Yaşlılıkta Nörolojik Temelli Durumların Bakım ve Rehabilitasyonu

Yanıt Açıklaması: Bilişsel rehabilitasyonda spesifik ve genel hedefler belirlenebilir. O¨rneğin sosyalleşmek bir genel hedef olurken bireyin aile üyelerinin isimlerini aklında tutması, spesifik bir hedeftir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Parkinson Hastalığının Belirtileri • Yazı yazma kabiliyetinde değişimler: Yaşın ilerlemesi ile yazı yazmada bazı doğal değişiklikler gelişebilir fakat Parkinson hastalarının yazı şekilleri belirgin şekilde değişim göstermektedir. Genellikle harfler küçülür, birbirine yapışır ve kelimeler karmaşıklaşır. Hastaların yazma tarzları konuşmalarına benzeyebilmektedir. • Mimiklerde azalma ve donuk bir yüz ifadesi: Kişi iletişiminde mimiklerini kullanamaz, kendini ifade etmede zorluk çektiği görülür. • Uykuda sırasında hareketlenmeler: Uyku sırasında tamamen farkında olmadan tekme, yumruk atma gibi ani, kontrolsüz hareketler meydana gelebilir. • Yürüme bozukluğu: Adım uzunluğunun kısalması, yürürken bacakların yönetiminde aksama, ayak tabanlarını yere sürerek yürüme gibi hareket zorlukları meydana gelir. Hareket güçlüğü ve yürüme bozukluğunun ileri seviyesinde ise düşmeler gerçekleşebilir. • Hareket dışı bulgular: Hareket sistemi dışındaki sistemlerin bulguları da görülebilmektedir. Bunlara örnek olarak ani pozisyon değişimi ile gelişen kan basıncı düşüklüğü (ortostatik hipotansiyon), kabızlık, anksiyete, depresyon, koku alma ve uyku bozuklukları, huzursuz bacak sendromu, tedavide kullanılan ilaçların da etkisi ile gün içerisinde uyanıkken halüsinasyon, geceleri ise kabus görme, özellikle daha genç erkek hastalarda yine ilaçların etkisi ile şans oyunlarına düşkünlük, aşırı para harcama isteği, cinsel davranışlarda değişiklikler veya aşırı yeme gibi bir takım haz artırmaya yönelik davranışsal değişiklikler gelişebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Azaltılmış stres eşiği modelinde bakımın 6 önemli ilkesi bulunur. Bakım verenler demanslı bireylerin değişimlere ayak uydurmasına yardım ederek stres seviyelerinin yükselmesini engelleyebilirler. Demanslı birey bir beceride işlevselliğini kaybetmeye başladığında; bakım veren, demanslı bireyin korunan diğer becerileri üzerinden değer ve bütünlüğünü korumasını teşvik edebilir. Bakım veren, tutarlı rutinlerle bireyin becerilerine uygun olarak onu zorlamadan çeşitli aktiviteler yapabilir. Bu da güvenli işlevselliğin artırılmasının sağlanmasında kapsanmaktadır. Bu nedenle doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Oturma pozisyonunun inmeli bir hasta için doğru şekilde nefes alma, dolaşımın artması, yatak yaralarının önlenmesi, iletişimin artması ve sosyalleşme günlük yaşam aktivite çeşitliliğinin artması, daha güvenli beslenme, ruh ha^linin iyileşmesi, kendine olan güvenin artması, günlük yaşam aktivitelerindeki bağımsızlığın artması gibi birçok faydaları mevcuttur.Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yüz tanıma temporal lobun fonksiyonlarından biridir. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Demans; kronik, ilerleyici, bireyi bakıma ihtiyaç duyar hâle getiren nörodejeneratif bir sendromdur. En yaygın olarak görülen Alzheimer hastalığının yanı sıra; Frontotemporal demans, Vasküler demans, Mikst demans ve Lewy cisimli demans olarak adlandırılan çeşitli demans tipleri vardır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Dopamin kas hareketlerinden beyin fonksiyonlarına; sindirim sisteminden duygu durumlarının yönetimine kadar pek çok fonksiyonda etkili olan bir kimyasaldır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Beyinde