğu ama refahın olmadığı Amerika’ya göçe engel olmak, hem de Almanya’da çalışan sınıfın, yöneticisi olduğu Alman İmparatorluğu’na desteğini kazanmak amacıyla, yaşlılık, emeklilik, kaza sigortası, tıbbi bakım gibi daha önce denenmemiş uygulamalar yapmaya başladı. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Yeni Medeni Kanun 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Özellikle aile hukuku alanında ve kadın erkek eşitliğini zedeleyen hükümlerde değişikliğe gidilmiştir.

Yanıt Açıklaması: İzlanda -->67 Endonezya --> 58 ABD --> 66 Norveç --> 67 Meksika --> 65

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Dönemi’nden itibaren reformcu kadrolar toplumsal dönüşümün sağlanmasında aile kurumuna büyük önem vermişlerdir. Toplumsal dönüşümün aileden, aile içinde kadın ve erkek arasındaki demokratik ilişkilerden başlaması gerektiğini görmüşler ve kadının kamusal alanda görünür kılınması için gerekli yasaları çıkarmakta Avrupa ülkelerinin gerisinde kalmamışlardır. Ancak yeniliklerin benimsenmesi ve uygulanması uzun bir dönüşüm sürecini gerektirmektedir. Bu dönüşüm süreci bitmeyen bir olgudur. Teknolojik gelişmelere bağlı olarak toplumsal yaşam sürekli değişmektedir. Değişen bir olguya entegre olma çabası da sürekli değişimi gerektirmektedir. İnsanlık tarihine bakıldığında en büyük gerçek değişimdir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye, 1952 yılında NATO’ya üye olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’deki genel görünüme uygun olarak ana, baba ve çocuklardan oluşan çekirdek aile egemen yapı haline gelmiştir. Doğru cevap D' dir.