Yaşlılıkta Nörolojik Temelli Durumların Bakım ve Rehabilitasyonu

Yanıt Açıklaması: Kolda, bacakta, omuzda veya dilde fasikülasyon (kas seğirmesi), Kas krampları, Kaslarda gerginlik (spastisite), Kol, bacak, boyun veya diyaframı etkileyen kas güçsüzlükleri, Geveleyerek (sarhoş konuşmasına benzer) ve nazal konuşma, Çiğneme ve yutmada güçlük. Bunlar ALS'nin erken belirtilerindendir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Migren, dünya nüfusunun %2-15’ini etkileyen ve sık görülen bir bozukluktur. Kadınlarda erkekle- re oranla daha çok görülmektedir (kadın/erkek, 3/1 oranında). Avrupa Birliği ülkelerinden bir milyon insan her gün migren atağı yaşamaktadır (Steiner ve Fontebasso, 2002). Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletlerde yapılan araştırmalar migrenin erkekleri %6-8, kadınları ise %15-18 oranında etkilediği- ni göstermektedir. Türkiye’de yapılan araştırmaya göre ise migrenin görülme sıklığı erkeklerde %9 iken kadınlarda %29’dur (Gardella vd., 2006). Doğru seçenek B'dir.

Yanıt Açıklaması: İkincil koruma, kanser taramaları, osteoporoz için kemik mineral yoğunluğu ölçümü, hipertansiyonu tespit için kan basıncı ölçümü, işitme ve görme taramaları gibi hastalıklar semptom göstermeden yakalanmasına yönelik girişimleri kapsar. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık döneminde bakım hizmeti veren diğer bir kurum modeli ise, gündüz bakım merkezleridir. Huzurevi ve evde bakım arasında bir çözüm alternatifi olarak gelişen gündüz bakım merkezi; kurumsal bakım merkezlerine gidişi geciktiren, güvenli ve sağlıklı bir ortamda sosyal katılımı sağlayan bir bakım biçimidir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Geç başlangıçlı Alzheimer hastalığının belirtileri de şöyledir : • Erken dönemde görülen belirtiler daha yoğun • Yakın ve uzak dönemde yaşanılan olayların hatırlanmasında sorunlar • Görsel-mekansal sorunlar yoğun • Zihinsel becerilerde yaygın bozulma • Hiperaktivite, huzursuzluk, ajitasyon • Matematiksel hesaplarda sorunlar, • Zaman, mekân ve kişilere karşı uyum sağlamada sorunlar • Kişisel bakım konusunda (giyinme, banyo yapma) sorunlar • Günlük rutinlerin uygulanmasında zorluk Yakın zamanda gerçekleşmiş olaylarla ilgili hafıza sorunları erken başlangıçlı Alzheimer hastalığının belirtileri arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Değerlendirmede denge kaybının belirtileri üzerinde durulmaktadır. Denge bozuklarının belirti ve bulguları aşağıda sıralanmıştır: • Hareket ediyor hissi, bulunduğu fiziki ortamın veya tüm vücudun dönüyor duygusu (vertigo tipi denge kaybı), • Zayıflık, güçsüzlük, bayılma veya kendinden geçme hissi, • Ani gelişen denge kayıpları (dengesizlik), • Kuvvetli bir baş dönmesi.

Yanıt Açıklaması: Hiper-tansiyondan söz edebilmek için sistolik kan basıncının (büyük tansiyon) 140 ve/ veya diyastolik kan basıncının ise (küçük tansiyon) 90 mmHg ve üzerinde seyretmesi gerekir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Parkinson hastalığında yaşam kalitesini en fazla etkileyen faktör depresyondur.

