Aile Katılımı ve İşbirliği

Yanıt Açıklaması: Kurum Temelli Aile Eğitim Uygulama Modeli, aile eğitim uygulamalarının kurumlarda devam ettiği uygulamalardır. Bu uygulama türü sadece uygulamanın yapıldığı ortamın özelliklerini tanımlamak için kullanılması doğru değildir. Kurum temelli aile eğitim uygulamalarında aileye eğitim kurumda verilir ama bu uygulama da aile kurumla iş birliği yapan bir partner olarak değerlendirilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Aile tipleri; Çerkirdek Aile, Geniş Aile, Ataerkil Geniş Aile, Parçalanmış Aile, Tek Ebeveynli Aile, Geçici Geniş Ailedir.

Yanıt Açıklaması: McHale, Sloan ve Simeonson (1986)’nın yapmış olduğu çalışmadır. Çalışmada engelli çocuktan daha küçük olan ve engelli olmayan çocuklar, daha büyük olana kıyasla, kardeşlerini reddetme hissine daha eğilimli oldukları sonucu doğum sırası faktörünün kardeşler arası ilişkileri etkilediği sonucunu desteklemektedir.

Yanıt Açıklaması: Kardeşin cinsiyeti

Yanıt Açıklaması: Sürekli etkileşimleri yoluyla kardeşler sosyal becerileri öğrenirler ve birbirleri için arkadaş, sırdaş, öğretmen, rakip, bakıcı, lider gibi yeni rol modelleri oluştururlar.

Yanıt Açıklaması: İş birliği sürecinin gerçek, samimi bir iş birliğine dayanması, sadece sözde kalmaması ve bu sürecin olumlu bir şekilde gelişmesi için bazı özelliklerin bilinmesi ve izlenmesi önemlidir.Bu özellikler gönüllülük, eşitlik, ortak bir amaç, karar için sorumluluk ve ortak kaynaklardır.

Yanıt Açıklaması: Küçük grup aile eğitimi uygulamalarında kullanılabilecek değerlendirme süreci şu basamakları takip etmektedir; (a) beyin fırtınası, (b) gereksinim ve ilgilerin listelenmesi, (c) gereksinim ve ilgilerin tartışılması, (d) gereksinim ve ilgi listesinin önem sırasına konulması, (e) programın hazırlanması ve (f) program içeriğinin tekrar gözden geçirilmesi. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütü ileri düzeyde zihinsel yetersizliği olan bireylerin zekâ aralığını 35’in altı olarak tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: • Epilepsi • Görme sorunları (ör. şaşılık, beyin görme alanında sorunlar) • Mesane işlev kayıpları • Üst ve alt sindirim faaliyetlerinde hareket yetersizliği (ör. reflü, kabızlık, mide ve bağırsak delinmesi) • Yutkunma ve ağız kontrolünde güçlüğe bağlı konuşma zorluğu • Beslenme ve diş sorunları (ör. düşük vücut ağırlığı), yemek borusu sorunları • Anemi • Akciğer sorunları (zatürre) • Hareket ve beslenme yetersizliğine bağlı osteoporoz, dekibüt ülseri (yatak yarası) • Kronik kas ve eklem ağrıları, omurgada yapısal sorunlar (ör. kamburluk, omurgada eğrilikler, bel çukurunda artış, disk dejenerasyonu), kalça ve ayak bileği bozuklukları, şekil bozuklukları

Yanıt Açıklaması: Çekirdek aile: Yalnızca eşlerden veya eşler ve çocuklarından veya yalnız ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan aileler olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Aile eğitimi uygulamalarının hangi türü olursa olsun her bir uygulamanın benzersiz olduğu, kendi içinde dinamikleri olduğu ve bu dinamiklerinin her aileye özgü ve tekil olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle uzmanlar ne kadar deneyim kazanırlarsa kazansınlar öğrenmeye açık olmalı, esnek olmalı, aileleri anlamaya çalışmalı ve yeni deneyimleri eski deneyimleri ile bütünleştirmelidirler.

Yanıt Açıklaması: Çalışma 1: engelli çocukların anne-babalarının fiziksel ve zihinsel sorunlara karşı daha savunmasız olduklarını ve daha düşük bir yaşam kalitesine sahip olduklarını, engelli çocuğa sahip ailelerde çocuğun bakımına yönelik sorumluluğun büyük bir kısmını anneler üstlendiği için, annelerin sahip oldukları diğer rollerden vazgeçtiklerini, sosyal aktivitelere katılım ve sosyal yaşamlarında azalma olduğu saptanmıştır. Çalışma 2: Çalışma sonucunda zihinsel, fiziksel, zihinsel-fiziksel engelli çocuğa sahip anne- babaların umutsuzluk ve yaşam doyum düzeyleri ile yaş, eğitim, gelir düzeyi, engeli, çocuğun cinsiyeti arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Çalışma 3: yaygın gelişimsel bozukluğu olan çocuğa sahip aileler ile sağlıklı çocuklara sahip aileleri karşılaştırıldıkları çalışmada engelli çocuğa sahip ailelerin fiziksel aktivite, sosyal ilişkilerde bozulma, genel olarak yaşam kaliteleri ve sağlıklarında bozulma olduğu saptanmıştır. Çalışma 4: çalışmada engelli çocuğu olan babaların yaşam doyumlarını, normal çocuğa sahip babaların yaşam doyumlarına göre daha düşük bulunmuştur. Çalışma 5: Türkiye’deki Otistik Çocuklar Eğitim Merkezlerine (OÇEM) devam eden 768 otizmli çocuk ailesi (annesi) ile yapılan çalışmada otizmli çocuk ailelerinin aile yaşam kalitesi algıları incelenmiştir. Çalışmada ailenin, sosyal destek algısı arttıkça aile yaşam kalitesi algısının arttığı gözlenmiştir

