Engelli Mevzuatı ve Meslek Etiği

Yanıt Açıklaması: Hizmet sağlayan personelin uygulamaya sonrasına yönelik en önemli görevlerinden biri kayıt tutmak ya da tutulan kayıtları birleştirmektir. Görüşme sonrasında yapılan kayıt altına alma ya da kayıtları birleştirmenin gerekçeleri şu şekilde sıralanmaktadır: • Oluşturulacak resmi raporlar • Hizmet sağlananların dosyalarını düzenlemek • Yapılanların kalıcılığını sağlamak • Personelin kendini geliştirmesi • Olası bilimsel araştırmalara veri oluşturmak • Personel eğitiminde kullanmak • Personelin kendisini ve süreci değerlendirmesini sağlamak Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Uzmanlar, engelli bireye bakım ve rehabilitasyon sürecinde alacakları hizmetlerin şekli ve içeriğini seçme ve bu hizmetleri kabul veya reddetme hakkı tanımalıdırlar. Birey her koşulda kendi ile ilgili verilen kararlarda son sözü söyleyen kişi olmalıdır. Bireyin bağımsızlığına saygı duyma ilkesi her ne kadar temel etik ilkelerden biri olsa da belirli durumlarda üzerinde tartışmalar ortaya çıkabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de engellilere sunulan bakım hizmetleri temelde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (ASPB) bünyesindeki Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sözleşme, iki ya da daha fazla kişi arasında yapılan karşılıklı ve birbirine uygun, bağlayıcı irade açıklamalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Engel: Katılım sınırlılığı olarak ifade edilen engel kavramı bir davranış ya da etkinliğin sosyal ve kültürel nedenlere bağlı olarak bir etkinlik ya da davranışın yerine getirilememesi durumudur. (DSÖ, 2006). Engel, bireyin altı temel yaşamsal faaliyeti üzerine sınırlılık yaratmaktadır: çevreye uyum, fiziksel bağımsızlık, hareket serbestliği, meslek edinme, sosyal bütünleşme, ekonomik öz yeterlilik. Cevap: A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Meslek etiği görece daha soyut bir yapıdan gelmekte iken, uygulama standartları uygulama gibi son derece somut bir alanın temsilleridir. Dolayısıyla C seçeneğindeki ifade yanlıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Engelli Bireyin Özelliklerine Saygı Duyma: Bakım ve rehabilitasyon sürecinde uzmanlar farklı inanç ve kültüre sahip bireylerle karşılaşabilmektedir. Uzmanlar, hizmet sundukları engelli bireyin kültürel geçmişine, ait olduğu sosyal grubun özelliklerine saygı duymalıdır. Bu ilke yalnızca engelli bireyin özelliklerini kabul etme ile ilgili değildir. Aynı zamanda bireyin özelliklerine bağlı olarak ortaya çıkan gereksinimlerin karşılanması da bu ilke içerisine girmektedir. Sunulan müdahalelerde uzman, engelli bireyin inançları, kültürel değerlerin i analiz ederek bu faktörlere göre hizmet sunmalıdır. Engelli bireyin hizmetlerden en iyi şekilde faydalanmasını sağlayacak düzenlemeler gerçekleştirilmelidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının engellilerin insan haklarından yararlanarak toplumsal hayata katılmaları için belirlenen politika ve stratejileri uygulamak, uygulanmasını izlemek ve değerlendirmesi gerekir.

Yanıt Açıklaması: TDK’ye (2018) göre ahlak, “belli bir dönemde belli insan topluluklarınca benimsenmiş olan, bireylerin birbirileriyle ilişkilerini düzenleyen geleneksel davranış kurallarının, yasalarının, ilkelerinin toplamı” olarak tanımlanmıştır

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde Engelli bireyin %50 ve üstü ağır engelli ibareli sağlık kurulu raporunun olması, bakım gereksinim ve gelir kriterlerine uyması durumunda bakan kişiye asgari ücret tutarında maaş bağlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ahlak ve etiğin farklılıkları Tablo 7.1'deki gibidir.

