Engelli Mevzuatı ve Meslek Etiği

Yanıt Açıklaması: Hizmet olarak farklılık gösteren bakım ve rehabilitasyon hizmetleri, hizmeti sunan kurum ve kuruluşlar olarak da benzerlikler ve farklılık göstermektedir. Benzerliklerin ve farklılıkların daha somut görülebilmesi açısından bakım ve rehabilitasyon hizmetlerini sunan kurum ve kuruluşların bağlı oldukları başlıca bakanlıklar ve yönetimler  şöyledir; Bakım hizmetleri; Aile ve sosyal politikalar bakanlığı, Sağlık bakanlığı ve yerel yönetimler. Rehabilitasyon hizmetleri; Milli eğitim bakanlığı, Çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Meslek etiği görece daha soyut bir yapıdan gelmekte iken, uygulama standartları uygulama gibi son derece somut bir alanın temsilleridir.

Yanıt Açıklaması: Dünya  Sağlık  Toplantısı’nda  uluslararası  kullanıma sunulan Uluslararası İşlevsellik, Engellilik ve Sağlık Sınıflandırması [International Classification of Functioning, Disability and Health] (ICF) engelliliği; sakatlık, hareket sınırlılığı ve toplumsal katımında yetersizlik olarak geniş bir şekilde tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ulaşım Hizmetleri Tıbbi Bakım Hizmetleri Kişisel/Öz Bakım Hizmetleri Tıbbi Bakım Hizmetleri

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek D şıkkıdır. Üç ifadede gizlilik ilkesinin bozulması ile ilgili istisnai durumlardandır.

Yanıt Açıklaması: Dürüstlük, bireyin doğru, açık ve güvenilir olmasını ifade etmektedir. Hem ahlaki hem de etik bir değer olan dürüstlük tıpkı sözünde durma ilkesi gibi uzman ve birey için farklı sorumluluklar oluşturmaktadır. İdeal durum hem bireyin hem de uzmanın yaşadıkları ilişki de birbirilerine dürüst davranmaları gerektiğidir. Fakat bu engelli birey için ahlaki bir değerken uzman için profesyonel ilişki gereği bir sorumluluktur. Her koşulda uzman, engelli bireye dürüst davranmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Talep edilen tedavinin, sağlık personeli eşliğinde uygulanacak olsa bile, ev ortamında yapılabilmesi açısından sağlık kuruluşu hekimi tarafından uygun olmadığının söylenmesi, Hastalığın evde tedavisi için uygun ekipman ve uzman personelin sağlanamaması, Madde bağımlılığı veya ruh sağlığındaki bozukluklar sebebiyle mahkeme tarafından hastanede bakım hizmetlerinin sağlanmasına karar verilmesi.

Yanıt Açıklaması: Özerlik, gönüllülük gibi farklı adlarla da anılan ifade bireyin bağımsızlığına saygı duyma olduğu için doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki örnekte görüldüğü üzere hizmet alan kişinin sürece katılımını destekleyen en önemli değişkenlerden biri personelin hizmet alan kişiler ile olan ilişkisidir. Ancak Doktor Emrah hastalarının sürece katılımını sağlamada hatalı bir tutum sergilediği için tercih edilmeyen hekim konumuna düşmüştür. Bu nedenle bireylerin rehabilitasyon ve bakım sürecine katılımlarında iletişim biçimine dikkat edilmesi gerekir.

Yanıt Açıklaması: Evde bakım hizmeti alan bireylerin, sağlanan bu hizmetleri kendileri bırakma hakları olmasının yanı sıra bu hizmeti sağlayan kurumca da sonlandırılabilme durumu vardır. Hizmetin sonlandırılabilme durumuna ilişkin olarak ise 27. Maddede Hasta bakımı açısından sağlık kuruluşu tarafından önerilen tedavi planının kabulü bulunmaz.

