Ev Endüstrisi

Yanıt Açıklaması: 510 sayılı Kanun m.14/I’e göre meslek hastalığı, “sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir”. Meslek hastalığının tanımından da anlaşıldığı üzere meslek hastalığında tekrarlanan bir durum söz konusudur. Zaten bu durum, iş kazası ile meslek hastalığı arasındaki temel farktır. Çünkü iş kazası aniden, beklenmedik şekilde meydana gelirken meslek hastalığında tekrarlanan bir durum söz konusudur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ü creti kar ş ı l ı ğ nda ba ş kas ı için ve ona ba ğ ı ml ı olarak mal ve hizmet üreten ev endüstrisinde çal ı ş anlar yasada tan ı mlanan ‘i ş sözle ş mesi’ niteli ğ inde i ş ili ş kisi kurduklar ı ndan ‘i ş çi’ statüsünde say ı lacaklar, Sosyal Sigortalar ve Genel Sa ğ l ı k Sigortas ı Kanunu uyar ı nca da ‘sigortal ı ’ kapsam ı nda olacaklard ı r . Doğru Cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Gerçekten kay ı t d ı ş ı ekonomi ve istihdam salt geli ş mekte olan ülkelerde de ğ il, dünyan ı n tüm bölgelerine h ı zla geni ş lemektedir. Art ı k geçici ya da iz b ı rakan bir olay olarak dü ş ünülememektedir. Son y ı llarda, özellikle geli ş mekte olan ve geçi ş halindeki ülkelerde, yeni istihdam ı n ço ğ unun görüldü ğ ü alan kay ı t d ı ş ı ekonomidir. Formal ekonomide i ş bulamad ı klar ı ndan ki ş ilerin ço ğ u kay ı t d ı ş ı ekonomiye kat ı lm ı ş t ı r . Doğru Cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İ.H.E.B Madde 25 : 1. Herkesin kendisinin ve ailesinin sağlık ve refahı için beslenme, giyim, konut ve tıbbi bakım hakkı vardır. Herkes, işsizlik, hastalık, sakatlık, dulluk, yaşlılık ve kendi iradesi dışındaki koşullardan doğan geçim sıkıntısı durumunda güvenlik hakkına sahiptir. 2. Anaların ve çocukların özel bakım ve yardım görme hakları vardır.Bütün çocuklar, evlilik içi veya evlilik dışı doğmuş olsunlar, aynı sosyal güivenceden yararlanırlar."

Yanıt Açıklaması: Biyolojik bir kavram olarak cinsiyet, fiziksel farklılıklara işaret etmektedir. Biyolojik olarak belirlenmiş ve doğuştan gelen cinsiyet bireyler arasındaki fiziksel farklılıkları yani bireylerin erkek ve kadın olarak sınıflandırılmaları anlamına gelmektedir. Bu tür bir ayrımda kadın ve erkeklerin organizmaları arasındaki doğurganlık, cinsel uzuvlar ve üreme gibi biyolojik farklılıklar esas alınmaktadır. Toplumsal cinsiyet ise biyolojiye bağlı değildir, toplumda var olan kültürel, dini, ideolojik sistemlerin güçlendirdiği, geniş bir toplumsal işbölümünün görüntüsü olarak ortaya çıkmaktadır. Toplumsal cinsiyet, cinsiyete dayalı işbölümü ve biyolojik cinsler arasındaki ilişkileri vurgulamak amacıyla, toplumda sadece kadının değil erkeğin de konumunu belirten bir kavramdır. Toplumsal cinsiyet, biyolojik cinsiyetle açıklanamayan sosyal sınıf, ataerkillik, siyaset ve toplumdaki üretim biçimiyle bağlantılı bir anlama sahiptir. Kadın ve erkek farklılığının içeriği genetik olarak belirlenmekte ve büyük ölçüde evrensel bir nitelik taşımaktadır. Buna karşılık, kadınlık ve erkeklik farklılığının içeriği kültürel açıdan belirlenmekte ve değişkenlik göstermektedir (Demirbilek, 2007: 13; Özçatal, 2011: 22; Savcı, 1999: 130; Suğur, 2006: 3). Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hindistan’da 1972’de kurulan Serbest Çalışan Kadınlar Örgütü (SEWA) dünyadaki en eski ve en çok üyeye sahip sendika olarak karşımıza çıkmaktadır

Yanıt Açıklaması: İş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurum tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum Sağlık Kurulu tarafından meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalı, sürekli işgöremezlik gelirine hak kazanır.

