Temel Bakım ve Rehabilitasyon 2

Yanıt Açıklaması: Romatoid artrit alevlenmeler (semptomlarda kö­tüleşme) ve remisyonlarla (sönmeler-semptomlarda duraklama, azalma) karakterizedir. RA’lı hastaların birçoğunda ilerleyen dönemlerde eklem çevresinde enflamasyon (iltihaplanma) görülür. İlerleyici bir seyir izler. Hastalık remisyon dönemine girdiğinde ağrıda rahatlama yaşanır fakat tedavisi yapılamaz. Dolayısıyla doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Fiziksel Engelli Bireylerin Vücut Yapı ve Fonksiyonları ile İlişkili Yaşanan Sorunlar Vücut Fonksiyonları ile İlgili Sorunlar Sosyal Mental Nöromüsküler ve hareketle ilişkili fonksiyonlar Kardiyovasküler, hematolojik, immünolojik ve solunumla ilişkili sorunlar Ses ve konuşma problemleri Sindirim, metabolik ve endokrin problemler Genitoüriner ve üreme fonksiyonları ile ilişkili sorunlar Deri ve ilişkili yapılarda yaşanan sorunlar Vücut Yapıları ile İlgili Sorunlar Beyin, santral sinir sistemi yapıları, omurilik, periferal ve otonomik sinir sistemleri Göz, kulak Konuşma ve ses organları Kalp, akciğerler, kan hücreleri ve bağışıklık sistemi Sindirim ve metabolik organlar Genitoüriner ve üreme sistemleri Kemikler, eklemler ve kaslar Deri ve derinin duyusal reseptörleri ve yumuşak doku

Yanıt Açıklaması: Dışkılama ihtiyacı gibi hastanın idrar ihtiyacı da kontrol edilmelidir. Hasta, küçük tuvaletini yapabiliyor ise idrar kabı temin edilerek hastaya yardımcı olunabilir. Hasta bezleniyor ise bez değişimi ve alt temizliğine dikkat etmek gerekir. İdrar torbası kullanan ve iletişim güçlüğü yaşayan hastalarda veya bilinci kapalı hastalarda idrar torbasının dolduğu fark edilmeyebilir. Torbada aşırı idrar birikimine bağlı olarak geriye doğru basınçla böbreklere taşma olabilir ve bu da böbreklerin idrar ile dolmasına neden olabilir. Bu durum böbreklerin geriye dönüşsüz bir şekilde işlev kaybıyla sonuçlanır. Özellikle böbrek sorunu yaşayan hastalarda idrar sorunları hayati fonksiyon taşımaktadır. İletişim sorunu yaşayan zekâ geriliği olan engelli hastalar, konuşma engelli hastalar ve bilinci kapalı hastalarda sebebi anlaşılamayan ani tansiyon yükselmeleri, ateşlenme, terleme ve huzursuzluk durumları idrar sorunlarını da düşündürmelidir. Sorun fark edilmeden daha da uzun sürerse, idrar torbası patlayabilir ve ciddi derecede karın iltihabına da neden olabilir. Ayrıca idrar sondası olan hastalarda sondanın gerilmemesi, yatak ucuna veya sandalye ucuna tutturulması sağlanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Hastanın beslenmesine engel bir durum söz konusu ise dışardan besleme yöntemleri (burundan veya mideden) tercih edilebilmekte fakat kendisi ağızdan beslenebilecek hastalarda ise hastanın beslenmeye teşvik edilmesi gerekmektedir. Hastanın ağızdan beslenmesi oldukça önemlidir ve yiyebildiği kadar yemek yemesi sağlanmalıdır. Gıdalar az az ve sık aralıklarla olacak şekilde sunulmalıdır. Protein içerikli besinler (yumurta, süt, peynir gibi  tüketilmelidir. Gerekli görüldüğü taktirde, hazır mama ve sıvılar da takviye olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Yaşamı tehdit eden sorunlar: Etkin tedavisi olmayan hastalıklar. Örneğin, kanser, organ yetmezlikleri gibi Ölümcül seyreden hastalıklar: Bazı kas hastalıkları, kistik fibrozis gibi çocukluk çağı hastalıkları, Amiyotrofik Lateral Skleroz (ALS) gibi hastalıklar Geri dönüşsüz fakat ilerleyici olmayan şiddetli engeller: Ciddi sağlık komplikasyonları ve erken ölümlere neden olabilmektedir. Örneğin, şiddetli serebral palsi, beynin uzun süre oksijensiz kalmasına neden olan yaralanmalar. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Palyatif bakımın ilkeleri hastanın fiziksel, psikososyal, dini^ (spirütüel) ihtiyaçlarının giderilmesi ve kaliteli ölümün sağlanmasıdır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Palyatif bakım, ölümcül hastalığı olan bireyin son dönemlerini daha az acıyla geçirmesini sağlamak, yaşam kalitesini arttırmak ve huzurlu bir ölüm ortamı sunabilmek amacıyla yapılır. Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: Bireylerde görülen bilişsel bozukluklar deliryum, demans, alzheimer ve amnezidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bellek özel zihinsel işlevlerden biri olup, diğer şıklar genel zihinsel işlevlere örnektir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Ölünün ardından yas tutma ve yas duygusu en yoğun kayıptan sonraki ilk 6 ay içerisinde yaşanmaktadır. Bu dönemde inanmama, inkâr, özlem, kızgınlık, depresyon duyguları yoğun bir şekilde yaşanmaktadır. Yas süresinin daha da uzun sürdüğü vakalar da olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Her üç seçenekte bakım ve rehabilitasyon konularının günümüzde büyük önem kazanmasına yol açmıştır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Astereognozis: Dokunma ile cisimlerin tanımlanamaması bozukluğudur. Astereognozisi olan engelli bireyler cisimlerin şeklini, biçimini, sıcaklığını, ağırlığını algılayamazlar. Bu nedenle de GYA’da kısıtlanmalar görülebilir. Bu bireylerde yapılacak çevresel düzenlemeler günlük yaşamda bağımsız olabilmek açısından önemlidir. Bu düzenlemeler dokunma duyusu kaybında yapılacak çevresel düzenlemeler kısmında detaylı anlatılmıştır. Lütfen o bölümü tekrardan gözden geçiriniz.

