Temel İlaç Bilgisi Ve Akılcı İlaç Kullanımı

Yanıt Açıklaması: Eczacılık eğitimi, ilk önceleri 1777 de College de Pharmacie, 1803 tarihinde Ecole de Pharmacie, 1840 tarihinde Ecole Superieurs de Pharmacie ve en sonunda 1920 de Faculté de Pharmacie olarak isimlendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bazı hastalar için en etkin tedavi yöntemi “cerrahi tedavi” olabilir. Örneğin, kanser hastalığı ile ilişkili olarak cerrahi tedavi, kansere dönüşme olasılığı yüksek olan dokuların çıkartılması ile kanseri önlemek (profilaktik cerrahi), kanserin tanısını koymak ve vücudun diğer bölgelerine yayılımını belirlemek (diyagnostik cerrahi), dokuda yer alan tüm kanser hücrelerini vücuttan uzaklaştırmak (kuratif cerrahi), hastanın şikayetlerini azaltmak (palyatif cerrahi), diğer tedavi yaklaşımlarına destek sağlamak (suportif cerrahi), gibi pek çok nedenle uygulanabilir.

Yanıt Açıklaması: Moleküllerden hareketle elde edilen madde o maddenin türevidir.

Yanıt Açıklaması: Yaş: Pediyatrik (16 yaşından küçük) ve geriyatrik (65 yaşından büyük) hasta gruplarında ilaç farmakokinetiği ve ilaca karşı duyarlılık, önemli ölçüde değişkenlik gösterir. Diyet: Kişinin beslenme alışkanlıkları ilaç etkisini değiştirebilir. Uyunç: Hastanın hekim tarafından önerilen tedaviye uyma derecesi olarak tanımlanabilir. Plasebo: Hastalığa neden olan süreçler üzerinde bilimsel olarak açıklanabilen herhangi bir etkinliği olmayan bir maddenin, ilaç niyetiyle kullanan hastalarda gösterdiği iyileştirici etkiye plasebo etki adı verilir. Tolerans: İlacın uzun süre ara verilmeden kullanılması sonucu etkisinin azaldığı ve tedavinin başlangıcındaki etkiyi elde edebilmek için dozun giderek artırılması gerekliliğinin doğduğu duruma tolerans denir.

Yanıt Açıklaması: AB 5 ülkeleri Almanya, Fransa, İngiltere, İspanya, İtalya’dır.

Yanıt Açıklaması: Buharalı hekim Ibn-­ S­ina“El-Kânûn fi’t Tıb” adlı eseri yazmıştır. Birûni “Kitâb al-Saydala fi Al-Tıb” adlı Tıp müfredatı ile ilgili kitabı yazmıştır. Arap hekimi Ibn Baytar, “Kitâb al-Cami al-Müfrredat al-Adviye vel-Agdiye” adlı tedavi kitabını (Baytarname) yazmıştır. Iranlı bilgin Dineveri ise “Kitâb el-Nebat” olarak bilinen botanik ansiklopedisini yazmıştır. Bu kitapta, bitkilerin sınıflandırılması, morfolojik özellikleri, yetişme şartları, yarar ve zararları anlatılmaktadır. Kitap, bir sözlük bölümü ile bitmektedir. Dineveri’nin “Kitab al-Bâh” adlı tıp kitabında ise afrodizyak maddelerden bahsedilmiştir.

Yanıt Açıklaması: İyi Laboratuvar Uygulamaları (Good Laboratory Practice-GLP), klinik çalışmalar dışındaki sağlık ve çevre güvenliği çalışmalarının planlanması, yapılması, izlenmesi, kaydedilmesi, arşivlenmesi ve rapor edilmesi ile ilgili bir kalite sistemidir.

Yanıt Açıklaması: İyi Laboratuvar Uygulamaları uluslararası alanda, Good Laboratory Practice-GLP olarak bilinir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'C' dir.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyetin ilanından sonra Sağlık Bakanlığı’nın kurulmasıyla ve 1928 de yayınlanan 1262 sayılı “Tıbbi ve İspençiyari Müstahzarlar Kanunu” ile üretim ve ithalatın kontrolü açısından olumlu gelişmeler olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Kanser hastalığı ile ilişkili olarak cerrahi tedavi, kansere dönüşme olasılığı yüksek olan dokuların çıkartılması ile kanseri önlemek (profilaktik cerrahi), kanserin tanısını koymak ve vücudun diğer bölgelerine yayılımını belirlemek (diyagnostik cerrahi), dokuda yer alan tüm kanser hücrelerini vücuttan uzaklaştırmak (kuratif cerrahi), hastanın şikayetlerini azaltmak (palyatif cerrahi), diğer tedavi yaklaşımlarına destek sağlamak (suportif cerrahi), daha önce ameliyat edilmiş bölgenin görümünü düzeltmek ve dokuları yenilemek (rekonstruktif cerrahi) gibi pek çok nedenle uygulanabilir.

