Aile Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Türkiye, 24 Ocak 1980 Kararları ile neo-liberal iktisat politikalarını uygulamaya sokmuştur. Bu yıllar, tüm dünyada ithal ikameci politikaların gözden düştüğü ve kapitalizmin merkez ülkelerinin etkisi altındaki, Dünya Bankası, IMF, Dünya Ticaret Örgütü gibi uluslararası kuruluşlar aracılığı ile neo-liberal iktisat politikalarının empoze edildiği yıllardır.

Yanıt Açıklaması: Kentsel alanlarda ebeveynler ve çocuklar arasındaki ilişkiler gerilim yüklüdür. Kuşaklar arası çatışmanın şiddetinin en yüksek olduğu aile, gecekondu ailesidir. Kentli ailelerde de dikkati çekecek boyutlarda problem yaşanabilmektedir. Geleneksel değerlerin daha güçlü olduğu kırsal ailelerdeki çatışmanın boyutu diğerlerinden daha azdır. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de aileyi tehdit eden en önemli sorun kuşaklar arası çatışmadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Refah devlet geleneği 1840 yılında başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Kapitalizm ve ona alternatif olarak 1917 Ekim Devrimi ile SSCB’de hayat bulan sosyalizm (komünizm) kendi merkez ve çevre ülkelerini yaratarak 1990lı yıllara gelmişlerdir. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Seçicilik (gereksinim, ihtiyaç) ilkesi, sosyal yardım politikalarının sadece minimum geçim düzeyinin altındakilere bir yarar sağladığı ve hak sahipliğinin bir gelir araştırması ile elde edilebileceği gerçeğini somut hale getirmektedir. Örneğin sosyal konutlardan yararlanmak için ya da çocuklar için bakım ödeneği alabilmek için ortalamanın altında bir gelirin belgelenmesi gerekebilmektedir. Bununla birlikte, gelir araştırması ülkeden ülkeye değişebilmektedir. Örneğin araştırma talep sahibi ile sınırlı tutulabileceği gibi, aynı hanede yaşamayan akrabalara kadar genişletilebilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Dünya nüfusu, artış hızı ve büyüklüğü çeşitli ulusal ya da uluslararası örgütlerce takip edilen önemli bir değişkendir. Yaklaşık 227 ülkeden toplanan doğurganlık, ölümlülük ve göç gibi bilgilere dayanarak nüfus tahminleri yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Eğitimin sosyal politika aracı olarak kullanılmasının arkasında yatan iki önemli varsayım söz konusudur: Sosyalleşme ve adalet.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devlet geleneği 1840 yılında gelişmeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı ekonomisini kapitalist dünyayla bütünleştiren mekanizmaların ilki ticaret olmuştur. 1838 yılında İngiltere ile yapılan Balta Limanı Ticaret Antlaşması bu mekanizmayı işletmenin ilk aracı olmuştur. Bu antlaşma ile Osmanlı İmparatorluğuserbest ticaret bölgesi haline gelmiştir. 1838 ticaret antlaşması, yabancı tüccarlara avantajlar sağlayarak İmparatorluk içinde toplumsal çözülmenin ve işsizliğin ortaya çıkmasına neden olmuştur.

