Temel İlaç Bilgisi Ve Akılcı İlaç Kullanımı

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savaşında ve öncesinde, dünyada ilaç endüstrisi ve yeni ilaç keşifleri yönünden Almanya en önde gelen ülke olmuştur. Birinci Dünya Savaşı sonunda Alman patentlerinin kaldırılmasıyla, Amerika İlaç Endüstrisi önce taklit ile, sonra da araştırma ile Dünya İlaç Endüstrisinin gelişiminde öncü rol üstlenmiştir. İngiltere’de keşfedilen penisilinin Amerika’da büyük miktarda elde edilebilmesi ve Amerika’nın savaştan sonraki sosyal üstünlüğü, ilaç endüstrisinde Amerika’nın hızlı bir şekilde ilerlemesini sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de yabancı sermaye ile ilk kurulan (1951 yılı) ilaç fabrikası Squibb and Sons ilaç fabrikasıdır.

Yanıt Açıklaması: Hekimliğin babası olarak kabul edilen Grek Hekim Hippokrates (MÖ 460-377) Hekimliği dinden ayırıp ilmi esaslara bağlamıştır. Hippokrates in eserlerinde, çoğunluğunu bitkisel drogların oluşturduğu 400 drog bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ruhsat başvurusu için GMP sertifikasyonu bir ön şarttır. İlgili mevzuata göre, bir ruhsat başvurusunun, ön incelemeden geçtikten sonra 210 gün içerisinde değerlendirilmesi gerekirken, bu süre uygulamada 600-700 güne kadar sürmektedir.

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyılda morfin (1803) ile başlayan etkin madde keşifleri kinin (1810), atropin (1831), papaverin (1848), kokain (1860), digitoksin (1869), pilokarpin (1875) ile sürmüş ve 20. yüzyılda da ergotamin (1918), lobelin (1921), digoksin (1930), rezerpin (1931), tubokürarin (1935), ergometrin (1935), sennozit (1949) gibi örnekler ile artmıştır. Doğru seçenek C'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap Ülser"dir.

Yanıt Açıklaması: İlacın uygulanmasını takiben, belirli bir anda vucutta bulunan toplam ilaç miktarının, o anda plazmada ölçülen ilaç konsantrasyonuna eşit bir konstrasyonda dağılmasının mümkün olduğu sıvı hacmine sanal dağılım hacmi denilmektedir. Doğru Cevap "D" olmaktadır

Yanıt Açıklaması: İslam tıbbının ilerlemesinde Ibn-i Sina, Razî gibi Türk kökenli hekimlerin de büyük katkıları olmuştur. Buharalı hekim Ibn-i Sina (980-1037), “Kitabü’ş-Şifa” ve “El-Kânûn fi’t Tıb” adlı eserleri yazmıştır. “El-Kânûn fi’t Tıb” adlı eseri beş kitaptan oluşmaktadır. İlk kitap; ana kitap olup, insan anatomisi ve fizyolojisi ile ilgilidir. İkinci kitapta, 785 kadar bitkisel, hayvansal ve madensel kökenli droglar ile ilgili bilgiler bulunmaktadır. Üçüncü kitapta; genel sağlığa, dördüncü kitapta; hastalıkların tedavisine yer verilmiştir. Galenus’un ilaç tertiplerinden yararlanarak hazırlanan ilaç formülleri ile ilgili besinci kitapta; Galenus’un tarifleri basitleştirilmiş ve alfabetik sıralama yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Ferit kuvvet şurubu ve Ferit kınakına hülasası Süleyman Ferit Eczacıbaşı’nın 1910 yılında kurduğu “Süleyman Ferit Müstahzarat ve Itriyat Fabrikasında hazırlanmışlardır. Eczacı Süreyya Bey tarafından İksir-i Süreyya preparatı hazırlanmıştır. Ethem Pertev ilk defa fabrikasyon şeklinde ilaç yapımını gerçekleştirmiş ve Pertev Şurubu gibi preparatlar yapmıştır. Dr. İbrahim Ethem Ulagay kendi kurduğu laboratuvarında afyon tentürü ve afyon ekstresi gibi preparatlar yapmıştır.

Yanıt Açıklaması: İlacın burun mukozasına uygulamasıdır. Burun ve sinüs bölgesindeki enfektif ya da inflamatuar nitelikli hastalıkların lokal tedavisi için burun damlaları ya da burun spreyleri intranazal yolla uygulanırlar. Aspire edilmeleri durumunda lipid pnömonisine neden olma olasılıkları nedeniyle, yağlı solüsyonların ve merhemlerin intranazal yolla uygulanması tercih edilmez.