dopamin eksikliği geliştiğinde, yavaşlamış, gecikmeli, sürüncemeli hareket ortaya çıkar. Hareket sırasında donmalar veya istemli hareket sırasında titremeler, koordinasyonsuz hareketler gelişir, denge kayıpları yaşanır. Dopamin fazlalığı ise tik benzeri gereksiz hareketlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Haraket bozukluğu, Vücut hareketlerinin istenilen hız veya büyüklükte yapılamaması, istem dışı hareketlerin ortaya çıkması veya otomatik reflekslerin kaybı veya azalması durumudur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: III. ve V. İfadeler, ödemin tedavisiyle ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Mikst demansın en sık görüldüğü yaş grubu 85 yaş üstü yaşlılardır. Mikst demansın semptomları çeşitlilik göstermekte, hangi beyin alanının nasıl ve ne kadar etkilendiğine bağlı olarak farklı semptomlar görülebilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İç organlarla ilgili olan ve mide bağırsak gibi iç organ düz kaslarını, kalp kasını ve salgı bezlerini kontrol eden kısım, otonom sinir sistemi olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve D şıklarında verilen bozukluklar duyu ve algı bozukluklarıdır. Ancak E seçeneğinde verilen inkontinans inme sonrası görülen bir bozukluktur. Duyu ve algı bozuklukları arasında yer almaz. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İdeomotor ve ideasyonel apraksi olmak üzere iki tip apraksi vardır. Apraksi esas olarak bir motor planlama bozukluğudur.

Yanıt Açıklaması: Sinir sisteminin fonksiyonları beyin yönetiminde çalışan büyük bir organizasyon çerçevesinde gerçekleştirilir. Bu organizasyonun temel yapısal ve işlevsel hücresi ‘nöron’ dur. Nöron gövdesi (Soma, cell body), tüm canlı hücrelerde bulunan çekirdek (Nucleus) ve işlevsel elemanları içerir. Dendritler (Dendrite) , gelen sinyalleri nöron gövdesine doğru taşıma görevi yapan, bazı nöronlarda sayıları onbinlere ulaşabilen, kısa uzantı/çıkıntılardır. Her nöronun bir adet aksonu bulunur. Akson (Axon), aksiyon potansiyeli denilen elektriksel uyarı sinyallerini hücre  gövdesinden çevreye doğru, diğer nöronlara, salgı bezlerine ya da kaslara ileten ve dendritlerden daha uzun olan hücre uzantısıdır. Miyelin adlı yağlı bir kılıfla sarmalanmış olan akson üzerinde, belli aralıklarla Ranvier boğumları adı verilen, 1 mikron kadar küçük ve miyelinsiz kısımlar bulunur. Tanıma göre cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ajitasyon, ihtiyacının dışarıdan anlaşılamaması sonucunda bireyin sözel, sesli ya da motor bir aktiviteyle uygunsuz bir davranışta bulunması olarak tanımlanabilir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Frontotemporal demans belirtilerinde istemsiz kas kasılmaları, hareketlerde zayıf koordinasyon,yutmada güçlük motor fonksiyon bozukluklarındandır. Doğru sözcüğü bulma ise dil ve konuşma problemlerindendir. Bu nedenle doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İyi bir ilaç tedavisi veya gerektiğinde cerrahi uygulamalar yanında, kaliteli bakım, rehabilitasyon ve psikolojik desteğin önemi büyüktür. Parkinson hastalığının tedavisinde çeşitli fizyoterapi yaklaşımları da uygulanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sinir sistemi, santral (merkezi) sinir sistemi ve periferik (çevresel) sinir sistemi olmak üzere iki alt sistemi kapsar. Beyin ve omurilikten oluşan santral sinir sistemi organizmanın yönetim, denetim ve koordinasyonu ile ilgili bilgileri alan, birleştiren, üreten ve işleyen sistemdir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yutma güçlükleri yaşanması motor fonksiyon bozukları içine girmektedir.