Yanıt Açıklaması: 1992’de İsveç, çocuklarını özel okula göndermeyi tercih eden ebeveynlere kamu okulu maliyetlerinin yüzde 85’ini kupon olarak, anaokulu öncesi çocukların bakımını da nakit olarak ödüyordu. Diğer bir ifade ile çocuğunuzun devlet okullarıyerine özel okullara gitmesini kabul ederseniz ya da 3 yaşın altındaki çocuğunuza kendiniz bakarsanız ya da onun için evde bakacak bir bakıcı tutarsanız, finansmanında devlet yardımcı olmaktadır. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Kadınlar erkeklere kıyasla öğretim olanaklarından daha fazla yararlanmaktadır. Çocuk evliliklerinin yaygın olması kız çocuklarının eğitim olanaklarını kısıtlayarak ekonomik yaşamdan uzak kalmasına neden olmaktadır. Kent yaşamının artması sonucunda eğitim olanaklarının fazlalaşması ile kadınlar erkekler ile aynı eğitimi alsalar bile eşit işe eşit ücret almaları çoğu zaman mümkün olmamaktadır. Kaldı ki eşit işe eşit ücret alsalar bile ev içi emek, çocuk bakımı gibi işler kadının bir görevi olarak değerlendirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet kurulur kurulmaz kadın hakları da yasallaşmıştır. Türkiye’nin diğer İslâm ülkelerinden farklılığı özellikle kadınların eğitimi konusunda belirgindir. Kadınlara sağlanan haklar ve kadın eğitimine verilen önem eski rejimin parçalanmasında stratejik öneme sahip kilit bir öğedir. Ancak bu politikalardan yararlananlar daha çok sosyo-ekonomik düzeyi yüksek ailelere mensup kadınlar olmuştur. Kadınların eğitim düzeyi ile akademisyen olma ya da iş dünyasına atılma arasında sıkı bir ilişki bulunmasına rağmen eğitim olanaklarından yararlanan kadın sayısı çok sınırlı kalmıştır. Pek çoğu, kendilerine tanınan hakları ya hiç ya da çok az kullanmışlardır. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’nden beri var olan ve dünya feminizmine paralel davranan Türk kadın hareketi, özellikle 1980’lerden sonra kadın haklarını takip konusunda daha kararlı, daha etkili bir yapı kazanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Duygusal/ psikolojik bağımlılık modelinde duygusal alanda aileler ve aile bireyleri arasında karşılıklı bağımlılık görülürken, maddi alanda hem birey, hem de aile düzeyinde bağımsızlık söz konusudur. Duygusal/psikolojik bağlılık modeli, bağlılık kültürüne (toplulukçuluk) sahip, gelişmiş ve kentleşmiş bölgelerde diğer modellerden daha yaygındır. Bağlılık kültürü devam etmekle beraber aile ilişkileri, ataerkilliğin önemini yitirmesi, kadının aile içinde yükselen statüsü ve azalan erkek çocuk tercihleri ile şekillenmektedir. Ancak geleneksel bağımlılık modelinde görülen ortak tarımsal üretim ve tüketim bu aile modelinde bulunmamaktadır. Burada duygusal kavramı sevgi anlamına gelmemektedir. Modeller arasındaki farklılıklar, duygular yerine kişiler arası ilişkiler, benlik sınırları ya da kimliklerle ilgilidir. Bağımlılık modelinde olduğu gibi kişiler arasında bağımlılık bulunmaktadır. Ancak bağımlılık modelinde, maddi çıkara dayanan bir bağımlılık söz konusu iken yeni modelde kişiler arasında maddi olmayan bir bağımlılık söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı ekonomisinin kapitalist yörüngeye sokulmasının ikinci aracı borçlanma olmuştur. Osmanlıihracatı, Avrupa mallarını satın alacak yeterli fonu sağlayamamaktadır. Mallara alıcı bulmak için Avrupa finans çevreleri bu fonları Osmanlı ekonomisine enjekte etmek zorunda kalmaktadırlar. Burada Osmanlıİmparatorluğu’nun periferileşmesinin kendine özgü bir özelliğine değinmek gerekmektedir (Keyder, 1993: 58). 19. yüzyıl ortalarından 1870’lere kadar süren ekonomik canlılık döneminde Fransa ve İngiltere Osmanlı ilişkilerinde birbirleri ile rekabet halindedir. Osmanlı’nın karşılığında daha fazlasını ödemeden kredi bulmasının nedeni emperyalist güçler arasındaki rekabetten kaynaklanmaktadır. Birinci Dünya Savaşı öncesindeki ekonomik canlılık döneminde Almanya’nın sahneye çıkması ile emperyalistler arasındaki rekabet şiddetlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Her insan topluluğu, yaşamın yeniden üretilebilmesi için üç temel soruyu yanıtlamak zorundadır: Hangi mal ve hizmetler üretilecek, nasıl üretilecek, kim için üretilecek.Kim üretecek sorusu temel bir sorun değildir.

Yanıt Açıklaması: 2006 yılında, Türkiye İstatistik Kurumu’nun aile yapısı araştırmasına göre, Türkiye coğrafyasında yaygın aile tipi % 80.7 lik oran ile çekirdek ailedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ailenin gelirinin desteklenmesi için, vergiler üzerinden de politikalar üretebilir. O¨rneğin, farklıülkelerde belirli büyüklükte aileler için vergi indirimleri, aile ve çocuk yardımları gibi uygulamalar görülmektedir. Ailenin barınma ihtiyacının çözümlenme yöntemleri, çocuk bakım ve eğitim hizmetleri, yaşlı bakım hizmetleri gibi, temelde ailenin kendi başına yaptığı düzenlemeler, maliyetlerin azaltılması ya da karşılanması ya da parasız sunulması ile ailenin reel geliri artırılarak kamu destek ve hizmet sunum alanı yani politika alanı haline gelmektedir. Avusturya ve Almanya’da, ebeveynler izinlerini birleştirebilirler, çocuk 2-4 yaşına gelinceye kadar, part –time çalışmaları karşılığında gelir telafisi alabilmektedirler

Yanıt Açıklaması: Aile Hukuku Kitabı da denilen kısımda, karı-koca, hısımlar, velayet, evlenme-boşanma, mal rejimleri gibi konular düzenlenmiştir. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye, dışa bağımlı bir kalkınma sürecine girmiştir. Türkiye, IMF, Dünya Bankası ve Avrupa İktisadi İşbirliği O¨rgütü’ne 1947’de, NATO’ya 1952’de üye olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Georges ve diğerleri 27 ayrı ülkedeki üniversite öğrencileri arasında yapılan araştırma sonuçları da psikolojik /duygusal bağlılık modeline destek vermektedir. Sonuçlar aşağıdaki gibi sıralanabilir: Sosyo- ekonomik gelişim, aile hiyerarşisini azaltır ve özerkliği arttırır. Pek çok ülkede üniversite öğrencileri aile hiyerarşisini reddetmişlerse de duygusal bağlar en sağlam evrensel değerlerdir. Duygusal ve faydacıl aile rolleri her ülkede ayrışmıştır. Refah toplumlarında bile reddedilen aile hiyerarşisi ile birlikte yakın aile ilişkilerinin varlığı görülmüştür.