Temel Beslenme İlkeleri

Yanıt Açıklaması: Karbonhidratların başlıca görevleri, enerji oluşturmaktır. Vücudumuz için gerekli olan enerjinin yaklaşık %50 sini karbonhidratlar (nişastalı ve şekerli besinler) tarafından karşılanmaktadır. Karbonhidratlar, ucuz ve kolay saklanabildiği için daha çok tercih edilmektedir. En çok tahıl ve tahıldan yapılan ürünler, kuru baklagiller, sebze ve meyvelerden karbonhidrat alarak ihtiyacımız olan enerji miktarını karşılamaya çalışmaktayız.

Yanıt Açıklaması: Tüketicinin, mutlaka uyması gereken bazı genel kurallar vardır. Bunlar; Az yenmeli, Aşırı yağlı yemekten kaçılmalı, Şeker miktarı düşürülmeli, Daha az tuzlu yenilmeli, Alkollü içki fazla içilmemeli, Kalsiyumlu, selülozlu ve B vitaminli yiyeceklerden fazla tüketilmeli, Öğünlerde yenilenler iyi planlanmalı.

Yanıt Açıklaması: Su, molekülleri arasındaki güçlü kohezyon kuvveti nedeniyle oluşan yüksek yüzey gerilimine sahiptir. Bu etki görülebilir bir etkidir.

Yanıt Açıklaması: Beriberi, doğrudan beslenme bozukluğuna bağlı bir hastalıktır.

Yanıt Açıklaması: Skorbüt, halsizlik, kolayca kanayan dişetleri, ciltte morluklar ve eklem ağrılarıyla kendini gösteren bir hastalıktır. Bunun dışında yara iyileşmelerinde gecikme ve hastalıklara yatkınlık görülmektedir. C vitamini, hava ve ışığa karşı dayanıksızdır. Bu yüzden bu hastalığın tedavisinde C vitamin kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Basit guvatr iyot yetersizliği sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.

Yanıt Açıklaması: Canlılar İçin Suyun Önemi Su iyi bir çözücüdür. Hücre içindeki birçok madde suda çözünür. Hücre solunumu ve sindirim gibi organizmadaki yaşamsal olaylar sulu bir ortamda gerçekleşir. Metabolizma sonucu oluşan atıkların dışarı atılmasında ve seyreltilmesinde suyun önemli bir görevi vardır. Taşıyıcılık özelliği vardır. Hidroliz olaylarında önemli rol oynar. Enzimlerin çalışabilmesi için uygun ortam hazırlar. Karada yaşayan organizmaların çoğu, vücutları aşırı ısındığında ve çevre sıcaklığı yükseldiği zaman terler, vücut yüzeyine yayılan ter ve su vücudun ısısını emerek buharlaşır. Böylece organizmanın sıcaklığı bir miktar düşürülmüş olur. +4 °C’de suyun özgül ağırlığı en yüksek düzeydedir. O °C’de su donarken yapısındaki moleküller arasındaki mesafe büyüdüğü için özgül ağırlığı küçülür. Bu sayede tatlı sularda yaşayan hayvanlar kışı donmadan geçirebilirler. Eğer su donarken hacmi küçülseydi buz kütleleri suyun altına dalarak buradaki hayvansal ve bitkisel hayatı tahrip ederlerdi. Canlılar su gereksinmelerinin bir kısmını dışarıdan alarak bir kısmını da metabolizmaları ile oluşturarak karşılarlar. Metabolizma suyu, özellikle deve gibi çöl hayvanlarında çok önemlidir. İnsanlar susuzluğa en çok 3-4 gün dayanabilirler.

Yanıt Açıklaması: Yetersiz ve Dengesiz Beslenenler kişiler; Ağır ve isteksiz hareketler Sağlıksız genel görünüşe (aşırı zayıf veya şişman) Pürüzlü, kuru, sağlıksız cilt yapısına Şişman veya zayıf vücut yapısına Sık sık baş ağrısından şikâyet eden İştahsız, yorgun, isteksiz bir yapıya sahiptir.

