Temel İlaç Bilgisi Ve Akılcı İlaç Kullanımı

Yanıt Açıklaması: Metaraminol, noradrenalin, fenilefrin ve efedrin gibi sempatomimetik ilaçlar hipotansiyon tedavisinde endikedirler.

Yanıt Açıklaması: Başlangıç maddeleri, yardımcı maddeler ya da elde edilen ürünün bir başka madde ya da ürün ile bulaşması önlenmelidir. Ürüne, toz ya da materyal kalıntılarının bulaşmasına çapraz bulaşma denilmektedir. Ambalajlama İşlemleri aşamasında çapraz bulaşma, karışma ve yerine kullanma risklerini asgariye indirmek için gerekli itina gösterilmeli ve uyarı kitapçığı hazırlanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Transdermal uygulamada ilaç, cilt yüzeyine uygulanır. Ancak epidermal uygulamadan farklı olarak transdermal uygulamada, cilde uygulanan ilaç emilerek kan dolaşımına geçer ve sistemik etki oluşturur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı İmparatorluğu döneminde ilaç etkin maddelerinin temin edilmesi ve bunlardan halk için bazı ilaçların hazırlanması Aktar (Attar) adı verilen esnaf grubu tarafından yapılıyordu.

Yanıt Açıklaması: Tinyak, 70 farklı madde içeren ve esas etkin maddesi opium olan drogdur. Tin-i mahtum, Limni adasında belirli bir bölgesindeki bir kil cinsidir. İnyas baklası ve kroton tohumu Osmanlı İmparatorluğu zamanında aktarların satması yasaklanmış olan droglardır

Yanıt Açıklaması: Sentetik organik maddelerin ilk tıbbi kullanılışı, eter ve kloroformun anestezik olarak kullanılmasıyla, 19. yüzyılın ilk yarısında olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Demans, kişinin öğrenme ve bellek oluşturma gibi çeşitli bilişsel işlevlerinin günlük yaşa- mını etkileyecek ölçüde bozulmasıdır. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'C' seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İlaçlar en çok “hastalıkların tedavisi” için kullanılırlar. Bedensel ya da ruhsal sağlığı bozulmuş olan hasta bireyi yeniden sağlığına kavuşturmak amacı ile yapılan her türlü tıbbi işleme “tedavi” ya da “sağaltım” adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Paris’te “Faculté de Médicine” tarafından 1271 yılında yayınlanan eczacılık ile ilgili yönetmelik, Avrupa ülkelerinde bu alanda hazırlanan ilk yönetmeliktir. Bu yönetmelik ile eczacıların halk ilaçları hariç, hekim reçetesi olmadan herhangi bir ilacı hazırlayıp hastalara vermeleri yasaklanmıştır. Bu fakültenin önerisiyle, eczane teftişleri ve ilaçların kontrolü ile ilgili yönetmelikler de bu tarihlerde hazırlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: İlacın şeklinin ilaç etkisinin değişmesi ile bir bağlantısı bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Diabetes mellitus ’un, tam bir insülin eksikliği nedeni ile ortaya çıkan tipine, Tip I Diabetes mellitus denir. Tip I Diabetes mellitus hastaları, yaşamları boyunca dışarıdan verilecek insüline gereksinim duyarlar. Tip II Diabetes mellitus ise insülin salınımında ya da dokuların insüline yanıt vermesinde azalma (insülin direnci) ile ortaya çıkan diyabet tipidir. Tip II Diabetes mellitus tedavisinde hastaların eğitimi, diyet ve egzersiz büyük önem taşımaktadır. İlaçla tedavide, insülin salımınım ve/veya dokuların insüline olan duyarlılığını arttıran ya da bağırsaktan karbonhidrat emilimini azaltan antidiyabetik ilaçlar kullanılır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Grek hekim Dioskorides, özellikle tıbbi bitkiler ile ilgilenmiştir. Grekçe olarak yazdığı “Peri hyles iatrikes” (İlaçlar bilgisi) adlı eseri, Arapçaya “Kitab-al Haşayiş”, Latinceye ise “Materia Medica” ismiyle çevrilmiştir. Bu eser, 1500 yıl kadar tedavi alanında ana kaynak olarak kullanılmıştır. Bu eserde, 500 kadar tıbbi bitki hakkında bilgiler (tedavi özellikleri gibi) verilmektedir. Eserde adı geçen bitkilerin önemli bir kısmı Anadolu ve Akdeniz bölgesinde yetişen bitkiler olup hâlen tedavi için kullanılmaktadır. Bu eserin bir özelliği de Anadolu tıbbi bitkileri hakkında bilinen en eski ve en önemli kaynak olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Katı Farmasötik Şekiller Toz, paket, kaşe, pilül, tablet, kapsül, supozituar Sıvı Farmasötik Şekiller Solüsyon, süspansiyon, emülsiyon, şurup, posyon, tentür, eliksir, infüzyon ve dekoksiyon, ekstre, enema, sprey

