Temel İlaç Bilgisi Ve Akılcı İlaç Kullanımı

Yanıt Açıklaması: Blefarit, konjonktivit, üveit, keratit, iritis gibi inflamatuar hastalıkların tedavisi ve cerrahi girişim sonrası inflamasyonun önlenmesi için ise loteprednol, rimeksolon, deksametazon, fluorometolon, hidrokortizon, prednizolon, metilprednizolon, betametazon, deflazokort, flukortolon, parametazon, triamsinolon gibi çeşitli kortikosteroidler’den ve nepafenak, pranoprofen, diklofenak, flurbiprofen ve ketorolak gibi NSAİİ’lerden yararlanılabilir. Kulakta gelişen enfeksiyonların tedavisi için enfeksiyon etkeninin duyarlı olduğu kemoterapötik ilaç seçilir. Örneğin bakteriyel kaynaklı otitis eksternanın tedavisi için flukloksasilin, siprofloksazin, ofloksazin ve kloramfenikol gibi antienfektiflerden uygun olan seçilir.

Yanıt Açıklaması: Parkinson hastalığı, istemli hareketlere başlama güçlüğü, hareketlerde yavaşlama ve azalma, iskelet kaslarında sertlik, duruş ve yürüme bozukluğu, dinlenim durumunda özellikle ellerde bazen ayakta ve başta titreme gibi belirtiler ile ortaya çıkan nörolojik bir hastalıktır. Bu hastalığın tedavisi için kullanılan ve dopaminerjik nörotransmisyonu artıran başlıca ilaçlar (dopaminerjik ajanlar) DOPA ve DOPA türevleri (Levodopa, Levodopa–benserazid, Levodopa–karbidopa, melevodopa gibi), dopaminerjik reseptör agonistleri (apomorfin, bromokriptin, kabergolin, pergolid, piribedil, pramipeksol, ropinirol ve rotigotin gibi), monoamin oksidaz tip B inhibitörleri (rasajilin ve selejilin gibi), katekol-O-metil transferaz enzim B inhibitörleri (entakapon ve tolkapon gibi) ve amantadin olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: Ağrıyı kesmek üzere kullanılan ilaçlara analjezik ilaç adı verilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ambalajlama İşlemleri • Çapraz bulaşma, karışma ve yerine kullanma risklerini asgariye indirmek için gerekli itina gösterilmeli ve uyarı kitapçığı hazırlanmalıdır. • Ambalajlanacak ürünler arasında gözle görülebilecek kadar fiziksel bir ayrım yoksa farklı ürünler, farklı mekanlarda ambalajlanmalıdır. • Ambalajlamaya başlamadan önce, ambalajlama hattındaki cihazların bakımı, temizliği yapılmalıdır. Ayrıca ambalajlama hattında daha önce kullanılan bir ürün veya materyal kalıntısı mevcutsa, ilgili hattın bu kalıntılardan arındırılmış olduğu kontrol edilmelidir. • İşlem gören ürünün ismi ve seri numarası, her bir ambalajlama istasyonu veya hattında gösterilmelidir. • Ambalajlamada kullanılacak malzemeler ve yarı ürünler ambalajlama bölümüne teslim edilirken miktarına, tanımlamasına ve ambalajlama yönergelerine uygunluğu kontrol edilmelidir. • Dolum yapılacak kaplar, dolum öncesinde temiz olmalıdır. • Dolum ve kapatma (sıvama)işlemisonucu hemen etiketleme yapılmalıdır. Yanlış etiketlemenin vuku bulmaması için, önceden hazırlanmış yönerge talimatları uygulanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Çeşitli nedenlerle adrenal korteksten aşırı miktarda glukokortikoid hormon salgı- lanmasına ya da yüksek dozda kortikosteroid ilaç kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan sendroma Cushing sendromu adı verilir. Bu sendromun tedavisi için aminoglutetimid ve mitotan gibi kortikosteroid sentezini inhibe eden ilaçlardan ve siproheptadin’den yararlanılır. Bir somatostatin analoğu olan pasiretid de hipofiz cerrahisinin bir seçenek olmadığı veya tedavi seçeneği oluşturmadığı yetişkin Cushing hastalarının tedavisinde kullanılan bir ilaçtır.

Yanıt Açıklaması: Derin ven trombozu, akut miyokard infarktüsü, romatizmal kalp kapakçığı hastalıkları, atriyum fibrilasyonu, serebrovasküler hastalıklar, hemodiyaliz gibi durumlara ve açık kalp ameliyatı, kalp kapakçığı protezlerinin takılması, organ nakli ameliyatları gibi cerrahi girişimlere bağlı olarak ortaya çıkabilecek tromboembolitik komplikasyonların önlenmesi ve tedavisi için kullanılan ilaçlara antitrombotik ilaçlar denir.