Yanıt Açıklaması: Primer tipi baş ağrıları: 1. Migren Gerilim tipi baş ağrısı Küme baş ağrısı ve otonom baş ağrıları Diğer primer baş ağrılarıDoğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sağlıklı bir birey kol salınımı olmadan da gayet uygun şekilde yürüyebilir, yani kol salınımı için yürüme biyomekaniğinin vazgeçilmez bir elemanıdır diyemeyiz. Fakat yaşlı veya düşme riski yüksek olan kişilerde dengenin kurulabilmesi için belli fazda salınımların önemli katkısı olduğu bilinmektedir. Kol salınımlarının hiç olmaması kadar şiddetli hal alması da denge kayıplarında aynı etkinin ortaya çıkmasına sebep olabilmektedir. Bazı vakalarda kısa adım uzunluğunu telafi etmek için kol salınımlarının artırıldığı dikkat çekmektedir.

Yanıt Açıklaması: DENGESİZLİK YARATAN FAKTÖRLERE ÖZEL YAKLAŞIMLAR Yaşlı bakımında ilk hedef başarılı ve üretken bir yaşlanma sürecinin sağlanmasıdır. Bu hedefin sağlanması için süreç içerisinde, denge kayıpları ve düşme ile mücadeleye mutlaka yer verilmesi gereken başlıklardır. Denge bozuklukları ve düşmeye karşı yürütülecek olan ilk yaklaşım ise risk faktörlerinin analizi ve ortadan kaldırılması üzerine olmalıdır. Çünkü korunma yöntemleri, her zaman tedavi ve uygulama maliyetlerine göre çok daha düşük olmakta ve bir o kadar da etkin cevap oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Santral işitme sistemini oluşturan anatomik yapılar: beyin sapı, işitme yolları, subkortikal ve kortikal işitme merkezidir.

Yanıt Açıklaması: Ağrı dört ana başlıkta sınıflandırılmaktadır. Nörofizyolojik mekanizma Süreye bağlı Etiyolojik Bölgesel ağrı Bölgesel ağrılar sınıflandırmasında; baş ağrısı, yüz ağrısı, bel ağrısı ve pelvik ağrı yer almaktadır. Dolayısıyla bel ağrısı bölgesel ağrı sınıflandırmasonda yer almaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Statik denge, durağan, sabit pozisyonun alınması ve devam ettirilmesi ve bunu en az sayıda kas kasılması ile kontrol edilmesidir. Dolayısıyla en az enerji sarfiyatı ile gerçekleştirilmesidir. Statik dengeden bahsedilebilmesi için sabit duruş sırasında, her hangi bir baş dönmesi veya tansiyon değişikliği gibi denge bozukluğu ile ilişkili bir komplikasyon yaşanmamalı ve istenildiği veya gerektiği kadar devam ettirilmesi gerekmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: REM dönemi dış uyaranlarla uyandırılmanın daha zor olduğu, rüyaların görüldüğü ve bedenin en pasif, beynin ise en aktif durumda olduğu uyku dönemidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Dördüncül koruma biçimi; yaşlı bireyin mevcut sağlık durumunu değiştirmeyecek ilaç kullanımı veya ameliyat gibi girişimlerin engellenmesini hedeflemektedir. Hastanın tıbbi rehabilitasyon sürecinde korunmasını hedefleyen bu yaklaşım da yaşam kalitesinin korunmasına yöneliktir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Bellek, dil becerileri, görsel algı, yürütücü/yönetici işlevler yaşla birlikte etkilenen bilişsel gelişim alanlarıdır. Ancak takıntılı davranışlar bilişsel beceriler içerisinde yer almamaktadır. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Parkinson hastalığında yaşam kalitesini olumsuz etkileyen Non-motor bozukluklarla ilgili faktörler: • Depresyon • Anksiyete • Uyku bozuklukları • Ağrı ve diğer duyusal bozukluklardır.

Yanıt Açıklaması: Açıklama dizartriyi tanımlamaktadır. Doğru yanıt A dır.

Yanıt Açıklaması: Aşı, beslenme politikaları gibi toplumsal düzlemdeki diğer koruyucu hizmetler için de bu durum geçerlidir. Koruyucu sağlık, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin bireyin yaşamında özellikle kısa dönemli etkilerini ayırt etmek zor olduğunda, ne yazık ki pek çok bireyin koruyucu önlemlere dair motivasyonları oldukça düşüktür. Bu olguya önleme paradoksu adı verilmektedir.