Yanıt Açıklaması: Sorun: Akrabaların bakıcı olduğu evde bakım hizmetlerinde toplumumuzun aile yapısı gereği genellikle kadınlar üzerine odaklanılmaktadır. Bu durumlar kadının iş hayatında yer almasında ve kadın emeğinin ucuz iş gücü olarak kullanılmasında sorunlar ortaya çıkarabilir. Öneri: Verilen hizmetin sosyal yardım boyutundan çıkarılması ve emek karşılığı olarak ele alınması için uygulamalar gerçekleştirilebilir.

Yanıt Açıklaması: TDK’de bakım kavramı; bir kişinin beslenme, barınma, giyinme vb. gereksinimlerini üstlenme ve sağlama işi olarak açıklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek D şıkkıdır. Soruda verilen maddelerin hepsi temel kavramlardan bilim etiği maddelerini oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Evde bakım hizmeti alan bireylerin, sağlanan bu hizmetleri kendileri bırakma hakları olmasının yanı sıra bu hizmeti sağlayan kurumca da sonlandırılabilme durumu vardır. Hizmetin sonlandırılabilme durumuna ilişkin olarak ise 27. maddede şu ifadeler bulunmaktadır: a. Evde bakım hizmeti sunulan hastanın uygulanan tedavi ile iyileşerek tedavi gerekliliğinin ortadan kalkması, b. Hastaya özgü hazırlanan bakım planlarında belirlenen amaçlara ulaşılması, c. Evde bakım hizmeti sunulan hasta için uygulanacak ilaç, bakım ve tedavinin, belli bir aşamadan sonra sağlık personeli gerektirmeden uygulanabilecek hâle gelmesi, d. Evde bakım hizmeti için tıbbi açıdan gerekli ekipman veya eğitimli sağlık personelinin tam olarak sağlanamaması, e. Evde bakım hizmeti sunulan hastanın, hastaneye yatırılma endüksiyonunun ortaya çıkması, f. Hasta veya temsilcilerinin hizmeti sonlandırmak istemesi

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de bakım ve rehabilitasyon hizmetlerini yürütmekten sorumlu kurumlarından başında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı gelmektedir. Bu Bakanlığa ilave olarak İç İşleri Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu ve Belediyeler gibi birçok kurum yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Örnekte uzman yardım etme zorunluluğu ilkesini çiğnemiştir. Yardım istenen konu kendisinin alanı olmadığı için herhangi bir şekilde anne ve çocuğa yardım etmemiştir. Burada Selin Hanım’ın yapması gereken ise anneyi sözel olarak yönlendirmekten çok gereksinim duyulan hizmeti sunacak kurumla irtibata geçip anne ve çocuğun gereksinim duyduğu hizmeti almasını garanti altına almaktır. Selin Hanım bu davranışı ile hem bir etik ilkeyi hem de insani bir değeri göz ardı etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Aracını kaldırıma ya da engellilere ayrılmış yere park eden sürücü ahlaken kınanarak görgüsüz olarak nitelenebilir. Ancak bu davranış trafiği düzenleyen hukuk kurallarına aykırı olduğu için trafik polisi tarafından ceza kesilir ve araç oradan alınıp götürülür. Trafik polisinin bunu yapılabilmesini sağlayan devletin yaptırım gücüdür.

Yanıt Açıklaması: Engelli bireylerin; bireysel ve toplumsal ihtiyaçlarını karşılayabilmelerini ve yaşamlarını bağımsız bir şekilde sürdürebilmelerini sağlamak amacıyla sağlanan; fiziksel, sosyal, zihinsel ve mesleki beceriler kazandırmaya yönelik hizmetlerin tamamına habitasyon denir.

Yanıt Açıklaması: Özel gereksinimli bireyler toplumun parçasıdırlar. Yetişkinlik döneminde toplum içinde yaşayacak bu bireyleri eğitim hayatları sürecinde toplumdan kopararak kendileri gibi engelli bireyler için açılmış okullara yerleştirmek onları toplumsal yaşama hazırlamaz. Eğitim bireyi topluma yararlı hâle getirme sürecidir. Topluma insan yetiştirirken insanı toplumdan ayrı tutmak anlamsızdır. Bu nedenle özel eğitime ihtiyaç duyan çocukların mümkün olduğu kadar akranlarıyla bir arada olmasını sağlamak gereklidir.