Yanıt Açıklaması: Eczacılık, kimya ve boya endüstrisinde kullanılan bitkisel, hayvansal veya madensel ilkel maddelere drog denir. Hastalıkların tedavisinde öncelikle bitkiler kullanılmıştır. Bitkilerden elde edilen doğal ilaç ham maddelerine bitkisel droglar adı verilmektedir. Bitkisel kaynaklı etkin maddeler, genellikle bitkilerin belirli bir kısmından (çiçek, yaprak, kök, rizom gibi) ekstraksiyon yoluyla izole edilirler. Hayvanlardan elde edilen doğal ilaç ham maddelerine hayvansal droglar adı verilmektedir. Hayvansal kaynaklı etkin maddeler ya saf hâlde elde edilirler ya da etkin maddeyi konsantre olarak içeren ekstraktif şekiller halinde kullanılırlar. Hayvansal kaynaklı ilaçların başlıcaları, bazı hormonlar ve enzimlerdir.

Yanıt Açıklaması: Doğal maddelerden elde edilen ve tedavi amacıyla kullanılan ilaç hammaddesine drog adı verilir.

Yanıt Açıklaması: İntranazal Uygulama; İlacın burun mukozasına uygulamasıdır. Burun ve sinüs bölgesindeki enfektif ya da inflamatuar nitelikli hastalıkların lokal tedavisi için burun damlaları ya da burun spreyleri intranazal yolla uygulanırlar. Aspire edilmeleri durumunda lipid pnömonisine neden olma olasılıkları nedeniyle, yağlı solüsyonların ve merhemlerin intranazal yolla uygulanması tercih edilmez. Bu açıklamaya göre doğru cevap 'C' seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İlaçlar sistemik etki elde etmek üzere enteral, parenteral, transdermal yollar ile ya da inhalasyon yolu ile uygulanırlar.

Yanıt Açıklaması: İnfüzyon drogun üzerine sıcak su konarak hazırlanır. Tentür, ilaç etin maddesinin alkol veya eter gibi çözücülerdeki çözeltisidir. Ekstre, bitkisel drogların su, alkol veya diğer çözücüler ile ekstre edilmeleri ve çözücünün uçurulması ile elde edilen farmasötik şekildir. Rektal yoldan kullanılan ilaç solüsyonları ise enemadır.

Yanıt Açıklaması: Etkin maddelerden saklanacak miktar, analizler için kullanılacak miktarın en az iki misli olmalıdır. Bu numuneler ve imalat için alınan numuneler ve bitmiş ürün numuneleri en az 2 yıl, varsa son kullanma tarihinin bitmesinden 1 yıl sonraya kadar saklanmalıdır. Bunlar muhtemel şikâyetler ve stabilite kontrolleri için kullanılır (İzgü, 1988, s. 69).

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de GMP denetimi, 2009 yılında yürürlüğe girmiştir.

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savasında ve öncesinde, dünyada ilaç endüstrisi ve yeni ilaç keşifleri yönünden Almanya en önde gelen ülke olmuştur. Birinci Dünya Savası sonunda Alman patentlerinin kaldırılmasıyla, Amerika İlaç Endüstrisi önce taklit ile, sonra da araştırma ile Dünya İlaç Endüstrisinin gelişiminde öncü rol üstlenmiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan kanamaları durdurmak için kullanılan ilaçlara hemostatik ilaçlar; şizofreni başta olmak üzere çeşitli psikozların tedavilerinde kullanılan ilaçlara antipsikotik ilaçlar;  solunum yollarında birikmiş olan balgamın öksürük ile dışarı atılmasını kolaylaştıran ilaçlara ekspektoran adı verilir. Genel anesteziyi oluşturmak amacıyla barbitüratlar kullanılır. Antihistaminikler ise, hareket hastalığına (taşıt tutması) bağlı olarak ortaya çıkan bulantı ve kusmaların tedavisi için sıklıkla kullanılan ilaçlardır.

Yanıt Açıklaması: Kulak hastalıkları için kullanılan ilaçlara otolojik ilaçlar adı verilir. Sık karşılaşılan kulak hastalıkları, otitis eksterna ve otitis mediadır. Kulağa ait bu iniamatuar hastalıklarda, iniamasyonun tedavisi için betametazon, deksametason, klobetazon, prednizolon, hidrokortizon gibi kortikosteroidler topikal olarak kullanılırlar. Kulakta gelişen enfeksiyonların tedavisi için enfeksiyon etkeninin duyarlı olduğu kemoterapötik ilaç seçilir.

Yanıt Açıklaması: “Pigmentarii” veya “Seplasiarii” diye bilinen esnaf grubu ise kendi ülkelerinde elde edilen drogların yanında, dış ülkelerden temin edilen drog ve baharatı da dükkânlarında satıyorlardı. Bu esnaf grubu Osmanlı İmparatorluğu döneminde “Aktar” olarak bilinen grubun karşılığıdır.

Yanıt Açıklaması: İlaç Patent Türleri • Ürün Patentleri • Formülasyon Patenti • Endikasyon Patenti • Proses Patenti olarak dört ana grupra toplanır.

Yanıt Açıklaması: Validasyon, bir ilaç üretim tesisinde, sistemin yapması gerekeni ve bekleneni yaptığının, ölçütlere göre saptanması, kanıtlarla doğrulanması ve belgeler ile ispatlanmasıdır. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'E' seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İlk haskalık iyileştiricilerin ilaç kullanmaya başlamaları ile eczacılık  mesleği  Ortaçağ da Avrupa da doğmuştur.