Yanıt Açıklaması: Adrenal korteks tarafından salgılanan aldosteron ve kortizol gibi steroid yapılı hormonlar ve bunların sentetik analogları olan ilaçlara kortikosteroidler adı verilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Roma-Bizans döneminde bitkisel droglarla ilgilenen ve bunlardan ilaç ve kozmetik ürünleri tertip eden en önemli meslek grupları şunlardır: • Aromatarius (çoğul: Aromatarii): Kokulu maddeler satan • Herbarius (çoğul: Herbarii): Otsu bitkileri toplayıp satan • Pharmakopoeos (çoğul: Pharmakopoeoi): İlaçları hazırlayan (Eczacı) • Pharmakopolos (çoğul: Pharmakopoloi): İlaç satıcısı • Pharmakopolae circumforaneae: Seyyar ilaç satıcıları • Pigmentarius (çoğul: Pigmentarii): Renkli kozmetik ürünler, bitki usareleri ve merhemler hazırlayan ve satan • Rhizomatos (çoğul: Rhizomatoi): Özellikle yerli drogları toplayıp satan (Kökçü) • Speciarius (çoğul: Speciarii): Yemeklere lezzet vermek için kullanılan maddeleri satan (Baharatçı) • Unguentarius (çoğul: Unguentarii): Merhemleri hazırlayıp satan Doğru seçenek C'dir.

Yanıt Açıklaması: İlaçların dağılımında absorbe edilerek kan dolaşımına giren ilaç molekülleri için bir sonraki aşama dağılım olmaktadır. Doğru cevap "A" dır.

Yanıt Açıklaması: Molekül Patenti: Herhangi bir tıbbi ya da veteriner amaçlı, yeni bir molekül ya da doğadan elde edilen etkin madde ile ilgili patentlerdir. Türev Patenti: Herhangi yeni ya da bilinen bir molekül/moleküllerden hareketle elde edilen, yeni bir molekül ile ilgili patentlerdir. Kristal Form (Polimorf) Patenti: Herhangi bir yeni molekülün, yeni bir kristal formu (polimorf yapısı) ile ilgili patentlerdir. Formülasyon Patenti: Herhangi bir aktif maddenin, etkisinin sağlanması için değişik katkı maddeleri ile birleştirilmesi ve ayrıca vücuda veriliş biçimi, dozajı vb. konuları içeren patentlerdir. Proses Patenti: Herhangi bir ürünün, kristal formun, türevin veya ilacın üretilmesi ya da hazırlanması için uygulanan proses (usül, yöntem) ile ilgili patentlerdir. Doğru seçenek B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hipotalamustan salgılanan kortikotropin salgılatıcı hormon (CRH), ön hipofizden adrenokort ikotropik hormon (ACTH, kortikotropin) salgılanmasını uyarır. ACTH ise adrenal korteksin fonksiyonunu düzenleyen hormondur. ACTH, adrenal korteks yetmezliğinin teşhisinde endikedir.

Yanıt Açıklaması: Simya ile ilgili ilk bilgi ve deneylerin kökeninin eski Mısır olduğu bilinmektedir. Roma idaresi, Roma halkının bu papirüslerden yararlanarak, elde ettikleri değerli madenler ile zengin olacağını ve yönetime başkaldıracağını düşünmüşlerdir. Bu nedenle, Romalılar, simya alanında yazılmış papirüslerin çoğunu yok etmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Diğer tüm seçenekler sakınılması, en aza indirgenmesi gereken unsurlar iken A seçeneğindeki Onaylanmış metod ve kayıtları ise şu kuralları içeren bir unsurdur. Teslim alma, karantina, örnekleme, depolama, etiketleme, tartım/hazırlama, isleme, ambalajlama ve piyasaya dağıtım gibi tüm materyal ve ürün işlemleri, yazılı metodlar ve yönergelere göre yapılmalı ve kayıt formlarıyla kayıt altına alınmalıdır. Dağıtımı da kapsayan tüm üretim kayıtları, tarihsel olarak gerektiğinde ulaşılabilir ve anlaşılabilir olmalıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.