Temel Bakım ve Rehabilitasyon 1

Yanıt Açıklaması: Obezite, vücutta sağlığı bozacak miktarlarda yağ birikmesidir. Morbidite: Hastalığa yakalanma oranıdır. Mortalite: Hastalığa bağlı ölüm oranıdır.

Yanıt Açıklaması: Tekerlekli sandalye hakkındaki eğitim sözlü, yazılı, resimli olarak veya videolu görüntü sistemi ile verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Kütle, bir cisimdeki madde miktarıdır.

Yanıt Açıklaması: Ağırlıklı olarak hareketi ilgilendiren bir bozukluk olması nedeniyle temel iletişim sorunları konuşma ile ilgili olacaktır. SP’lilerin yarısında konuşma sorunları olduğu düşünülmektedir. SP’nin genel belirtileri ne ise konuşma sorunları olan SP’lilerin konuşmalarında da benzer belirtilerle karşılaşılacaktır. Örneğin, en çok rastlanan tip olan spastik SP’de, kasılmalı, gergin, silkinmeli kas hareketleri görülmektedir. Dolayısıyla spastik SP’lilerin solunumları gergin, fonasyonla gırtlaktan üretilen sesleri boğuluyormuş izlenimi veren bir biçimde olacaktır. Artikülasyonları da konuşma organlarının sert ve uyumsuz hareketlerinden oluşacaktır. Diğer SP tipleri ile de ilgili olarak SP lilerin konuşmaları yavaş ve külfetli, sarhoş gibi vb. olabilir. SP’lilerde kas hareketleri, dolayısıyla konuşma ile ilgili sorunlara ek olarak diğer sorunlara da rastlanır. Beyindeki zararın yeri ve kapsamına bağlı olarak zihinsel engel veya zihinsel engelden bağımsız olarak dil sorunları görülebilir. SP’liler, eğer zihinsel engel yok ise normaller gibi dili öğrenebilirler. Ancak fiziksel durumun yarattığı yoksunluk, çevre ile iletişim eksikliği nedeni ile dil gelişimleri etkilenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Obezite, vücutta sağlığı bozacak miktarlarda yağ birikmesidir.

Yanıt Açıklaması: Uygun yürüteç boyu birey yürüteci tuttuğu zaman dirsek ekleminde yaklaşık 20-30 derecelik açı olacak şekilde ve yürütecin boyu kalça eklemine denk olacak ayardadır. Yürüteci kullanacak olan bireyin, yürüteci tuttuğu mesafe kalça eklemi hizasında olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Tekerlekli sandalye kullanıcısıyla konuşurken, yanındaki refakatçisi ile değil, doğrudan kendisiyle konuşulması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 30. maddesine göre 50 ve üzerinde işçi çalıştıran iş yerlerine engelli birey çalıştırma zorunluluğu getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Amerikan Kalp Derneğine göre, kalp-damar hastalıklarının önlenmesi için vücut kütle indeksinin 18,5 ila 24,9 arasında olması gerekmektedir. Amerika’da her yıl 300.000 kişi sağlıksız beslenmenin ve yetersiz fiziksel aktivitenin neden olduğu obezite ile ilişkili hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yardımcı teknolojik ürünlerin engelli bireylerde kullanımı sonucu ortaya çıkan yararları aşağıda belirtildiği şekildedir: • Engel türüne bağlı olarak meydana gelebilecek sorunlarda azalma ve hastaneye yatış sıklık/sürelerinde azalma olur. • Sağlık profesyonellerinin iş yükünde azalma olur. • Daha az kaynak ile daha fazla kişiye ulaş-manın mümkün olmasıyla birlikte maliyet azaltılmış olur. • Engelli bireye kendi yaşamını kontrol edebilme becerisi sağlar. • Engelli bireyin ev, iş, okul ve sosyal aktivite katılımının arttırılması ile birlikte yaşam kalitesine önemli katkılar sağlanır. • Kişinin sağlıklı bireylerle etkileşimi arttırı- lır. • Engelli bireyin kendine güveni artar. • Engelli bireyin günlük yaşam aktivite bağımsızlığı arttırılır. • Engelli bireyin yaşam deneyimi ve öğrenme becerisi (akademik başarı) arttırılır. • Bireyin diğer sağlık profesyonelleri tarafından yakın takibi sağlanmış olur.

