İletişim ve Alternatif İletişim Sistemleri

Yanıt Açıklaması: İleitşimin başlangıç noktası beyindir.

Yanıt Açıklaması: Tek sözcük kullanım döneminde çocuklar, yetişkinlerden farklı olarak kullandıkları sözcükleri daha geniş göndergeye (anlam) uygulayarak kullanırlar. Çocuktaki bu anlam kargaşasına ‘anlam genişlemesi’ denilmektedir. Anlam genişlemesi tek ve iki sözcüklü dönemin evrensel bir gelişimi olabilir Çocukların ‘buu’ sözcüğü yalnızca suya değil içilebilen tüm sıvılara, ‘baba’ sözcüğünü kendi babasına değil tüm erkeklere kullanması bu duruma örnek olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: TBY trafik kazaları başta olmak üzere, spor kazaları, iş kazaları, yüksekten düşme, darp ve kurşun yaralanmaları gibi dış faktörlere dayanan nedenlerle meydana gelen yaralanmalardır. Astım bu nedenler arasında yer alammaktadır.

Yanıt Açıklaması: Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2006) otistik bireyi, “sosyal etkileşim, sözel ve sözel olmayan iletişim, ilgi ve etkinliklerdeki sınırlılığı erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ve bu özellikleri nedeniyle özel eğitim ile destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey” olarak tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bir kişinin başını sağa sola doğru hafifçe sallaması ne anlama gelebilir diye düşündüğümüzde, bu hareket bizim dilimizde ‘Hayır’ anlamına gelirken, başka dillerde çok başka anlamlara gelebilir. Sözel olmayan dilin birbirinden farklı çağrışımlar yaptığını; bu nedenle, kapsamının sözel dile göre daha geniş olduğunu söyleyebiliriz. Dilin bu özelliğine ise ‘geniş seçenekli uzlaşma’ denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Pekiştirme bir davranış ya da tepkinin hemen sonrasında, o davranış veya tepkinin tekrarlanmasını sağlayan işlem.

Yanıt Açıklaması: Davranışçı yaklaşıma göre, çocuğun dil öğrenmesinde çevresindeki yetişkinlere büyük rol düşmektedir. Bu yüzden çocukların dil gelişimini desteklemek için yetişkinlere düşen görevler şu şekilde sıralanabilir: • Dilin tüm bileşenlerini (içerik, biçim ve kullanım) doğru ve uygun kullanmaya dikkat ederek çocuğa model olunmalıdır. • Çocuğun uygun dil davranışları mümkün olduğunca pekiştirilmelidir. • Çocuğun söylediği sözcük, cümle, ifade ya da sözel olmayan iletişim yöntemlerine uygun tepkilerle yanıt verilmeli, çocuğun ifade ettiği ihtiyaçları uygunsa karşılanmalıdır. • Çocuğun bulunduğu ev ya da diğer ortamlarda dil gelişimini ve sözcük dağarcığını destekleyecek çevre düzenlemesi yapılmalıdır (nesneler, resimler, oyun kartları, hikâye kitapları, kâğıt, boya kalemleri gibi). • Hem dinleme, anlama hem de konuşma, dil üretimini gerektiren oyun ve oyuncaklar düzenlenebilir, alınabilir, yapılabilir.

Yanıt Açıklaması: Şıklar arasında yer alan dilin öğrenileceği bilgisi yanlıştır. Dil öğrenilmez, edinilir.

Yanıt Açıklaması: Dilin bileşenleri; anlambilgisi (semantik), sesbilgisi (fonoloji), biçimbilgisi (morfoloji), sözdizimi (sentaks) ve kullanımbilgisi (pragmatik) olarak birbirinden ayrılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Demanslı bireylerle sürekli konuşulmalı, iletişim kesilmemelidir.

