Yaşlılıkta Nörolojik Temelli Durumların Bakım ve Rehabilitasyonu

Yanıt Açıklaması: Enerji için kan hücreleri tarafından taşınan glikoz ve oksijeni kullanamayan beyin hücreleri yaklaşık dört dakika sonra ölmeye başlar. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Parkinson hastalığı tanısı nöroloji uzmanının muayenesi ile konulmaktadır, görüntüleme veya laboratuvar tetkikleri, benzer belirti veren diğer durumların ayırıcı tanı açısından önemlidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Zeminler kaymaz yüzeylerle sabit olmalı, paspaslardan kaçınılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Demanslının zorunlu olmadığı sürece yaşadıkları çevrede değişiklik yapılmaması  bellek kaybına yaklaşım önerileri arasındadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Frontal lob; Motor hareketler, dil-konuşma işlevleri, dikkat yönetimi, duygudurum yönetimi, kişilik, öz-farkındalık gibi bilişsel süreçler, karar verme ve seçim yapma, sosyal ve cinsel davranış kontrolü, analiz ve problem çözme ve motivasyon işlemleridir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişinin tehlikede olmadığı sürece hareket etmesini kısıtlanmaması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Demans belirtileri etkilenen işlev alanına göre, kognitif ve psikolojik semptomlar olarak ifade edilmektedir: Kognitif Semptomlar • Bellek kaybı • İletişim kurmada güçlük, sözcükleri hatırlayama • Muhakeme yapmada ve problem çözmede güçlük • Karmaşık görevleri yerine getirmede güçlük • Planlama ve organizasyon yapmada güçlük • Koordinasyon sağlamada ve motor işlevlerde güçlük • Kafa karışıklığı ve yer-zaman-kişi oryantasyonunda bozulmalar Psikolojik Semptomlar • Kişilikte değişmeler • Depresyon • Kaygı • Uygunsuz davranışlar • Paranoya • Ajitasyon • Halüsinasyonlar

Yanıt Açıklaması: Parkinson hastalığı ilerledikçe, hareketler sırasında aniden gelişen ve “donma fenomeni” olarak adlandırılan hareket edememe atakları ortaya çıkabilir. Hastanın güvenliği açısından zorluk oluşturan donma durumunun kesin nedeni bilinmemektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tremor, genellikle eller, parmaklar, baş, çene gibi beden bölümlerinde istemsiz olarak ortaya çıkan titreme durumu demektir. Hareket  bozukluğuna yol açan hastalıklarda sıklıkla görülür. Yürümedeki dengesiz, savruk ve sağa sola  yalpalama hâli olan ataksi , genellikle beyincikle ilgili (serebellar) bir bozukluktur.Hipertansiyondan söz edebilmek için sistolik kan basıncının (büyük tansiyon) 140 ve/ veya diyastolik kan basıncının ise (küçük tansiyon) 90 mmHg ve üzerinde seyretmesi gerekir. Beyin damar hastalığı anlamına gelen ‘serebrovasküler hastalık’ olarak da adlandırılır. İskemik İnme denilen damar tıkanmasına bağlı inme, erişkinlerde en sık görülen özürlülük nedenidir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Beyin Sapı; Kalp hızı, solunum, beden ısısı gibi yaşamsal işlevlerin düzenlenmesi, denge, refleks göz hareketleri, yutma refleksi, uyku-uyanıklık döngüleri ve bilinç, bilinç düzeyi, omurilikten gelen duyusal sinyallerin loblara iletilmesi, beyin loblarından gönderilen sinyallerin omuriliğe iletilmesi. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Propriosepsiyon yetersizliği:uzaysal alan içerisinde vücudun nerede olduğunu bilme ve algılama hissidir.

Yanıt Açıklaması: Aspirasyon, yani yiyecek içecek inhalasyonu, yutma bozukluğu olan kişilerde yaygın bir sorundur.