Yanıt Açıklaması: Gelişimsel destek programları: Motor, bilişsel, duygusal, öz bakım, iletişim becerileri, dil gelişimi gibi alanlarda engelli bireylerin performansının en üst seviyeye çıkarılabilmesi için hedefe yönelik bireysel ve grup eğitiminin kuruluş ve ev merkezli olarak verilen programlardır

Yanıt Açıklaması: Örneğin, Engelli Bireylere Yönelik Özel Bakım Merkezleri Yönetmeliği’ne göre (m.61) “Merkezde hizmet verilen kişilere yönelik tehdit veya baskı ya da özgürlüğün keyfi engellenmesini de içeren fiziksel, cinsel, tıbbi, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar veren her türlü tutum ve davranışın gerçekleşmesi hâlinde bu tutum ve davranışların engellenmesine yönelik gerekli tedbirleri almayan merkez hakkında kapatma kararı verilir. ”Bu kuralla, engelli bireylere yönelik açılan merkezdeki kişilere kötü davranmak yasaklanmış, bu emre (kurala) uymayanlara uygulanacak yaptırımın kurumun kapatılması olduğu açıkça gösterilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek E şıkkıdır.Birleşmiş Milletlerin (BM) 2008 tarihinde yayımladığı engelli bireyler ile ilgili sözleşme engelli bireylerin bakım ve rehabilitasyonu ile ilgili etik ilkelerin oluşmasında oldukça büyük bir paya sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Kurum temelli bakım modeli, evde destek verilmesine rağmen bakılamayacak derecede yardıma gereksinim duyan veya aile yanında bakılması mümkün olmayan engelli bireyleri kapsamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bakım hizmetleri, engelli bireylerin bağımsız olarak gerçekleştiremedikleri günlük yaşam becerilerinde bir başkasının yardımını almak anlamına gelmektedir. Rehabilitasyon hizmetleri ise, engelli bireyleri var olan performansları doğrultusunda en üst seviyede bağımsız hale getirmek şeklinde tanımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Uygulamacıya birey ve ihtiyaçları hakkında detaylı bilgi sağlayarak amaçlarını ve yöntemini belirlemesinde yardımcı olacak en temel teknikler: Gözlem, Aktif Dinleme, Soru Sormadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: yemek yerken diğer insanları rahatsız etmemek, yeni doğan bir bebeği ziyaret etmek, bayramlaşmak ve ölenin yakınlarına başsağlığı dilemek birer görgü kuralıdır.

Yanıt Açıklaması: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının engellilerle ilgili yürütmekle ilgili yükümlülükler olduğu görevleri açıklamaktadır. 3/6/2011 tarihli ve 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 10 ve 22’inci maddelerine göre Bakanlığın görevleri şunlardır: • Engellilere ve yaşlılara yönelik koruyucu, önleyici, eğitici, geliştirici, rehberlik ve rehabilite edici sosyal hizmet faaliyetlerini yürütmek ve koordine etmek. • Engellilerin insan haklarından yararlanarak toplumsal hayata katılmaları için belirlenen politika ve stratejileri uygulamak, uygulanmasını izlemek ve değerlendirmek. • Engellilerin sorunlarını ve çözüm yollarını araştırmak uygulamanın geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak. • Engellilerle ilgili araştırmalar ve uygulamalar yapmak. • Engelliler için hazırlanması gereken kimlik kartlarının hazırlanması sürecini yürütmek

Yanıt Açıklaması: Engelli Kimlik Kartı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından verilmektedir. Engelli kimlik kartı, doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle meydana gelen bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini yüzde kırk (% 40) veya daha yüksek bir oranda kaybeden ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan engelli bireylere verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bakım hizmetleri, engelli bireylerin bağımsız olarak gerçekleştiremedikleri günlük yaşam becerilerinde bir başkasının yardımını almak anlamına gelmektedir. Rehabilitasyon hizmetleri ise, engelli bireyleri var olan performansları doğrultusunda en üst seviyede bağımsız hale getirmek şeklinde tanımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.