Çoklu Engellilerin Bakım ve Rehabilitasyonu

Yanıt Açıklaması: Çoklu engelli bireylere giyinme ve kişisel temizlik becerilerinin öğretiminde sıklıkla kullanılan öğretim yöntemleri aşağıda sıralanmıştır: • Gözleyerek öğrenme ve model olma, • Pasif model olma • Videoyla kendine model olma, • Eş zamanlı ipucuyla öğretim.

Yanıt Açıklaması: Kişisel bakım becerilerinin değerlendirilmesi genellikle aile üyeleriyle gerçekleştirilen görüşmeler, kontrol listeleri, çevresel değerlendirme süreçleri ve doğrudan gözlem şeklinde gerçekleştirilmektedir. Bu değerlendirme araçlarından, çevresel değerlendirme ve görüşmeler informal değerlendirme teknikleri arasında yer almaktadır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Müzik yolu/aracılığıyla eğitimde kullanılacak temel etkinlikler, sadece bireysel değil hem bireysel hem grup ile şarkı söyleme, bireysel ya da grup ile enstrüman çalma, ritmik çalışmalar, yaratıcı hareket ve dans etkinlikleridir. Ancak müzik terapide gruptan ziyade her birey ile terapist-hasta ilişkisi içinde terapötik amaçlı müzik uygulamalrı yapılır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Edinim aşaması: Öğrenmenin bu aşamasında birey, herhangi bir destek olmadığında becerinin nasıl gerçekleştirileceğini bilemez durumdadır (değerlendirme sonuçlarında beceri basamaklarını %0 ile %60 doğrulukta gerçekleştirir). Öğrenmenin bu aşamasında amaç, bireye beceri basamaklarının nasıl gerçekleştirileceğine yönelik olarak mümkün olan en üst düzeyde bilgi sağlamaktır.

Yanıt Açıklaması: Çoklu yetersizliği olan bireylerin eğitiminde müzik, özel eğitimde kullanılan öğretim yaklaşımları (etkinlik temelli öğretim/gömülü öğretim gibi) ile iş birliği içinde bir “alternatif öğretim yaklaşımı” olarak kullanılabileceği gibi bir “geçiş, boş zaman, oyun etkinliği” olarak da planlanabilir. Aynı zamanda özel eğitim sürecinde müzikten bir “motivasyon kaynağı”, “bir öğretim aracı”, öğretim sürecinde ihtiyaç anında “bir ipucu”, “bir pekiştireç” ve “bir ödül” olarak da yararlanılabilir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Hazırlanan öğretim programına göre öğretim gerçekleştirildikten sonra, her öğretim oturumunun sonunda beceri basamaklarının öğrenci tarafından ne düzeyde gerçekleştirilebildiği belirlendiği basamak öğretimin değerlendirilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Yanlışsız öğretim formatında uygulanan ayrık denemelerle öğretim yönteminin (a) Beceri yönergesinin sunulması, (b) İpucunun sunulması, (c) Öğrencinin tepkide bulunması, (d) Davranış sonrası uyaranların sunulması ve (e) Denemeler arası süre olmak üzere beş temel aşaması bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Eş zamanlı ipucuyla öğretim yönteminde hedef uyaran ve hemen ardından birey ve çalışılan beceri için belirlenen kontrol edici ipucu sunulmaktadır. Birey kontrol edici ipucunu model almaktadır. Eş zamanlı ipucuyla öğretim yönteminde tek bir ipucu türü kullanılmakta ve her denemede ipucu sunulmaktadır. Bu nedenle bireye bağımsız tepkide bulunma fırsatı sağlanmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Beceri basamakları yapılış sırasına göre sıralanırken bazen en baştan en sona doğru sıralanır, buna ileri zincirleme yöntemi denir.  İleri zincirleme yöntemi 1. C¸orabı tutar. 2. C¸orabı ayak parmaklarına geçirir. 3. C¸orabı giyer.

Yanıt Açıklaması: Reseptif müzik terapi yaklaşımında dinleme deneyimi, müziğin fiziksel, duygusal, zihinsel, estetik veya ruhani yönlerine odaklanabi- lir ve hastanın tepkileri deneyimin terapötik amaç- larına göre tasarlanabilir. Bu amaçlar şu şekilde sı- ralanabilir (Bruscia, 1998): Alıcılığı (farkındalığı) desteklemek, Belirli bedensel tepkiler uyandırmak, Bireyi uyarmak ya da sakinleştirmek, İşitsel/motor beceriler geliştirmek, Duyumsal durumlar ve deneyimler sağlamak, Diğerlerinin fikir ve düşüncelerini keşfetmek, Hafızayı, hatırlamayı ve geriye dönüşlerikolaylaştırmak, Hayaller ve imgelemler uyandırmak, Bireyi bir topluluğa ya da sosyo-kültürel birgruba bağlamak, Yoğun ve ruhani deneyimleri tetiklemek. Doğru seçenek D'dir.

