Yaşlılıkta Nörolojik Temelli Durumların Bakım ve Rehabilitasyonu

Yanıt Açıklaması: Fizyoterapi uygulamaları ile aşağıdaki hedeflere ulaşılmaya çalışılmaktadır: • Kişinin yaşam kalitesinin iyileştirilmesi ve bağımsızlık seviyesinin artırılması • Hareketliliğin artırılması için doğru hareket eğitiminin verilmesi • Normal olmayan hareketlerin mümkün olduğunca engellenmesi ve kötü duruşun önüne geçilmesi • Kas gücünün ve esnekliğin artırılması • Postür ve denge bozukluğunun önüne geçilmesi ve düşme riskinin azaltılması • Doğru solunum ve etkili öksürme tekniklerinin öğretilmesi

Yanıt Açıklaması: A, C, D ve E seçeneklerinde verilen öneriler doğrudur. Ancak, B seçeneğinde "hastanın dışarı çıkması engellenmeli" ifadesi yanlıştır. Hasta dışarı çıkma konusunda kendini güvensiz hissediyorsa bir görsel rehabilitasyon görevlisi eşliğinde yürüyerek ve toplu taşıma araçlarını kullanarak güvenli ulaşım stratejilerini öğrenmesine yardımcı olunabilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Stres inkontinansı - öksürme, hapşırma veya gülme gibi durumlarda küçük miktarlarda idrar kaçırma gerçekleşir.

Yanıt Açıklaması: Sert ve bükülmüş bir koldan kaynaklanan prob- lemler şunlardır: Hareket kaybı: Kasların sertliği kasların düzgün çalışmasını engeller ve bu nedenle hastalar kolu hareket ettiremezler. Eklem düzenli olarak hareket etmediğinde sertleşme artabilir. Sertleşmiş kol hareket ettirildiğinde rahatsızlık ve ağrıya neden olabilir. Ağrı nedeniyle kasların düzenli olarak hareket ettirilmemesi durumunda kalıcı olarak kısalır ya da konraktür (eklem hareket açıklığının kaybı) oluşur. Sonuçta, hareket kaybı, eklem sertliği ve ağrı, kişinin giyin- me, koltuk altı temizliği gibi kol hareketi gerektiren günlük görevleri yerine getirme- sini zorlaştırabilir. Sıkıca kapanmış el ve kıvrılmış parmaklar: Elin kaslarındaki tonus arttığında, el bilekten bükülmeye ve parmaklar avuç içine doğru kıvırmaya eğilimlidir. Parmaklar hareket ettirildiğinde yine ağrı hissedilebilir.

Yanıt Açıklaması: Dünya sağlık Örgütü, bireyleri 18-65 yaş arasında genç, 66-79 arasında yaş orta yaş ve 80-99 yaş arasında yaşlı olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ya şlanma sürecinde aynı bireyde birden fazla kronik hastalık ortaya çıkabilir. Bu durma komorbidite denir.Nöronların yapısının veya fonksiyonunun ilerleyici olarak bozulmasına ve nöron kaybına yol açan bu sürece “ Nörodejenerasyon ” denir.Her bir nöronun diğer nöronlarla onbinlerce bağlantı (sinaps ) yapma yeteneği vardır.Yaşlanma sürecinde devam eden nöron kayıpları nedeniyle özellikle beyinde hacimce ve ağırlıkça bir küçülme gerçekleşmesine atrofi adı verilir. Yaşlanmayla birlikte hatırlama ve dikkat gerektiren görevlerde yavaşlama bilişsel yavaşlamadır.

Yanıt Açıklaması: Hipotoni, kol, bacak veya gövde kaslarında normal düzeydeki gerginliğin azalması, kas gevşekliği demektir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sinir sistemi, santral (merkezi) sinir sistemi ve periferik (çevresel) sinir sistemi olmak üzere iki alt sistemi kapsar. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yürüyememe

Yanıt Açıklaması: Parkinson hastalığının tedavisinde öncelik ilk fırsatta medikal tedaviye başlanmasıdır. İlaç tedavisine erken başlamanın temelinde dopamin seviyesinin normal değerlerde tutulması ve dopamin eksikliğinde beyinde gelişen işlev bozukluklarının mümkün olduğunca geciktirilmesi yatmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Erken Dönem Belirtiler Hastalığın ilk 1-2 yılında ortaya çıkan erken dönemde belirtiler çok belirgin değildir. Belirtilerin başlaması aşamalı olarak gerçekleştiği için belirtileri gözden kaçırmak mümkündür. • Unutkanlıklar görülür • Zaman kavramı bozulabilir. • Kişi, daha önceden bildiği yerlerde zaman zaman kaybolmaya başlayabilir. • İletişimde problemler görülebilir. Örneğinkonuşurken sözcük bulmada zorlanabilir. • Kişisel harcamalarını yönetmede ve karar almada zorluk yaşayabilir. • Daha karmaşık ev işlerini yapmada zorluk yaşayabilir.

