Engelli Mevzuatı ve Meslek Etiği

Yanıt Açıklaması: Bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin sağlanmasında her ne kadar farklı bakanlıklar ve kurumlar belli konularda destek sağlıyor olsa da Türkiye’de bu hizmetlerin en geniş çaplı yürütücüsü Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığıdır.

Yanıt Açıklaması: • Meslek etiği özünde genel etiğe ve ahlaka dayanmakta iken, uygulama standartları meslek etiğine dayanmaktadır. • Meslek etiği ilkeleri görece daha evrensel iken, uygulama standartları ülkeden ülkeye kısmi farklılıklar gösterebilir. Örneğin bakım ve rehabilitasyon mesleğinde bir etik ilke olarak gizlilik dünyanın her yerinden personelin uyması gereken bir ilkedir. Oysa bir uygulama standardı olarak bakım ve rehabilitasyona uygun yöntemleri kullanma eğer bir teknoloji içeriyorsa ancak o ülkenin sağlayabildiği teknolojik olanaklar kadar olacaktır. • Meslek etiği görece daha soyut bir yapıdan gelmekte iken, uygulama standartları uygulama gibi son derece somut bir alanın temsilleridir. • Meslek etiğinin toplumsal yönden ahlak, bireysel yönden vicdanla ilişkisi varken, uygulama standartlarının yeterliliklerle ilişkisi vardır. • Meslek etiği daha çok bir tutumu ifade ederken, uygulama standardı çoğunlukla bir beceriyi ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Engelli bireylerin haklarından biri de gizliliktir. Bir başka deyişle engelli bireylerin bir takım kişisel bilgilerinin gizli turulması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1 Temmuz 2005 tarihli Engelliler Hakkında Kanun incelendiğinde etik ilkeler açısından önemli bir dayanak olduğu görülecektir. Özellikle madde 4/A üzerinde yer alan “Doğrudan ve dolaylı ayrımcılık dahil olmak üzere engelliliğe dayalı her tür ayrımcılık yasaktır” ibaresi yer aldığı ve bu da ulusal mevzuat içinde yer aldığı için doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin sağlanmasında her ne kadar farklı bakanlıklar ve kurumlar belli konularda destek sağlıyor olsa da Türkiye’de bu hizmetlerin en geniş çaplı yürütücüsü Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'dır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: • Anlaşılır konuşabilme ve yazabilme • Başkalarına öğretebilme • Duygu yüklü durumlara (örneğin, kriz) destekleyici tepki verebilme • Profesyonel ilişki için model olabilme • Karmaşık psikososyal olguları yorumlayabilme • Planlanmış sorumlulukları yerine getirmede iş yükünü ayarlayabilme • Diğer insanları destekleyici kaynakları tanıma ve sağlayabilme • Herhangi bir insanın performansını ve duygularını değerlendirebilme • Grup etkinliklerine katılma ve liderlik edebilme • Stres altında da çalışabilme • Çatışmalı ortamlar ve zorlayıcı kişiliklerle baş edebilme • Problemin çözümü için gerekli bilginin ne olduğunu bilebilme • Uygulamaları ile ilgili araştırma tasarlayabilme ve gerçekleştirebilme • Sosyal ve psikolojik kuramları uygulamada kullanabilme (Zastrow, 2003, s.53)

Yanıt Açıklaması: Uzun süreli Evde bakım hizmetlerinin sunulmasında engelli bireyin 6 aydan fazla bakıma gereksinim duyması koşulu aranmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Umut Evleri: Sürekli bakım hizmetlerinin sunulduğu bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin ek ünitesi konumunda olan ev- lerdir. Umut evlerinde durumları uygun olan engelli bireyler, küçük gruplar ha^linde bir apartman dairesinde veya müstakil bir evde yaşamlarını sürdürmektedirler. Böylece engelli bireylerin toplum yaşamına aktif katılımlarının sağlanarak bakımlarının gerçekleştirilmesi hede enmektedir.