Yanıt Açıklaması: Öğrenmenin dört temel aşaması bulunmaktadır. Bunlar; edinim, akıcılık, kalıcılık ve genelleme olarak sıralanmaktadır. Doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Müziğin çoklu yetersizliği olan bireylerin rehabilitasyonunda kullanımındaki genel amaçları; Bireyin temel ihtiyaçlarını karşılamak Bireyde kendi-lik duygusunu geliştirmek Kişiler arası ilişki kurmak veya varolan ilişkileri yeniden yapılandırmak Belirli becerilerin geliştirilmesi Patolojik bir davranışın giderilmesi Müziğin güzelliğine karşı farkındalık ve hassasiyet geliştirmek

Yanıt Açıklaması: Reseptif müzik terapi yaklaşımında dinleme deneyimi, müziğin fiziksel, duygusal, zihinsel, estetik veya ruhani yönlerine odaklanabilir ve hastanın tepkileri deneyimin terapötik amaçlarına göre tasarlanabilir. Bu amaçlar şu şekilde sıralanabilir: • Alıcılığı (farkındalığı) desteklemek, • Belirli bedensel tepkiler uyandırmak, • Bireyi uyarmak ya da sakinleştirmek, • İşitsel/motor beceriler geliştirmek, • Duyumsal durumlar ve deneyimler sağlamak, • Diğerlerinin fikir ve düşüncelerini keşfetmek, • Hafızayı, hatırlamayı ve geriye dönüşleri kolaylaştırmak, • Hayaller ve imgelemler uyandırmak, • Bireyi bir topluluğa ya da sosyo-kültürel bir gruba bağlamak, • Yoğun ve ruhani deneyimleri tetiklemek.

Yanıt Açıklaması: Tedavisel (İyileştirici) Yaklaşım: Bu yaklaşımda müzikal deneyimler ve onlar yoluyla geliştirilen ilişkiler; aklı, bedeni ve ruhu iyileştirmek, bireyi kendi kendini iyileştirme sürecine teşvik etmek ya da iyi olma durumunu korumak ve geliştirmek amacıyla kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Öğretimin doğal ortamda gerçekleştirilmesini öneren araştırmacı ve uygulamacılar, birey için belirlenen hedeflerin günlük yaşam rutini içerisinde, içinde bulunduğu doğal çevrenin koşullarına uygun olarak doğal etkinlikler yoluyla öğretilmesini savunmaktadır. Doğal öğrenme ortamları, çocuğun ilgisini temel aldığı için çocuk tarafından da istenen davranışların öğretimi söz konusudur (Noonan ve McCormick,2013).

Yanıt Açıklaması: Öğrencinin öğretilmesi hedeflenen beceriye ilişkin var olan performansının belirlenmesinin ardından, beceri öğretim programı hazırlanır. Beceri öğretim programında aşağıdaki ögeler bulunur (Varol, 2007): • Amaçlar • Öğretim ortamı ve materyaller • Pekiştireçler • Öğretim zamanı • İpucu işlem süreçleri ve öğretim yöntemleri • Öğretimdeki ilerlemelerin kaydedilmesi • Kazanılan becerilerin sürekliliğinin sağlanması • Kazanılan becerilerin genellenmesi

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Diken (2015) fırsat öğretiminde yetişkin ve çocuğun sıra alma sürecini beş adımda tanımlamıştır. Buna göre birinci adım izle ve dinle olarak ele alınmaktadır. Bu aşamada çocuk izlenir ve bir şeye ilgi gösterdiğini yansıtan ses, sözcük ya da bakış beklenir. İkinci adım katıl olarak belirtilmektedir. Eğitimci, çocuğun baktığı nesneye bakarak, baktığı nesnenin adını söyleyerek, ilgili bir soru sorarak ya da bir yorum yaparak çocuk tarafından başlatılmış olan etkileşime katılır ve daha fazla etkileşim kurması için çocuk desteklenir. Üçüncü adım bekle olarak ortaya konmuştur. Bu aşama, tepkide bulunması için çocuğa fırsat sunulan aşamadır. Çocuğun tepkisi beklenir. Dördüncü adım destekle adımıdır. Gereksinimleri doğrultusunda çocuğa yardım sunulur. Beşinci ve son adım onayla olarak belirtilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Çok engelli bireylerin öğretimlerinin planlanmasında ekip yaklaşımı esastır ve eğitimlerinde bireysel hedefler ön plandadır. Doğru cevap B' dir.