Yanıt Açıklaması: En yaygın görülen demans tipi olan Alzheimer hasatlığı genellikle 65 yaş sonrasında ortaya çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Parkinson Hastalığında görülen hareket bozukluklarının temelinde, beyindeki hareket sisteminde rol alan sinir hücreleri (nöronlar) arasındaki iletişimi sağlayan dopamin molekülünün eksikliğinin olduğu düşünülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hemiparezi sonucuda denge kaybı, yürümede zorluk, nesneleri kavrama yeteneğinde bozulma, yorgunluk, koordinasyon eksikliği gibi problemler de ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: İnme Sonrası Bakım ve Rehabilitasyon Elemanlarının Depresyon Konusunda Dikkat Etmesi Gereken Noktalar: • İnme sonrası depresyon gerçektir. Yaşam savaşı veren kişinin tembel ya da isteksiz olması anlamına gelmez. •İnme sonrası ortaya çıkan depresyonun tedavi edilmesi şarttır. İlaç ve bireysel ya da grup psikoterapisinin bir kombinasyonu şeklinde bu tedavinin sağlanması gereklidir. • İnme sonrası ortaya çıkan depresyon tedavi edilmediği takdirde, hayatta kalan kişi uzun süreli hastane yatışları ya da hastaneye sık ve tekrarlı yatışlarla karşı karşıya kalabilir. Depresyon ayrıca, fonksiyonel iyileşmenin seviyesini de sınırlayabilmekte ve yaşam mücadelesi veren bireyin sosyal entegrasyonunu tehlikeye atmaktadır. • İnme sonrası depresyonu olan bir bireyle iletişim kurarken sabırlı, saygılı, destekçi ve anlayışlı davranmalı, konuşurken göz teması korunmalı ve cümleleri kesilmemelidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İş ve uğraşı terapistleri, inme sonrası fonksiyonel iyileşmeyi destekleyecek aktiviteler aracılığıyla bağımsızlığın yeniden kazanılmasına yardımcı olur. Ayrıca, yürüme yardımcıları ya da tekerlekli sandalye gibi herhangi bir hareket ekipmanı gerektiğinde de yardımcı olabilirler. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Hipertansiyon, sigara içmek ve yüksek kolesterol inme riskini arttıran değiştirilebilir faktörler arasında yer alırken diyet ve egzersiz programları inme riskini azaltıcı faktörler arasındadır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bu evrede belirtiler daha bariz hale gelir ve daha kısıtlayıcıdırlar. Hastalığın 2 ila 4.-5. yıllarında görülen belirtilerdir. • Yakın dönemdeki olayları ve kişi isimlerini unutur. • Zaman, gün, mevsim, yer ve olayları anlamada güçlük yaşar. • İletişim kurmada artan güçlük yaşar. • Öz bakımda yardıma ihtiyaç duyar. • Yemek hazırlama, temizlik, alışveriş gibi işleri yapamaz. • Davranışsal değişimler görülür (sürekli merak ya da tekrarlanan sorular sormak gibi). • Ev ya da toplum içerisinde uygunsuz davranışlarda bulunabilir.

Yanıt Açıklaması: Demans; kronik, ilerleyici, bireyi bakıma ihtiyaç duyar hâle getiren nörodejeneratif bir sendromdur.

Yanıt Açıklaması: ve 5. evrelerde, beslenme sırasında çiğneme ve yutma güçlüğü olabileceği, yutkunma sırasında gıda veya sıvıları akciğerlerine kaçırabilecekleri (yani aspire edebilecekleri) unutulmamalıdır. Akciğerlere sıvı kaçışı acil müdahale gerektirebilecek kadar önemli bir tablodur. Acil durum senaryolarının önceden geliştirilmesi, bu tarz yüksek risk taşıyan durumlarda ne yapılacağının kararlaştırılmış olması önemlidir. Uyku sırasında özellikle geceleri yüksek bir yastık kullanılması, uykuda gelişebilecek yutkunma-aspire etme problemlerinin daha az yaşanmasına yardımcı olmaktadır. Hatta bazı hastalar uzun oturur pozisyonda uyumak zorunda kalabilmektedir. Akciğerlere sıvı kaçışı en çok su içerken gelişmektedir. Bu tarz hastalarda suyun akışkanlığını azaltan kıvam koyulaştırıcılar kullanılabilir. Yutma güçlüğü hastaların yeterli beslenmesini engelleyebilmekte, vücut direncinin düşmesine ve sonuçta diğer hastalıklar açısından da dezavantajlı bireyler olmalarına neden olabilmektedir.