Yanıt Açıklaması: Leane ve arkadaşları (2016)’da yaptıkları çalışmada Zihinsel Engelli ve Otistik Spektrum Bozukluğuna sahip kişilerin yetişkin kardeşleri arasındaki ilişkileri, rolleri ve destek gereksinimlerini incelemişlerdir. Kardeş İlişkilerini Anlama: Kardeşlik rolle ri birçok form alır, sıklığı zamanla değişir. Ancak yetişkin normal gelişim gösteren kardeşlerin en yaygın yaşadıkları duygular; suçluluk, gerginlik ve çocukluk döneminde korku iken yetişkinlik döneminde özellikle yasal ve mali destek gereksinimi öne çıkmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Leane ve arkadaşları nın çalışma sonuçlarından birisi; Mevcut Yetişkin Kardeşlerin Rolleri ve De neyimleri: suçluluk, kızgınlık, karmaşık duygular, yasal ve mali destek. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Öğretmenler çocuklara yönelik olarak farklı toplumsal ortamlara geziler planlayabilirler. Örneğin öğretmenlerin postaneye bir gezi düzenlediğini varsayalım. Bu geziden önce öğretmenler böyle bir ortama girildiğinde eğer sıra varsa sırada beklenmesi gerektiğini, sonrasında gişedeki memura “merhaba” denilerek yapılmasını istediğimiz işlemi söylememiz gerektiğini, ardından para vermemiz ve son olarak da para üstünü alarak “teşekkür ederim” diyerek oradan ayrılmamız gerektiğini öncesinde çocuklara öğretmektedirler. Eğer çocuk “sıraya girme” becerisine sahip değilse postaneye mektup göndermeye gitmeden önce, öncelikli olarak önkoşul bir beceri olan “sıraya girme” becerisinin çocuğa öğretilmesi gerekecektir. Çocuklarına öğretilmekte olan bu becerilere ilişkin öğretmenlerden ayrıntılı bilgiler almak, anne ve babaların bu süreçteki bir diğer sorumluluğudur. Çocuğun kendisine öğretilen bir beceriyi farklı ortamlarda, farklı kişilerle ve farklı zamanlarda da gerçekleştirilebilmesi gerekmektedir. Öğretmenden bu konuda bilgi alan ve bu becerilerin öğretimi konusunda neler yapabileceğini öğrenen anne ve babalar çocuklarına yeni beceriler öğretebilecekleri gibi öğretmenlerin öğretmiş oldukları becerileri de çocuklarının genellemelerine yardımcı olma fırsatını elde ederler. Örneğin anne ve baba, öğretmenle konuşarak çocuklarına uyanınca diğer aile bireylerine “günaydın” deme becerisini öğretebilirler. Bununla birlikte postaneye giden çocuklarının edindikleri bu beceriyi tiyatro bileti alırken de sergilemelerine yönelik çalışmalar yapabilirler.

Yanıt Açıklaması: Sınıf içi etkinlik, yetersizliği olan çocukların ebeveynlerinin, çocuklarının eğitim sürecine, çocuklarının bulunduğu sınıf içerisinde öğretmen ya da aile eğitimi veren uzmanın gözetiminde doğrudan katılmasıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Howe (1990), doğum sırasının önemli kişilik farklılıklarına neden olmadığını belirtmekte; ancak büyük çocuğun küçük çocuklara model olmasının kardeşlik ilişkileri üzerinde doğum sırasının olumlu etkileri olabileceğini savunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Küçük destek grup aile eğitimi uygulamaları; grubu oluşturan üyelerin birbirlerine sosyal ve psikolojik olarak destek vermesi amacıyla yapılandırılmış gruplardır. Bu grupların temel amacı üyelerin grup içinde sosyal ve psikolojik destek bulması olmasına rağmen bilgi, beceri ve iç görü kazanmakta bu grupların amaçları içinde yer alır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yapılan çalışmalarda gelecek planlamasındaki ana başlıklar şu şekilde sıralanmaktadır: • Vesayet • Mali Planlama • Karar Verme Desteği Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Empati, verilebilecek başlıca tepkiler arasında yer almamaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.