Yanıt Açıklaması: Giyinme aktiviteleri ile ilgili olarak aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir: • Giyinme için yeterli zaman ayırılmalıdır. Acele etmek, Parkinsonun semptomlarını daha da kötüleştiren bir strese yol açabilmektedir. • Zorlayıcı aktivitelerin ilaçların etkili olduğu zaman dilimlerinde yapılması, bu aktivitelerin daha kısa sürede ve daha az enerji harcayarak gerçekleştirilmesini mümkün kılmaktadır. • Kasların daha geniş açılarda hareket edebilmesi için giyinme aktivitelerinden önce birkaç germe-esneme egzersizi yapılmalıdır. • Bir kol veya bacak daha fazla sertliğe sahipse giyinme sırasında önce etkilenmiş olan uzuv giyinmeli/giydirilmelidir. • Mümkün olduğunca otururken giyinilmelidir. Bu iş için tercihen sırt dayanağı olan ve kol destek yüzeyine sahip bir sandalye seçilmelidir. Yatağın kenarına oturarak giyinmeye çalışmak denge kaybına ve düşmelere neden olabilir. • Ayakkabıları ve çorapları giyerken uzun saplı çekecekler veya çorap tutucuları gibi kolaylaştırıcı yardımcı gereçler kullanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Parkinson hastalığının kesin bir tedavi şekli yoktur. Ancak tedavisinde öncelik ilk fırsatta medikal tedaviye başlanmalıdır. Fizyoterapi uygulamaları da yapılmaktadır. Parkinson hastalığı diyet veya vitamin kürleri ile düzeltilebilen bir hastalık değildir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Psikolojik Semptomlar • Kişilikte değişmeler • Depresyon • Kaygı • Uygunsuz davranışlar • Paranoya • Ajitasyon • Halüsinasyonlar

Yanıt Açıklaması: Demans belirtilerinin hemen bir inme sonrasında hızla ortaya çıkması, vasküler demans için ayırt ettirici olabilir. Vasküler demansta aşağıdaki belirtiler her bireyde farklı şiddette ve değişen kombinasyonlarla ortaya çıkabilir: Kafa karışıklığı Dikkati toplamada ve konsantre olmada problemler Düşünce ve eylemleri organize etme becerilerinde azalma Bir durumu analiz etmede, uygun plan geliştirmede ve diğerleriyle planlama yapmada zorluk Bir sonraki adımda ne yapılacağına karar vermede güçlük Bellek problemleri Huzursuzluk ve saldırganlık Denge bozukluğu, taraf güçsüzlüğü Ani ve sık idrara çıkma ihtiyacı, idrar kontrolünde problemler Depresyon ve kaygı belirtileri Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Parkinson Hastalığı, erişkinlerde hareket bozukluğu ile seyreden Alzheimer’dan sonra ikinci sıklıkta görülen beyin hücrelerinin ilerleyici, dejeneratif bir hastalığıdır.

Yanıt Açıklaması: Vasküler Demans (Multi-İnfarkt Demans), Alzheimer hastalığından sonra sık görülen diğer demans tiplerinden biridir. Beyne kan taşınmasını sağlayan damarların hasarlanması sonucu ortaya çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Elektrik, telefon ya da bilgisayar kabloları, yürürken ayağa dolanacak şekilde yürüme parkurunda bulunmamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Disfajide yumuşak veya kolay çiğnemek için önerilen yiyecekler; • Püre haline getirilmiş gıda (ör., elma püresi, yoğurt ve patates püresi); • Kıyılmış veya öğütülmüş yiyecekler (örneğin, köfte ve süzme peynir); • Puding benzeri kıvamda kalınlaştırılmış çorba ve içeceklerdir. Disfajide kaçınılması gereken yiyecekler ise; • Kuru tanecikler veya kuru ve küçük parçalar hâlindeki (örneğin mısır, bezelye, kuru pirinç, erişte, kuru kurabiyeler, kuru yemişler, kuru üzüm, sert şekerler, vb.) yiyeceklerin çiğnenmesi zordur ve aspirasyon riski vardır. • Fıstık ezmesi gibi yiyecekler boğaza yapışabilir. • Reflüyü arttıran baharatlı ve asitli gıdalar (örneğin, kızarmış yiyecekler, kahve, çay, kola ve çikolata) sakıncalı olabilir.