Yanıt Açıklaması: Kanuna göre “İş kazası, Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, Bu Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır”. Parça başı başı çalışanlarla ilgili kanunda belirtilen herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ev endüstrisinde çalışanlar arasında, yüksek vasıf gerektiren işleri yapanların sahip oldukları niteliklere bağlı olarak pazarlık güçleri yüksektir ve daha yüksek gelir elde edebilirler. Ancak, ev endüstrisinde bu şekilde çalışan sayısının çok yüksek olmaması nedeniyle genel olarak ev endüstrisinde çalışanların en önemli sorunlarından biri, gelirlerinin düşük olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Küresel piyasalarda rekabetlerini arttırmak için yatırımcılar giderek iş gücü maliyetlerinin düşük olduğu ülkelere doğru yerelleşmekte ve kayıt dışı istihdam biçimlerine başvurmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ev kad ı nl ı ğ ı rolü, kad ı n evlenmemi ş dahi olsa kendisinden beklenen roldür. İ yi bir kad ı n temizlik yapmay ı , yemek pi ş irmeyi, ikram ı , nak ı ş i ş lemeyi, örgü örmeyi ve dantel yapmay ı bilmek durumundad ı r. Bu nedenle k ı z çocuklar ı n ı n ilk ö ğ rendikleri ş ey k ı z evlat, e ş , anne olarak toplumsal ve ki ş isel kimliklerini ifade edecekleri ve sürdürecekleri el becerileridir (White, 1999: 28). Örne ğ in, Endonezya’n ı n Bali adas ı nda batik ve nak ı ş i ş lemeli giysilerin üretimi çok yayg ı nd ı r. Evde çal ı ş an kad ı nlar, k ı z çocuklar ı na özgün üretim süreçlerini ve imalat becerilerini aile içi e ğ itimle aktarmaya özen göstermektedir. Doğru Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yapılan araştırmalarda, ev endüstrisinde çalışanların günlük çalışma sürelerinin 20 saate kadar çıkabildiği ve bu durumun da çok istisna olmadığı ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Özellikle ataerkil toplumlarda roller kadın ve erkek olarak cinsiyet temeline dayanmaktadır. Bu roller, toplumsal cinsiyet rolleridir.

Yanıt Açıklaması: İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye’de ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmek iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından 5510 sayılı Kanununa tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak, kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak, 18 yaşını doldurmuş bulunmak ve isteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma başvuruda bulunmak gereklidir (m.50/II). Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kadınların ev endüstrisinde yer alma biçimleri ve nedenleri toplumda onlara biçilen roller ve görevlerle yani toplumsal cinsiyet ilişkileri ile yakından ilgilidir

Yanıt Açıklaması: Evde yapılacak işin bitirilme süresinin evde çalışan kişinin hafta sonu çalışmaksızın günde en çok 8 saat çalışarak tamamlayacak şekilde ayarlanmasının gerekli olduğu, İsviçre Federal Kanununda yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ev endüstrisinde çalışanlar kendi hesaplarına da çalışabilirler.

Yanıt Açıklaması: İş sağlığı ve güvenliğinin temel amacı;iş kazalarını ve meslek hastalıklarını, meydana gelmeden önce önlemektir.

Yanıt Açıklaması: Ev endüstrisinde çalışanların gelirlerinin düşük olması; Barınma, Beslenme, Eğitim, Hijyen ve Sağlık sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır?

Yanıt Açıklaması: Tarımda ücretsiz aile işçiliği gibi işler ekonomik faaliyet olarak tanınan ama para almaksızın yapılan faaliyetler arasında gösterilebilir.