Gelişimsel Yetersizliklerin Bakım ve Rehabilitasyonu

Yanıt Açıklaması: Yatılı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri

Yanıt Açıklaması: Ketojenik diyet; yüksek yağ, düşük karbonhidrat içeren ve vücutta açlığa benzer bir mekanizma oluşturan beslenme tedavisidir.

Yanıt Açıklaması: Bakım hizmetleri sunulurken dikkat edilmesi gereken bazı durumlar şunlardır: • Gelişimsel yetersizliği olan bireye ve bireyin ailesine karşı güler yüzlü olunmalı, hoşgörülü ve saygılı davranılmalıdır. • Gelişimsel yetersizliği olan bireyler içten ve oldukça samimi bir şekilde dinlenilmelidir. • Gelişimsel yetersizliği olan bireylerin kendi yetersizlik durumlarına ilişkin tıbbi veya teknik açıklamalar yapılması gerekiyorsa, sade ve yalın bir şekilde anlatılmalıdır. • Gelişimsel yetersizliği olan bireylere karşı empatik davranılmalıdır. • Bakım hizmetinin sağlanacağı ortamın fiziksel açıdan uygun olmasına dikkat edilmelidir. • Bakım sağlanırken engelli bireyin özel hayatına saygı duyulmalı, mahremiyeti korunmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Bakıma muhtaç hastalarla yapılan çalışmalar bu hastaların en fazla sorun yaşadığı alanın psiko-sosyal sorunlar olduğunu göstermektedir. Bu sorunları en yoğun yaşanılandan en az yaşanana doğru bir biçimde; Uyku problemleri, Ağrı, Egzersize ilişkin sorunlar, Sözel iletişim kuramama, Çevre ile ilgili sorunlar, Yatak yarası, Hijyenik bakıma ilişkin sorunlar, Enfeksiyon ve Hastalığa ilişkin bilgi gereksinimi izlemektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Spina bifida açık ya da açık omurga anlamına gelmektedir. Spina bifida ülkemizde her yıl yaklaşık 1000 çocuktan 3’ünde görülmektedir. Hamileliğin erken dönemlerinde bilinmeyen bir nedenle omurgada doğuştan bir yetersizlik olması sonucunda spina bifida meydana gelmektedir. Daha açık bir ifadeyle, omuriliğin alt kısmını, bacak kaslarını ve duyuyu kontrol eden sinirlerin gelişiminde yetersizlik meydana gelmesi durumudur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Serebral palsi(SP) tek bir hastalık değildir. Serebral palsi, merkezi^ sinir sistemindeki zedelenmeler sonucunda motor fonksiyonlardaki bozuklukların ön planda olduğu birçok hastalığı içine alan bir durumdur. Serebral palsi beynin hızlı geliştiği dönemlerde nonprogresif (ilerleyici olmayan), bir travmaya maruz kalması sonucu, vücut duruşu ve/ veya hareketlerinde ortaya çıkan, kalıcı fakat ilerlemeyen bozukluklar olarak tanımlanabilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Epilepsi nöbetlerle kendini gösteren, hareket, duyu ve davranış bozukluğuna ve bilinç kaybına neden olan, beyindeki elektriksel işlev düzensizliğinden kaynaklanan sinir sistemi ile ilgili bir anormalliktir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bir beceriyi daha küçük alt basamaklara ayırma demek olan beceri analizi iki yolla yapılabilir. Birinci yol becerilerin bellekten analiz edilmesi ve basamakların sıralanmasıdır. İkinci yol ise ele alınan becerinin bizzat yapılması ve basamakların sıralanmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Zenginleştirilmiş Model

Yanıt Açıklaması: Serebral palsinin beş tipi bulunmaktadır. Bunlar spastik tip, hipotonik tip, atetoid tip, ataksik tip ve karışık tiptir. Doğru cevap "D" dir.