Yanıt Açıklaması: İnsan vücudu ise 22 çeşit aminoasitten 21 tanesini biyolojik faaliyetleri için kullanır. Bunlardan on ikisini kendi üretebilmektedir; bunlar alanin, arjinin, asparajin, aspartik asit, glutamik asit, glutamin, glisin, prolin, selenosistein, serin, sistein ve tirozindir. Ancak geri kalan dokuz tanesi beslenme yoluyla alınmak zorundadır. Beslenme yoluyla dışarıdan alınması zorunlu olan bu dokuz aminoasite elzem (esansiyel, eksojen) aminoasitler denir. Bunlar fenilalanin, histidin, izolösin, lösin, lizin, metiyonin, treonin, triptofan ve valindir.

Yanıt Açıklaması: Diyabet: Dabetes Melltus(DM), Pankreasın yeterli insulin üretememesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan ömür boyu devam eden kronk ve insülün üreten hücrelerin azalması ile devam eden bir hastalıktır.

Yanıt Açıklaması: Kobalamin olarak da bilinen B12 vitamini özellikle beyin ve sinir sisteminin düzgün çalışması ve kan yapımı için gerekli bir bileşiktir. DNA sentezinde, yağ asitlerinin ve aminoasitlerin metabolizmasında önemli yeri vardır.

Yanıt Açıklaması: Yeterli ve Dengeli beslenme, büyüme, gelişme, sağlıklı ve üretken olarak yaşamı sürdürerek, hayat kalitesini arttırmak amacıyla, gereksinim olan kadar enerji ve besin ögelerinin her birinin yeterli miktarda alınması ve vücutta uygun şekilde kullanılması durumudur.

Yanıt Açıklaması: Potasyum yetersizliğinin belirtileri; kas tembelliği ve yorgunluk hissi, böbreklerde fonksiyon bozuklukları, tedirginlik, gerginlik hissidir.

Yanıt Açıklaması: İyot bir mikroelement olarak sınıflandırılırken diğerleri birer makroelementtir.

Yanıt Açıklaması: K vitamin kalın bağırsak florasında bulunan mikroorganizmalar tarafından yeterli miktarlarda sentezlenmekle birlikte, özellikle yeşil yapraklı sebzeler K vitaminince zengindir. Bunun dışında ciğer, balık, süt ve et ürünlerinde bulunabilmektedir. Günlük ihtiyaç 0.001-2.0 mg düzeyindedir.

Yanıt Açıklaması: Monomerik proteinler yapılarında bir tek polipeptid zinciri taşıyan proteinlerdir. Monomerik proteinler, yerine göre multiprotein kompleksleri de oluşturabilirler. Transferrin, sitokrom C, tiyoredoksin ve miyoglobin monomerik proteinlere örnektir.

Yanıt Açıklaması: Karbonhidratlar, dünya üzerinde en fazla yayılım gösteren ve en yüksek miktarlarda bulunan organik bileşiklerdendir. Temelde vücudun ana enerji kaynağı olan bu bileşikler aynı zamanda hayvanların ve bitkilerin metabolizmalarında da merkezi birçok rolü üstlenmişlerdir. Bir gram karbonhidratın yakılmasıyla yaklaşık olarak 4 kilokalori enerji üretilir. Bitkiler tarafından gerçekleştirilen karbonhidrat biyosentezi, ışık etkisiyle karbondioksit ve sudan başlayarak karbonhidrat oluşumuna kadar devam eder ki bu olay organik maddelerin besin olarak alınmasına dayalı olan ve tüm diğer organizmaların var olması için gerekli yaşamsal temeli oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Protein ağırlıklı beslenmeyi, yulaf kepeği tüketilmesini sağlayan ve bu özelliği ile popüler diyetler arasında yer alan diyet türü; Dukan diyetidir.

Yanıt Açıklaması: Beslenme tüm evrelerde insan-besin ilişkisini inceleyen bir bilim dalıdır. Beslenme bilim dalı, beslenmenin temelini oluşturan besin ögelerinin çeşidi, miktarı, özellikleri ve vücut çalışmasındaki görevleri ile birlikte, besinlerin bileşimi, fiziksel ve kimyasal özellikleri, üretiminden tüketimine kadar uygulanan çeşitli işlemleri ve besin kalitesine olumlu ve olumsuz etkilerini inceler. Bunların yanında farklı yaş, cinsiyet, çalışma durumunda ve özel (hamile, emzikli, sporcu vb.) durumlarda olan bireyler ve gruplar için en uygun beslenme ve menü planlarının nasıl yapılması gerektiğini de inceler.

Yanıt Açıklaması: Dini faktörlerin dengesiz beslenme üzerinde görünür bir etkisi yoktur.