Yanıt Açıklaması: Özel Mesleki Rehabilitasyon Merkezleri Hakkında Yönetmelik'te engelli bireylerin rehabilitasyon hizmetleri alabileceği ve programlarına katılabileceği kurumlar sıralanmıştır. Bu merkezlerde fizyoterapi, ergoterapi ve sosyal rehabilitasyon hizmetlerinin yanı sıra, mesleki eğitim ve mesleki rehabilitasyon sağlanması gerektiği Yönetmelik’te açıkça belirtilmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: "I,II,III,V" Engelli bakım ve rehabilitasyonda etik ilkeler denildiğinde akla gelmektedir. IV de ise yardımda bulunma da bir zorunluluk olduğu için doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hizmet alan kişinin yani engeli bireyin bakım ve rehabilitasyon sürecine katılımı aslında hizmet sağlayan personel ile kurduğu ilişkiye devam etme motivasyonu ile açıklanabilir. Çünkü bakım ve rehabilitasyon sürecinin başarısı ve standartları hizmet sağlayan ve sağlanan arasındaki ilişkiye bağlıdır. Bu bağlamda hizmet alan kişiyi sürece dâhil etmek için dikkat edilmesi gereken noktalar aslında bütün süreçte kurulacak olan profesyonel ilişki, etik kurallara uygunluk gibi temel standartlardır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Meslek etiği daha çok bir tutumu ifade ederken, uygulama standardı çoğunlukla bir beceriyi ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Hukuk , toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların tümünü ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Fiziksel egzersiz programları; tanısı konulan ve rehabilitasyon süreci devam eden fiziksel yetersizlikleri olan engelli bireylerin hareket, kuvvet ve koordinasyonunu artırmaya, kas iskelet sistemi fonksiyonlarını geliştirmeye yönelik programlardır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İnsan hakları modeli, bireyi etkileyen tüm olaylarda bireyi merkeze almakta ve yaşanan problemleri bireyin dışında gelişen toplum kaynaklı problemler olarak değerlendirmektedir. İnsan hakları modeli uluslararası bir bakış açısına sahiptir.  İnsan hakları modelinde ortaya çıkan uygulamalar tüm insanlığı ilgilendirmekte, ortaya çıkan uygulamaların, kültüre ve toplumlara göre değişiklik göstermesi ise sosyal modelde olmaktadır. B seçeneğindeki ifade insan hakları modelini açıklayan bir ifade olmadığından, doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Belediye Kanunu madde 77'de Belediye; sağlık, eğitim, spor, çevre, sosyal hizmet ve yardım, kütüphane, park, trafik ve kültür hizmetleriyle yaşlılara, kadın ve çocuklara, engellilere, yoksul ve düşkünlere yönelik hizmetlerin yapılmasında beldede dayanışma ve katılımı sağlamak, hizmetlerde etkinlik, tasarruf ve verimliliği artırmak amacıyla gönüllü kişilerin katılımına yönelik programlar uygular” ifadesiyle belediyelerin engellilerle ilgili çalışmalarla yükümlü oldukları, bu hizmetler için bütçe ayırmaları gerektiği sonucuna ulaşılabilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Özel bakım merkezlerinde bakım hizmeti alabilmek için sorgulanan kriterler şu şekilde belirtilmektedir: • Hayatını aile yanında bakılamayacak, başkasının yardımı ve bakımı olmadan devam ettiremeyecek ölçüde bakıma gereksinimi olma, • Sağlık kurulu raporunda engelli bireyin engel oranının %50’nin üzerinde ve ağır engeli olduğuna dair belirtilen bir ibare olması, • Hane içinde kişi başına düşen her türlü gelirin toplamı aylık asgari ücretin üçte ikisinden (2/3) az olması.

Yanıt Açıklaması: “Özürlülerin yetenekleri doğrultusunda yapabilecekleri bir işte verimli kılınarak ekonomik ve sosyal refahının sağlanması amacıyla kurulacak özel mesleki rehabilitasyon merkezlerinin açılışı, denetlenmesi ve işleyişine ilişkin usul ve esasları düzenlemek” amacıyla hazırlanan “Özel Mesleki Rehabilitasyon Merkezleri Hakkında Yönetmelik” 2.5.2006 tarihli 26156 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A şıkkıdır. Etiğin genel anlamı; belirli bir grubun ya da kültürün bir iş ya da eylemle ilgili uygulama kurallarıdır.

Yanıt Açıklaması: Etik ve ahlak kavramları arasında temel bir fark bulunmaktadır. Bu fark; etik birey dışında bir kurum ya da yapının oluşturduğu bir işin doğru ya da yanlış yapılması ile ilgiliyken, ahlak bireyin bir işin doğru ya da yanlış olup olmadığına olan inancını ifade etmektedir.