Çoklu Engellilerin Bakım ve Rehabilitasyonu

Yanıt Açıklaması: Yetersizliğin doğasına bağlı olarak gelişen tıbbi problemler, kronik hastalıkları ve ölüme neden olan sağlık sorunlarını doğurmaktadır. Örneğin tiroid bozuklukları, obezite, epilepsi, duyusal sorunlar, ruhsal sağlık sorunları, bunama, kas-iskelet sorunları, kalp-solunum hastalıkları vb. Ancak zihinsel yetersizliği şiddetli düzeyde olan bireylerin hareket güçlüklerine sahip olması, bu hastalıkların ve sağlık sorunlarının ortaya çıkışını kolaylaştırmakta ve yaşam süresini sınırlandırmaktadır. Doğru yanıt B’ dir.

Yanıt Açıklaması: Çok engelli bireyler eğitim etkinliklerinde bireysel çalıştıklarında grup halinde çalışmaya göre daha çok başarılı olmaktadır. O nedenle gruptaki kişi sayısının bir önemi yoktur. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşitme ve görme engelli olarak tanımlanan çocuklarda bildirilen ek engel oranları; • %66 bilişsel bozukluk • %57 fiziksel engellilik • %38 karmaşık sağlık bakım ihtiyaçları • %9 davranış zorlukları • %30 diğer olarak sıralanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ağır düzeyde çok engelli bireylerin ortalama zeka puanı 0-25’tir.

Yanıt Açıklaması: Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığının 2002 yılında yaptığı “Türkiye Özürlüler Araştırması” adlı çalışmada bu grupta yer alan bireylerin sayılarına ilişkin bazı veriler elde edilmiştir. Buna göre Türkiye’de yetersizlikten etkilenmiş bireylerin %11,75’i iki çeşit yetersizliğe, %2,52’si üç çeşit yetersizliğe, %0,61’i dört çeşit yetersizliğe, %0,21’i ise beş çeşit yetersizliğe sahiptir. Doğru cevap "B" dir.

Yanıt Açıklaması: Çoklu yetersizliği olan bireyler gelişimin temel alanları olan motor, dil-iletişim, zihinsel, sosyal-duygusal ve uyumsal alanlarda sorunlar yaşamakta ve bu alanlarla ilgili pek çok işlevde önemli düzeyde sınırlılık göstermektedirler. Sağlık gelişimin temel alanlarından biri değildir. Doğru yanıt E’ dir.

Yanıt Açıklaması: Davranışsal özellikler başlığı altında kendini ifade etmeye çalışan çoklu engelli bireylerin özellikleri açıklanmıştır. Bu özellikler arasında konuşmaya gayret etme olumlu bir davranış biçimidir. Doğru cevap D'şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Zaman örnekelemi hedef olarak seçilmiş bir davranışın belirlenmiş zaman aralıklarında gözlemlenerek kaydedilmesini içermektedir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Çok engelli bireyler, birbirlerinden farklı yetersizlik türlerinden etkilendikleri ve etkilenme dereceleri çok farklılık gösterdiği için bu bireylerin genel özelliklerinden bahsetmek zordur. Aşağıda problem yaşadıkları bazı temel alanlar yer almaktadır (Şafak, 2012): 1. Öğrenme hızları yavaştır. 2. Öğrenilenleri genelleme ve sürdürmede güçlük yaşarlar. 3. Genellikle ciddi iletişim sorunları vardır. 4. Davranış ve sosyal becerilerde güçlük yaşarlar. 5. Dikkat sürelerinde ve dikkat için ipuçlarını anlamada güçlük yaşarlar. 6. Gözlemler yoluyla ve rastlantısal öğrenmede güçlükleri vardır. 7. Kendi davranışlarını yönetme ve kontrol etmede, onları değerlendirmede ve kendini pekiştirmede güçlükleri vardır. 8. Fiziksel sorunlarına eşlik eden motor gelişim sorunları vardır.

Yanıt Açıklaması: Çoklu engellilerin ortak özellikleri arasında günlük yaşam becerilerinde desteğe ihtiyaç duyma vardır. Doğru cevap  B'dir.

Yanıt Açıklaması: Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığının 2002 yılında yaptığı “Türkiye Özürlüler Araştırması” adlıçalışmada bu grupta yer alan bireylerin sayılarına ilişkin bazı veriler elde edilmiştir. Buna göre Türkiye’deyetersizlikten etkilenmiş bireylerin %11,75’i iki çeşit yetersizliğe, %2,52’si üç çeşit yetersizliğe, %0,61’idört çeşit yetersizliğe, %0,21’i ise beş çeşit yetersizliğe sahiptir. Doğru cevap "A" dır.

Yanıt Açıklaması: Değerlendirme çocuk ilgi, gereksinim ve yeterliklerini belirleyerek tanılama, yerleştirme, müfredat oluşturma ve izleme süreçlerinin tamamını kapsayacak şekilde yürütülür. Doğru seçenek D'dir.

Yanıt Açıklaması: Çoklu engellilerin fiziksel yetersizliklerinden dolayı kas kontrolü sınırlıdır. Bu sınırlılık da yeme, giyinme, soyunma, diş fırçalama, saç tarama ve tuvalet becerileri gibi öz bakım becerilerini bağımsız gerçekleştirmelerini zorlaştırmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Çoklu engellilerin bir kısmı ilgi ve ihtiyaçlarını normal gelişim gösteren bireyler gibi gösteremedikleri için farklı davranış kalıplarıyla kendini ifade etmeye çalışabilir. Bu davranışlar kimi zaman sallanma, elini yüzünün önünde sallama, parmak emme, diş gıcırdatma gibi davranışlar olabilir. Kimi zaman ise ısırma, kendine sert bir cisimle vurma, kemirme gibi kendine zarar verici davranışlar olabilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Şarkı söyleme çok engelli bireylerin davranışsal özelliklerinden değildir.

Yanıt Açıklaması: İşitme sorunları dört başlık altında incelenmektedir. Bunlar; iletimsel, duyu-nöral, miks ve işitsel işlemleme bozukluğudur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Engellilerin Sorun ve Beklentileri Araştırmasına göre çoklu engellilik oranı, tüm engel grupları içerisinde % 18 olarak açıklanmıştır (TU¨İK, 2010). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Çeşitli nedenlerden dolayı okula devam edemeyecek çocuklar için (örneğin sağlık sorunları) ise evde bakım hizmeti ya da evde eğitim gibi tedbirler alınmaktadır. Ayrıca bu çocuklar, ihtiyaç duyulduğu takdirde ayda maksimum 12, minimum 4 saat olmak şartıyla destek eğitim hizmetlerinden yararlanabilmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Kavramsal olarak “birden fazla alanda yetersizlik (O¨zel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, 2006), çoklu engel (IDEA, 2004), ileri derecede yetersizlik ve çoklu yetersizlik (Tekin-İftar, 2005) kavramları benzer anlamlarda kullanılmıştır. Doğru seçenek D'dir.

Yanıt Açıklaması: Tekin-İftar (2005) tarafından çoklu engellilik yerine “ileri derecede yetersizlik ve çoklu yetersizlik” kavramları kullanılmıştır. Doğru cevap A'dır.