Etkili Davranış Yönetimi

Yanıt Açıklaması: 1- Hedef davranışın belirlenmesi ve tanımlanması 2- Öğretimsel amaçların belirlenmesi 3- Hedef davranışın ölçülmesi ve kaydedilmesi 4- Performans düzeyinin belirlenmesi Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sonuçlar, davranışın hemen ardından ortaya çıkan ve davranışların ileride gerçekleşme olasılığını arttıran ya da azaltan olaylar ya da durumlardır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Edinim: Fatih, evden çıktıktan sonra beceri analizi basamaklarına uyarak %100 doğrulukla asansörü kullanarak aşağı iner. Akıcılık: Fatih, evden çıktıktan sonra, beceri analizi basamaklarına uyarak 5 dakika içinde %100 doğrulukla asansörü kullanarak aşağı iner. Kalıcılık: Fatih, öğretim sonlandırıldıktan 30 gün sonra evden çıktıktan sonra beceri analizi basamaklarına uyarak %100 doğrulukla asansörü kullanarak aşağı iner. Genelleme: Fatih, kızının ve oğlunun evinden çıktıktan sonra beceri analizi basamaklarına uyarak %100 doğrulukla asansörü kullanarak aşağı iner.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Davranışsal amaç yazarken göz önünde bulundurulması gereken bir diğer konu öğrenmenin aşamalarıdır. Bu aşamalar (a) edinim, (b) akıcılık, (c) kalıcılık ve (d) genelleme olarak sıralanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bireyde değiştirilmesi hedeflenen davranışın işlevsel olup olmadığı sorgulanmalıdır. Davranışın işlevselliği, davranışın günlük hayatta ev, okul, pazar ya da market gibi toplumsal alanlarda sıklıkla kullanıyor ve kendisine fayda sağlıyor olması anlamına gelir. Örneğin, yalnız başına yaşayan ve bakıma gereksinimi olan bireye televizyon kumandasının nasıl kullanılacağını öğretmek, birey için boş zamanını değerlendirebilmesi amacıyla işlevsel bir davranış olabilir. Bu nedenle doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bireyin gözlenebilir, ölçülebilir ve tekrarlanabilir herhangi bir eylemi, diğer bir ifadeyle tepkisine davranış denir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Anekdot kaydı, davranışın/davranışların öncesinde, davranış sırasında ve sonrasında ne olduğuna ilişkin bir davranış örüntüsü ortaya çıkarır. Dolayısıyla, anekdot kaydı, bireyin olaylar/durumlar karşısında davranışlarının ve söylemlerinin gerçekleşme sırası hakkında bilgi veren bir kayıt tekniğidir . Anekdot kaydında, bir taraftan birey gözlenirken bir taraftan da ortamda bireyin davranış öncesine ve sonrasına ilişkin bilgiler kaydedilir. Bu nedenle doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Veri toplamaya başlamadan önce uygulamacının yapması gereken ilk iş davranışını gözlemek istediği bireyi belirlemek ve bireyin kendisinden ve yakın çevresinden bilgi toplamaktır. Onu davranışın gözleneceği bireye ilişkin hedef davranışın belirlenmesi ve davranışın işlevsel olarak tanımlanması izler. Bu nedenle 1 ve 2. basamakların yer değiştirmesi gerekmektedir. Bu nedenle doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Ölçüt: Davranışsal amaçta yer alan ölçüt ögesi bireyin davranış değiştirme programı sonlandırıldıktan sonra performans bakımından bireyin performans düzeyini ifade eder. Aynı zamanda, ölçüt uygulamacıya hedef davranış değiştirme programında kullanacağı yöntemin değerlendirilmesine rehberlik eder.

Yanıt Açıklaması: Gözlemciler arası güvenirlik hesaplamasında kullanılan formül (Görüş Birliği/Görüş Birliği + Görüş Ayrılığı) x 100 biçimindedir. Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Uygun olmayan davranışın tanımlaması, (a) davranışı sergileyen bireyin yaşına ve gelişim düzeyine, (b) davranışın sergilendiği bağlama ve ortama, (c) davranışın sergilenme sıklığına, (d) davranışın sergilendiği kültüre ve (e) davranışa tolerans gösteren kişiye göre değişiklik gösterir. Dolayısıyla C seçeneğindeki "davranışın sergilendiği zamana" bunlar içerisinde yer almaz. Bu nedenle doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bütüncül zaman aralığı kaydında hem davranışın süresine hem de sıklığına ilişkin bilgiye ulaşılabilir. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Öğretimsel kayıt tekniklerinden ayrık deneme kaydı, uygulamacı tarafından belirlenen ön uyaranların varlığında kısa bir zamanda sergilenen, başlangıcı ve sonu kolaylıkla ayırt edilebilen tek basamaklı davranışların sergilenme sıklığına ilişkin veri toplamak için kullanılan kayıt tekniğidir