Yanıt Açıklaması: İlaçlar, hazırlanış şekillerine göre ofisinal ilaç, majistral ilaç ve müstahzar ilaç olmak üzere üç sınıfa ayrılırlar. Ofisinal ilaç bir eczanede “farmakopelerde belirtilen formüllere göre” hazırlanan tıbbi ürün demektir. Majistral ilaç ise hekimin reçete ettiği formüle göre eczacı tarafından hazırlanan üründür. Eczacı majistral ilacı hazırladıktan sonra, şişenin/ kutunun üzerine içerik, kullanım sekli ve son kullanım tarihi gibi bilgilerin bulunduğu bir etiket yapıştırır. Majistral ilaçlardan dâhilen kullanılması gerekenler beyaz, haricen kullanılması gerekenler ise kırmızı etiketle etiketlenir. Yerli ya da yabancı ilaç şirketleri tarafından üretilen ve bu şirketlerin belirlediği özel isim ile satışa sunulan fabrikasyon ilaç şekillerine ise müstahzar ilaç adı verilir. Müstahzar ilaçların satışa sunulabilmeleri için ülkenin, ilgili sağlık otoritesi tarafından ruhsatlandırılmış olmaları gerekir.

Yanıt Açıklaması: İlaçların etki yerlerine ulaşmaları ve etkilerini gösterdikten sonra vücuttan uzaklaştırılmaları için çeşitli hücrelerin içine girmeleri ve hatta hücre tabakalarının arasından geçmeleri gerekir. İlaçların hücreye girip çıkarken asmaları gereken yapı, hücrenin sitoplazma membranıdır. İlaçlar, sitoplazma membranını genellikle pasif difüzyon ve taşıyıcı aracılıklı taşınım olayları ile asarlar. İlaç moleküllerinin, yüksek konsantrasyonda bulundukları alandan, düşük konsantrasyonda bulundukları alana doğru geçmelerine “pasif (basit) difüzyon” adı verilir. Tasınım, konsantrasyon yokuşu yönünde olduğu için enerji kullanımı gerekmez. Pasif difüzyon için herhangi bir taşıyıcı molekül de kullanılmaz.

Yanıt Açıklaması: İslam hekimleri tedavide bitkisel droglara önem vermişlerdir. İslam dünyasında eczacıların piri olarak kabul edilen Lokman Hekimin de tedavide şifalı otları kullandığı bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Penisilinin farklı birçok türevi endüstride 2. Dünya savaşı sırasında ve  sonrasında üretilmiştir.

Yanıt Açıklaması: İlaçların uygulandıkları yerden kan dolaşımına geçmeleri olayına “absorbsiyon” adı verilir. Bu açıklamaya göre doğru cevap 'A' seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Menepoz sonrasında kadınlarda hormon eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkan rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaç grubuna estrojen preparatları adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hem İlaç Patentleri, hem de Biyoteknoloji Patentleri açısından Amerika 1., Çin 2., Japonya ise 3. dür.

Yanıt Açıklaması: İlk zamanlar antidot olarak özellikle zehirli hayvan sokmalarına karşı kullanılan TİRYAK, zamanla her derde deva bir ilaç olarak ün kazanmıştır. Venidik, Paris gibi Avrupanın bazı Şehirlerinde yılın belli günlerinde, özel törenler ile tiryak hazırlanır ve eczanelere venrilirdi. Kanuni Sultan Süleyman tarfından annesi Hafsa sultan için 1539 yılında Manisa de yaptırılan darüşşifanın ilk başhekmi Merkez Efendinin hazırlayıp halka dağıttığı Mesir Macunu olarak bilinen macun da bir çeşit tiryak olup ilk formülünde 41 drog bulunuyordu.

Yanıt Açıklaması: Suda köpürerek eriyen ve tamamen çözündükten sonra kullanılan tabletlere “efervesan tablet” adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Uterus kasılmalarını artıran ilaçlara oksitosik ilaçlar adı verilir. Doğum eyleminin başlatılması için seçilecek ilk ilaç oksitosindir. Doğum sonrası kanamanın azaltılması için oksitosinden başka ergometrin (ergonovin) ve metilergometrin (metilergonovin) gibi ergot alkoaloidleri de kullanılabilir.