Yanıt Açıklaması: Freud’a göre kişilik id, ego ve süperego olmak üzere üç kısımdan oluşur ve kişiliğin yapı taşı id olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Gelişimsel yetersizliği olan çocuklarımızda oral dönemdeki (0-18ay) gelişimi sağlayan emme, çiğneme, ısırma gibi ilk eylemlerin geciktiği ya da hiç gerçekleşmediği gözlenebilmektedir. Gelişimsel yetersizliği olan çocuklarımızda duyusal girdilere dayalı etkileşim girişimleri ve devinime dayalı ilişkilendirmeler de sınırlı kalmaktadır. Oral dönemdeki gelişimi sağlayan açlık ve susuzluğun anne memesiyle giderilmesiyle yaşanacak olan hoşnutluğun yanı sıra talep etmeye ilişkin etkileşim becerilerinin de edinilmesi gecikmektedir. Temel gereksinimlerin giderilmesine bağlı olarak gelişmesi beklenen temel güven, bağımsız kişiliğin gerçekleşememesi sürekli alma isteğinin, ağızla ilgili olumsuz alışkanlıkların (parmak emme, tırnak yeme) görülme olasılığının artmasına neden olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ortalama zeka bölümü puanları 70 olarak kabul edilmektedir. 70 puan altında bir zeka bölümü puanına sahip olmak, ortalama zeka puanının altında olmak anlamına gelmektedir. Bu durum bireyin zihinsel işlevlerinin ortalamanın altında olması bir başka ifade ile zihinsel işlevlerde güçlükler yaşadığını ifade etmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Rett sendromu çoğunlukla kızlarda görülen, genetik temelli ağır zihinsel gerilik ve otistik özelliklerin görüldüğü ilerleyici sinir sistemi ile ilgili bir bozukluktur. Görülme sıklığı kız çocuklarında 1/10000’dir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Evde bakım hizmetleri, engelli/yetersizliği, yaşlı, süreğen hastalığı olan veya hastalık sonrası iyileşme döneminde bulunan bireyleri yaşadıkları ortamda destekleyerek, sosyal hayata adaptasyonlarını sağlamak, yaşamlarını mutlu ve huzurlu bir biçimde devam ettirerek toplumla bütünleşmelerini sağlamak, aile üyelerinin bakım sorumluluğunu hafifletmek için birey ve aileye sunulan psikososyal, fizyolojik ve tıbbi destek hizmetleri ile sosyal hizmetleri içeren bir bakım modeli şeklinde tanımlanmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Gelişimsel yetersizliği olan bireylere verilecek olan bakım hizmetinin planlanma sürecinin bazı bileşenleri ve aşamaları içermektedir. Bu temel bileşenler ve aşamalar şunlardır; (a) değerlendirme, (b) bakım gereksinimlerinin tanımlanması, (c) bakım planı hazırlama, (d) bakım planını uygulama ve (e) gözden geçirme. Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Zihinsel yetersizliği olan çocuğa sahip ailelerin gereksinimleri dört ayrı kategoride sıralanabilir. Hissettiklerini paylaşma gereksinimi duygusal destek gereksinime bir örnektir.   Eğitim için maddi gereksinim, maddi gereksinimler; zihin engeline ilişkin bilgi gereksinimi ve çocuklarının özellikleri hakkında bilgi gereksinimi, bilgi-eğitim gereksinimi ve son olarak çocuklarının bakım gereksinimleri, bakım gereksinimler için birer örnektir.

Yanıt Açıklaması: Çocuk felcinde ortaya çıkan ortopedik bozukluğun düzeltilmesi amacıyla kemik uzatma, kas gevşetme ve eklem dondurma ameliyatlarının yanı sıra kas transferleri yapılabilir. Doğru cevap "C" dir.

Yanıt Açıklaması: Yemek yeme becerileri, OSB olan çocuğun normal olarak yemek yediği öğün zamanlarında öğretilmelidir. Yemek yeme becerilerinin kazanılması sırasında öğrencinin aç olduğu olağan yemek yeme saatlerinin öğün saati olarak belirlenmelidir. Yemek yeme becerisini, motor beceriler ile birlikte, görme ve işitmenin gelişimi de etkilemektedir. Başlıca yemek yeme becerileri; parmakla tutarak yemek yeme, kaşık tutarak yemek yeme, çatal kullanarak yemek yeme bardaktan sıvı içme ve bıçak kullanma becerileridir. Bunlarla birlikte, yemek yeme becerileri ile doğrudan ilişkisi olmamakla birlikte öğretim sırasında temizlik kurallarına dikkat ederek OSB’li bireyin vücut sağlıklarının korunmasına özen gösterilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Verilen tüm maddeler yemek yeme becerilerinin kazanılmasını etkileyen etmenlerdir. Doğru yanıt C dir.