Yanıt Açıklaması: Tıbbi veya teknik açıklama gerekiyorsa bunları engelliye anlayacağı dilde açıklama, kavram kargaşası yaratmama Bakım öncesi ortam hazırlığı açısından ısı, ışık, havalandırma durumlarını dikkate alma Kişisel bakım işlemlerini engelli bireyin gereksinimi ve tercihi açısından değerlendirme Engelli bireyin özel gereksinim durumunu dikkate alma Bakım veren birey   iletişim kurmak için iletişim becerileri (düşük düzeyde teknoloji içeren iletişim panoları, resimli kartlar) ve dinleme (işitme cihazları) için kullanılan araç gereçler, özel bilgisayar yazılımları ve donanımları (klavyeler, özel fareler, braille yazıcısı vb.) gibi engeli olan bireyin iletişimde kullandığı yardımcı teknolojiden destek alabilir. Oysa B seçeneğinde teknolojik araçlardan uzak kalınmasından bahsedildiği için cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Para yardımı

Yanıt Açıklaması: Günümüzde, ölümcül hastalıklar kapsamında en yaygın sayılabilecekler; kanser, kalp ve akciğer hastalıkları ve Alzheimer’dır.  Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: I-Büyüme-gelişme ve beslenme sorunları II-Ağız- diş sağlığı sorunları III-Hipertansiyon, kulak/işitme sağlığı sorunları IV-Skolyoz gibi sağlık sorunları

Yanıt Açıklaması: Postür ve hareket bozukluğu olan engelli bireylerde sıklıkla karşılaşılan problemler şunlardır: • Kontraktür ve deformiteler (şekil bozuklukları, yumuşak doku problemleri) • Yumuşak doku hasarları • Osteoporoz • Üriner ve respiratuar (solunum) sistem enfeksiyonları • Ağrı ve rahatsızlık hissi • Heterotopik ossifikasyon (eklem çevresinde oluşan kemikleşmeler) Dolaşım sistemi enfeksiyonları, bu problemler arasında yer almaz. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Palyatif bakım ekibinde bulunan disiplinler: Doktorlar (palyatif bakım uzmanları, onkolog, ansestezi uzmanı, iç hastalıkları uzmanı, psikiyatri uzmanı, anestezi uzmanı, göğüs hastalıkları uzmanı, fizyoterapist, genel cerrahi uzmanı), hemşire, psikolog, fizyoterapist, diyetisyen, din adamı, sosyal hizmet uzmanı, gönüllüler, aile üyeleri, sivil toplum kuruluşları, gerekli diğer sorunlar kapsamında ekibe dahil edilebilecek diğer hekim gruplarıdır.

Yanıt Açıklaması: Yatak içinde pozisyonlamalar için yardım­cı destekler kullanılabilir. Doktor tarafından belirtilmediği sürece hasta, hasta taraf bacağı­na doğru yan yatırılmamalıdır. Eğer hastanın yan yatırılması gerekiyor ise sağlam tarafına doğru yatırılmalı ve mutlaka bacaklarının ara­sına kalın yastık veya pozisyonlama minderi yerleştirilmelidir.  Hasta, yatak içinde sırtüstü yatarken yatak başının 45°den fazla yükseltilmemesi gerekir. Dolayısıyla doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Dokunma duyusunun ana işlevi basınç, titreşim, sıcaklık ve ağrı hakkında bilgi alarak vücudun korunmasını sağlamaktır. Engelli kişilerde dokunma duyusunun bozulması dokunmayı algılamama veya abartılı algılama şeklinde kendini gösterebilmektedir. Doğru cevap A'dır.