Yanıt Açıklaması: Bir ADÖ uygulaması 5 temel bölümden oluşur. Birincisi uyaran sunma, öğretmen basit ve net bir yönerge sunar ya da soru sorar. İkincisi ipucu, ipucuyla aynı zamanda ya da hemen ardından, öğretmen, çocuğun doğru tepkide bulunması için rehberlik eder. Üçüncüsü tepki, çocuk, öğretmenin ipucuna doğru ya da yanlış bir tepkide bulunur. Dördüncüsü sonuç; eğer çocuk doğru bir tepki verirse öğretmen doğru tepkiyi hemen övgü, sarılma, küçük bir parça yiyecek, oyuncak ya da diğer etkinliklerle pekiştirir. Eğer çocuk doğru tepkide bulunmazsa öğretmen ipucu sunarak doğru tepkiyi ortaya çıkarır ancak çocuğa somut bir pekiştireç sunmaz sadece övgü sunabilir. Beşincisi denemeler arası bekleme süresi uyaran ipucunu verdikten sonra, diğer bir denemeye geçmeden önce öğretmen kısa bir süre (1-5 saniye) bekler.

Yanıt Açıklaması: Düşük teknoloji terimi, “daha az sofistike” anlamına gelmekte olup uyarlanmış kaşık sapı, bükülmeyen bardak sapları ve velkro sabitleyicileri gibi teknolojik ürünleri içermektedir. Sıklıkla kavrama, stabilizasyon problemi olan bireyler ve yaşlılarda kullanılabilmektedir. Tekerlekli sandalye ise orta düzey yardımcı teknoloji ürünlerindendir.

Yanıt Açıklaması: Bir ADÖ uygulaması 5 temel bölümden oluşur. Birincisi uyaran sunma, öğretmen basit ve net bir yönerge sunar ya da soru sorar. İkincisi ipucu, ipucuyla aynı zamanda ya da hemen ardından, öğretmen, çocuğun doğru tepkide bulunması için rehberlik eder. Üçüncüsü tepki, çocuk, öğretmenin ipucuna doğru ya da yanlış bir tepkide bulunur. Dördüncüsü sonuç; eğer çocuk doğru bir tepki verirse öğretmen doğru tepkiyi hemen övgü, sarılma, küçük bir parça yiyecek, oyuncak ya da diğer etkinliklerle pekiştirir. Eğer çocuk doğru tepkide bulunmazsa öğretmen ipucu sunarak doğru tepkiyi ortaya çıkarır ancak çocuğa somut bir pekiştireç sunmaz sadece övgü sunabilir. Beşincisi denemeler arası bekleme süresi uyaran ipucunu verdikten sonra, diğer bir denemeye geçmeden önce öğretmen kısa bir süre (1-5 saniye) bekler.

Yanıt Açıklaması: Spor veya rekreasyonel aktivitelere yönelik tekerlekli sandalyeler, düşük sırt dayama, sağlam, hafif çerçeveler, eğimli (açılı) arka tekerlekler, düşük ve dar koltukların yanı sıra sandalyeyi kullanıcı için daha işlevsel kılmak amacıyla belirli özelliklere sahiptir. Bu tip tekerlekli sandalyeler spor hareket becerilerine yönelik tasarımlı, sağlam, yüksek manevra kabiliyeti, manevralara duyarlı ve kararlılık sağlar.

Yanıt Açıklaması: Yardımcı teknolojik ürünlerin engelli bireylerde kullanımı sonucu ortaya çıkan yararları aşağıda belirtildiği şekildedir: • Engel türüne bağlı olarak meydana gelebilecek sorunlarda azalma ve hastaneye yatış sıklık/sürelerinde azalma olur. • Sağlık profesyonellerinin iş yükünde azalma olur. • Daha az kaynak ile daha fazla kişiye ulaşmanın mümkün olmasıyla birlikte maliyet azaltılmış olur. • Engelli bireye kendi yaşamını kontrol edebilme becerisi sağlar. • Engelli bireyin ev, iş, okul ve sosyal aktivite katılımının arttırılması ile birlikte yaşam kalitesine önemli katkılar sağlanır. • Kişinin sağlıklı bireylerle etkileşimi arttırı- lır. • Engelli bireyin kendine güveni artar. • Engelli bireyin günlük yaşam aktivite bağımsızlığı arttırılır. • Engelli bireyin yaşam deneyimi ve öğrenme becerisi (akademik başarı) arttırılır. • Bireyin diğer sağlık profesyonelleri tarafından yakın takibi sağlanmış olur.