Yanıt Açıklaması: 5. madde: veriler özellikle bireylerin davranış değişikliği için yapılan müdahaleden daha fazla yarar görmesi açısından toplanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Bekleme süresi boyutu, bireye davranışı gerçekleştirmesi için verilen yönerge ve bireyin o davranışı yapmaya başlaması arasında geçen süreyi ifade etmektedir.Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Gözlem, hedef davranış belirleme sürecinde sıklıkla tercih edilen bir tekniktir

Yanıt Açıklaması: Pek çok davranış istenilen bir yiyeceğe, oyuncağa ya da araç-gerece erişmeyle sonuçlanır. Örneğin, alışveriş merkezinde bir çocuk annesinden dondurma almasını ister ancak annesi çocuğa dondurmayı almaz. Çocuk mızırdanmaya başlar ve dondurma alması konusunda annesine ısrar eder. Annesi dondurma almayacağını söylediğindeyse çocuk ağlamaya ve tepinmeye başlar. Annesi ısrarla dondurma almayacağını vurguladığında kendini yere atar ve başını yere vurmaya başlar. Çocuğunun kendine zarar vermesinden korkan ve çevredeki kişilerin ilgisinden rahatsız olan anne, çocuğa dondurma alacağını ama hemen yerden kalması gerektiğini söyler. Dondurmayı alan çocuk bu davranışla birlikte, istediği bir nesneye erişmek için bağırma, ağlama, tepinme ve kendini yere atma gibi davranışlar sergilemeyi öğrenmiş olur. Çocuğun sergilediği davranış, onun istediği nesneye erişmesini sağlar. Benzer şekilde, başka bir çocuk kardeşini iterek elinden oyuncağı alabilir, öğretmeni istediği oyun hamurlarını vermediğinde, resim defterindeki tüm sayfaları yırtabilir, bakıcısı istediği kanalı açana kadar bağırabilir ya da biraz daha uzun süre bilgisayar oyunu oynamak için arkadaşına hakaret edebilir. Görüldüğü gibi, uygun olmayan davranışların tümü nesne ya da etkinlik elde etmeyle sonuçlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hedef davranışın tanımlanması sıralanan gerekçelerden dolayı önem taşımaktadır: • Hedef davranışa uygun bir davranış değiştirme programının planlanması ve etkili bir şekilde uygulanması, • Davranış değiştirme programının etkililiğinin belirlenmesi, • Olası değişiklik ve aksaklıklarda programa kalındığı yerden devam edilmesi, • Davranışın gözlenmesi sırasında olası karmaşıklığın ve yanlış anlamaların ortadan kaldırılması, • Bakım veren kişi, engelli bireyin anne-babası veya çocukları gibi davranış değiştirme programında yer alan kişilerin hedef davranışı tutarlı biçimde gözleyebilmesi ve davranışa ilişkin veri toplamasına imkân tanıması.

Yanıt Açıklaması: Kavramsal Olarak Sistematik Bütünlük: Bir uygulamanın teknolojik olmasının yanı sıra, uygulama sürecini detaylı biçimde anlatmak icin kullanılacak belirli kavramsal bir bütünlüğe de sahip olması gerekmektedir. Kavramsal olarak sistematik bütünlük uygulamaların davranışcı ilke ve tekniklerle ilgili olması anlamına gelir. Daha açık bir ifadeyle, davranışta değişiklik yaratmak amacıyla kullanılan uygulamaların neler olduğu, bu uygulamaların nasıl ve neden etkili olduğunun betimlenmesidir. Eğer bir uygulanmanın kavramsal bir bütünlüğü varsa başka uygulamacılar da bu kavramlara kolaylıkla ulaşabilirler ve bir disiplin alanı oluşturulmuş olur.

Yanıt Açıklaması: İnsanlar görme, işitme, tatma, koklama ya da dokunma gibi itici ya da hoşa gitmeyen duyusal uyaranlardan kaçmak ya da kaçınmak için bazı davranışlar gerçekleştirirler. Örneğin, kaşıntıyı hafifletmek için zehirli sarmaşık döküntüleri üzerine kalamin losyonu sürmek, kulak enfeksiyonun yarattığı ağrıyı azaltmak için kafayı duvara vurmak ya da gürültüden kurtulmak için kulakları kapatmak duyusal uyarandan kaçmak için gerçekleştirilen davranışlardır.