Yanıt Açıklaması: Komprime olarak da bilinen tabletler, bir veya daha fazla ilaç etkin maddesinin, yardımcı maddelerle karıştırılıp özel makinelerde sıkılaştırılmaları ile elde edilen katı farmasötik şekillerdir.

Yanıt Açıklaması: Lokal ilaç uygulamaları içerisinde, epidermal, intrakütan, lezyon içine, konjonktiva üzerine, dış kulak yoluna uygulama, intranazal, bukkal, intraartiküler, intrakardiyak, intraperitonal, intraplevral, intratekal, intravajinal, intrauterin, intravezikal ve rektal uygulamalar yer almaktadır. A, B, C ve E seçeneklerinde verilen uygulamalar sistemik uygulamalardır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Psikiyatrik ve nörolojik hastalıklar içerisinde, major depresyon, atipik depresyon, distimik bozukluk, şizoaffektif bozukluğun depresif dönemi, post-psikotik depresyon, kronik yorgunluk sendromu, mevsimsel duygulanım bozukluğu gibi çeşitli depresif bozukluklar, bipolar hastalığı, anksiyete, obsesif-kompulsif bozukluk, panik hastalığı, çeşitli fobiler, post-travmatik stres bozukluğu, psikoz, şizofreni, Alzheimer, demans, Parkinson, epilepsi ve uyku bozuklukları bulunmaktadır. Menenjit ise bakteriyel bir enfeksiyondur. Doğru seçenek B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ergotaminden hareketle hazırlanan antimigren etkili dihidroergotamin, sefelinden hareketle hazırlanan emetik etkili emetin, digoksinden hareketle hazırlanan β-metil digoksin yarısentez yoluyla hazırlanan etkin maddelere diğer örneklerdir.

Yanıt Açıklaması: İlaçlar ile ilgili en eski yazılı bilgiler milattan 3000 yıl kadar önce yazılmış olan Sümer tabletlerinde bulunmaktadır. Bunu takiben, Mısır papirüslerinde, Çin, Hint, Arap ve Iran yazmalarında ilaç ile ilgili bilgilere rastlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kodein, levodropropizin, oksolamin butamirat, izoaminil, karbetapentan, dekstrometorfan ve dionin antitusif, gayafenesin, potasyum gayakolsülfonat ve glisiretinik asit ekspektoran, asetilsistein, erdostein, karbosistein, bromheksin ve ambroksol ise mukolitik ilaçlara örnek olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: İlaç Patent Türleri • Ürün Patentleri • Molekül Patenti • Türev Patenti • Kristal Form (Polimorf) Patenti • Etkin Madde Karışım Patenti • Formülasyon Patenti • Endikasyon Patenti • Proses Patenti

Yanıt Açıklaması: İlaç endüstrisinde dünyada dikkatleri üzerine çeken ülke, Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’dir. Toplam ilaç satışının yaklaşık %46’lık kısmı ABD’de gerçekleşmektedir. Yeni üretilen ilaçların %65’i önce ABD’de piyasaya sunulmaktadır. İlaç endüstrisindeki Ar-Ge harcamalarının %45’i yine ABD’de gerçekleştirilmektedir. İlaç Endüstrisinde ABD’yi, Avrupa ve Japonya takip etmektedir. Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve İspanya “Önemli Pazarlar” olarak Avrupa’da ön plana çıkmaktadır. İrlanda ve İsviçre, Ar-Ge ve imalat pazarı yönünden lider olan diğer Avrupa ülkeleridir.

Yanıt Açıklaması: Katı farmasötik şekiller içerisinde, toz, paket, kaşe, pilül, tablet, kapsül ve supozituar yer almaktadır. Enema ise, rektal yoldan kullanılan ilaç solüsyonu ya da süspansiyonu olduğu için sıvı farmasötik şekiller içerisindedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Uygulanan tedavinin hastalık etkenini ortadan kaldırmaksızın, sadece hastalığın ilerlemesini yavaşlattığı ve hastanın yasam kalitesini artırdığı durumlarda “ palyatif tedavi ” söz konusudur. Doğru cevap B seçeneğidir.