Yanıt Açıklaması: Transfer aktivitesi öncesi, hasta ile ilgilenen sağlık personeli veya bakımverenin bilmesi gereken kurallar şu şekilde özetlenebilir: Yapılması planlanan transfer aktivitesi hakkında bilgi Transferin gerçekleştirilebilmesi için hastanın ne kadar yardıma muhtaç olduğu ve yardım tipinin ne olduğu Hastanın transferi tamamlaması için ne kadar süreye ihtiyaç duyduğu Gösterilen güvenlik düzeyi Hareket kalitesi Transfer sırasında dikkat edilmesi gereken faktörler ve alınması gereken önlemler (örneğin, total diz replasmanı, total kalça replasman cerrahileri gibi) Hastanın performansındaki tutarlılık Kullanılan yardımcı cihaz ve araç-gereçler

Yanıt Açıklaması: Ortezler, vücudu veya vücudun herhangi bir bölgesini desteklemek, istenmeyen hareketini önlemek veya düzeltmek amacıyla kullanılan yardımcı cihazlardır. Protezler ise olmayan bir ekstremitenin yerini alan cihazlardır. Adapto: Hafif düzeyde işitme engeli olan bireylerde kişinin bulunduğu ortamdaki gürültüyü filte ederek konuşulan kişinin sesini ayırt edip daha güçlü bir şekilde engelli kişiye aktaran kulaklıktır.

Yanıt Açıklaması: Mobilite cihazları dışında, engelli bireylerin rehabilitasyonunda yürüme aktivitesini gerçekleştirmeden önce kullanılan bazı teknolojik ürünler de söz konusudur. Bu teknolojik ürünler, bağımsız ayakta duramayacak veya yürüyemeyecek durumda olan hastaların erken dönemden itibaren destekli bir şekilde de olsa aktiviteyi gerçekleştirebilmelerini ve uzun süre yatağa bağımlı kalmanın olumsuz etkilerini azaltabilmek adına önemlidir. Ayrıca, yürüme eğitiminin erken dönemlerinde bireye alt ekstremite kontrolünün kazandırılması aşamasına da önemli derecede yardımcıdır. Paralel barlar ve ayakta durma masaları bu amaçla sıklıkla kullanılan teknolojik ürünlerdir.

Yanıt Açıklaması: Vücuttaki atıkların dışarıya boşaltımını etkileyen bir dizi faktörden şıklarda verilenlerle ilgili olanlar şunlardır: Vücuda alınan besinler : Posalı besin alımı bağırsak hareketlerini artırarak boşaltımı kolaylaştırmaktadır. Öyleyse, C ve D posa alımını engellediği için yanlıştır. Vücuda alınan s ıvı miktarı: Vücuda alınan sıvı miktarının artırılması bağırsaklardaki içeriğin yumuşamasını sağlayarak boşaltıma yardımcı olur. Sağlıklı bir boşaltım alışkanlığı için sakıncası yoksa günlük 2000-3000 ml sıvı alınması gerekmektedir. Öyleyse, B yanlıştır. Psikolojik faktörler : Aşırı stres durumu bazı bireylerde bağırsak hareketliliğini artırarak boşaltımı uyarmaktadır. Diğer taraftan duygusal olarak yaşanan yoğun stres bağırsak hareketliliğini azaltabilmektedir. Öyleyse, E yanlıştır. Egzersiz-aktivite düzeyi: Hareketlilik kas tonusunu uyararak kas kontrolünü artırmaktadır. Ayrıca hareket etme bağırsak hareketlerini artırarak bağırsak boşaltımına yardımcı olmaktadır. Öyleyse, A doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Vücut fonksiyonları: Sindirim, görme, hareket etme gibi vücut sistemlerinin gerçekleştirdiği fizyolojik görevlerdir.