Yanıt Açıklaması: Chomsky’nin doğuştancılık yaklaşımı evrensel olarak kabul görmüş bir yaklaşım olamamıştır. Chomsky söz konusu yaklaşımla ilişkili olarak zaman içerisinde pek çok eleştiriye maruz kalmıştır. En büyük eleştirilerden biri de bilişselci kuramının öncüsü Jean Piaget tarafından yapılmıştır. Piaget’ye göre doğuştancılık kuramı somut gerçeklikten uzaktır ve ona göre bilişselci yaklaşım, bilginin nasıl edinildiğini açıklamadaki tek yoldur. Bu bağlamda Piaget, bilginin deneyim yoluyla edinilebileceğini ileri sürmektedir. Piaget, dilin doğuştan gelen bir mekanizma olduğuna inanmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kişi oryantasyonu,adını,doğum tarihini ve yaşını bilmek, yer oryantasyonu hangi şehirde,mahallede,nerede olduğunu bilmek, zaman oryantasyonu hangi yıl,ay ve günde olduğunu bilmek bilişsel fonksiyonların oryantasyon ve yönelim tanımında yer almaktadır

Yanıt Açıklaması: Bir dilde kendi başına anlamı olmadığı halde anlam aktarma ve anlam değiştirme özelliği bulunan en küçük birime fonem adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Açıklayıcı yöntemde ise, dil gelişiminin altında yatan asıl mekanizmalar, öğrenme ilkeleri, zihinsel yapılar, bilişsel süreçler, sosyal etkenler incelenir. C¸ocukların ne yaptığı değil niye ve nasıl yaptığı açıklanmaya çalışılır.

Yanıt Açıklaması: Dil ediniminde kritik dönem oldukça önemlidir. Bireyin dil davranışını hayatının belirli bir dönemine kadar edinmiş olması gerektiği; bu dönemden sonra edinimde sorunlar olabileceği anlamına gelir.

Yanıt Açıklaması: Kullanım bilgisi bozukluğu bulunan çocuk genellikle yalnız başına ya da yetişkinlerle oyun oynamayı tercih eder, yaşıtlarıyla oyunu başlatmada ve sürdürmede zorluk yaşar, yaşıtlarıyla konuşmada, iletişim kurmada zorlanır, dili bazı isteklerini belirtmek için sınırlı olarak kullanır, dinleyici farkındalığı azdır, sıra alma davranışında, göz kontağında, konuyu takip etmede ve sözel olmayan dil kullanımında zorluk yaşar.

Yanıt Açıklaması: Bürünsel özellikleri oluşturan özellikler vurgu,ezgi,ritm ve duraklamalardır.

Yanıt Açıklaması: Sommerville’e göre çocuklar dil edinimi sürecinde ebeveynlerini çok nadir taklit etmektedir. Sommerville bu görüşünü çocukların yapmış olduğu hataların daha önce hiç duyulmamış, karşılaşılmamış hatalar olması ile desteklemektedir. Ayrıca uyaran yoksunluğuna dikkati çekerek çocukların sınırlı dil girdisine maruz kaldıklarını belirtmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sesbilgisel farkındalığın gelişim evreleri vardır ve bu beceriler izleyen sıraya göre kazanılmaktadır (Erdoğan; 2011; Turan ve Gül, 2008): a. Uyak becerileri (örn: patates ile domates sözcüklerinin uyak olarak birbirine benzediğinin farkında olma), b. Sözcükleri hecelerine ayırma (örn: kalabalık sözcüğünü ka-la-ba-lık şeklinde heceleyebilme), c. Aynı sesle başlayan sözcükleri tanıyabilme (örn: bebek-balık ), d. Aynı sesle biten sözcükleri tanıyabilme (örn: al-el ), e. Sözcükteki heceleri ve sesleri ayırma (örn: top sözcüğünü t-o-p şeklinde ayırabilme) f. Sözcükteki heceleri ve sesleri birleştirme (örn: karışık halde verilen lem-ka hecelerini birleştirerek kalem sözcüğünü oluşturabilme) g. Bir sözcükteki sesleri manipüle edebilme (örn: tabak sözcüğündeki ‘t’ sesi yerine ‘k’ gelirse kabak sözcüğünün oluşturabilme). Eş anlamlı sözcükleri bulma isedilin pragmatic boyutu ile ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: En temel anlamda dil; İletişimi gerçekleştirmek için işaretler sistemi aracılığıyla dünya hakkındaki düşünceleri temsil etmek amacıyla kullanılan bir şifre/kod bilgisine verilen addır.