Etkili Davranış Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Bireyin yaşamındaki önemli kişilerle görüşme aracılığı ile bireyin kendisi ile görüşme gerçekleştirilemediği durumlarda bireyi tanıyan kişilere sorular sorularak etkili pekiştireçler belirlenmektedir. Bu sorular açık uçlu sorular olabileceği gibi; önceden listelenmiş maddeler arasından kişilerin seçim yapabilmelerine fırsat veren kontrol listelerinden de oluşabilmektedir. Bu kişiler bireyin anne-babası, birincil bakıcıları, büyük anne-babası, kardeşi, akranları, komşuları ya da öğretmenleri olabilir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda kendini değerlendirme form örnekleri görülmektedir. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Önleme stratejileri daha çok, uygun olmayan davranışların ortaya çıkmasını engelleyen ortam, yöntem ve uygulamalar üzerine vurgu yapmakta; doğrudan müdahale gerektiren stratejiler ise uygun olmayan davranışları düzenleyici yaklaşımlara, daha sonra da uygun olmayan davranışlara karşı tepkilere yer vermektedir. Önleme stratejileriyle, uygun davranışların artırılması aracılığı ile uygun olmayan davranışların azaltılması amaçlanırken, müdahale stratejilerinde uygun olmayan davranışların durdurulması ve değiştirilmesi ön görülmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Davranışlar dışarıdan bir bireyin ya da bir nesnenin etkisi olmaksızın kendiliğinden pekiştirme etkisi oluşturabilmektedir. Başka bir ifade ile dışarıdan bir kişi davranış ile ilgilenmeden davranışın kendiliğinden pekiştirme etkisi göstermesi durumu otomatik pekiştirme olarak ifade edilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Olumlu pekiştirme, bir davranışın yapılma olasılığını artırmak veya sürdürmek amacıyla, o davranışı izleyecek şekilde ortama bir uyaranın eklenmesidir. Yukarıdaki örnekte bakım personelinin bireyi "aferin" diyerek pekiştirmesi dişini fırçalama davranışını sonraki zamanlarda da yapmasını sağlıyor olmasından dolayı olumlu pekiştirme için bir örnektir. Bu örnekte; sıklığının arttırılması amaçlanan düzenli olarak dişlerini fırçalama davranışında, ortama eklenen hoşa giden uyaran sayesinde davranışın ileride sergilenme olasılığı artmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Birey için istendik davranışı oluşturmaya ve/veya oluşan bir davranışın sıklığını artırmaya yarayan bireylerin tercih ettikleri ya da hoşlandıkları uyaranlara pekiştireç adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kendine yönerge verme: Bireye kendi sözel davranışlarını kullanmak ya da kendi performansına rehberlik etmek için kendi kendine konuşma öğretimini içeren bir stratejidir. Öğretim sırasında genellikle öğretmen, akran, bireyin bakımından sorumlu kişiler ya da anne-baba gibi bireyler tarafından verilen yönergelerin, bireyin kendisi tarafından verilmesidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Düşük oranda yapılan davranışın ayrımlı pekiştirilmesi (DODAP), uygun olmayan davranışların azaltılması, ancak tamamen sona erdirilmemesi gereken davranışlar, için kullanılır. Çınar'ın yalnızca kitabını boyama davranışının pekiştirilmesi de bunun bir örneğidir. Amaç Çınar'ın boyama davranışının ortadan kaldırılması değildir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Engelli bireylere kendini yönetme stratejilerinin öğretilmesi sürecinde özel eğitim sürecinde görev alan ekip üyelerinin ör. özel eğitim uzmanı, genel eğitim öğretmeni, özel eğitim öğretmeni, doktor, aile, fizik tedavi uzmanı, bakım personeli vb.dir.

Yanıt Açıklaması: Otomatik pekiştirme yoluyla devam eden davranışlar sosyal olmayan davranışlardır.

Yanıt Açıklaması: Belli bir davranıştan sonra pekiştirmenin yapılmasıdır. Pekiştiricilerin verilmesi, planlanmış belli sayıda davranış gösterilmesine bağlıdır. Örneğin, bir bireyin günde üç kez dişini fırçaladıktan sonra istediği bir etkinliği yapması gibi. Soruda da bireyin sergilediği 4 doğru davranıştan sonra kendisine pekiştireç sunulmasına karar verilmişse bu Sabit Oranlı Pekiştirme Tarifesi'dir. Bu nedenle doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bireyin içinde bulunduğu durumdan i tici uyaranın kaldırılarak davranışın yapılma olasılığını artırma sürecine olumsuz pekiştirme adı verilir. Diğer bir deyişle bireyin hoşuna gitmeyen bir uyarıcının ortamdan çıkarılmasıdır. Olumsuz pekiştireçle ilgili olarak B, C, D, ve E seçeneklerindeki  ifadelerin tersi bir durum söz konusudur. Bu nedenle doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Genelleme yeni kazanılmış olan bir beceri ya da davranışın daha önce öğrenilmemiş bir uyaranın varlığında da gerçekleştirilmesidir. Başka bir deyişle, bireyin öğrendiği beceri ya da davranışı öğretim koşulları dışındaki farklı kişilerle, farklı araç gereçlerle, farklı ortamlarda ve/veya farklı zamanlarda, kısacası günlük yaşamında da sergileyebilmesidir. Bu nedenle davranışın gerçekleşmesini farklı ortamlara taşımak isteyen bir personelin genelleme planlaması yapması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yetersizliği olan bireylerin en çok zorlandıkla­rı alanlardan biri de öğrendikleri becerileri genel­lemektir. Bu nedenle edinim, akıcılık ve kalıcılık aşamalarında olduğu gibi kazandırılacak bir beceri ya da davranışın genelleme aşaması için de mutlaka bir planlama yapılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Kendine Ön Uyaran verme: Bireyin beklenen davranışı başlatmak üzere görsel, işitsel ya da dokunsal bir uyaranı kendisine sunması. Davranışları başlatmak için bireyin kendisine sunacağı ön uyaranlar bireyin öğrenme gereksinimlerine ve güçlüklerine dayalı olarak değişir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Pekiştirme; Olumlu Pekiştirme, Olumsuz Pekiştirme ve Otomatik Pekiştirme olmak üzere üç şekilde sınıflandırılmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: UDAP sürecinde, uygun olmayan davranış söndürülürken, uygun olmayan davranışın uyuşmayan davranışının pekiştirilmesi anlamına gelmektedir. Sonuç olarak uyuşmayan davranış sıklığı arttırılırken, uygun olmayan davranış sıklığı azaltılır. Azaltılmak istenen davranış görmezden gelinirken, uyuşmayan ve uygun olan davranış pekiştirilir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan değerlendirme teknikleri gözlem ve standart testler olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır

Yanıt Açıklaması: Pekiştirme, o lumlu, olumsuz ve otomatik pekiştirme olmak üzere üç biçimde sınıflandırılır. Bu nedenle doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Örneğin, bir beceri ya da davranış başka beceri ya da davranışların öğrenilmesi için ön koşul görevi görüyorsa bu durumda bu beceri ya da davranış için ölçüt %100 olarak belirlenebilir. Bir bireyin giysilerinde bulunan düğmeleri tek başına çözebilmesi ve ilikleyebilmesi gibi beceriler için bu oran %100 olmalıdır. Çünkü düğmeli giysilerini giyebilme ve çıkartabilmeyi öğrenmesi için düğme çözme ve ilikleme becerilerini tam olarak yapabiliyor olması gerekir.