Engellilerde Ruh Sağlığı

Yanıt Açıklaması: Doğum sırası nedenler genel olarak annenin bebeğini doğurduğu koşulları, doğum anında dıştan gelen müdahaleleri ya da bebeğin doğduğu andaki durumundan kaynaklı olabilmektedir. Bu bağlamda doğum öncesi nedenler arasında, doğum yapılan yerin steril olmaması, doğum sırasında kaza yaşanması, vakum, forsep gibi aletlerin uzmanlık dışı kullanılması, bebeğin erken ya da geç doğması ya da başına kordon dolanması, zor doğumun ya da çoğul gebeliğin olması sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Aileler bakım verme konusunda ilgili olduklarında, akraba çevresinden destekleyici tepkiler aldıklarında, engelin kontrolünü ellerinde tutttuklarını hissettiklerinde ve geniş görüşlü olduklarında hem ailenin hem de engelli bireyin engele uyumu daha olumlu yönde olmaktadır. Engelin nedenine ilişkin atıflar, örneğin engelin Allah vergisi olduğuna inanmak ailelerin çocukları için yapabilecekleri bir şeylerin olduğunu gözden kaçırabilmelerine neden olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Oral evre doğumdan bir yaşa kadar devam eden gelişim dönemini kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Psikanalitik yaklaşım cinselliği insan motivasyonunun temel kaynağı olarak değerlendirmekte ve cinsellikle insan ruh sağlığı arasında sistematik ilişki kuran ilk psikolojik kuram olma özelliği taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Cinsellik ve cinsel gelişim ile ruh sağlığı arasında ilk bağlantı kuran kuram psikanalitik yaklaşımdır. Bu kuramdan sonrada cinsel yaşam ile ruh sağlığı arasında bağlantı kuran başka kuramlarda ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Damgalama bir insan veya grubun sahip olduğu bir özelliğin toplumca normal olarak sınanan ölçülerin dışında sayıldığı için o insan ya da grubun itibarsızlaştırılmasıdır (United Nations, 2017). Engelli bireylerin otomatik olarak başarısız, beceriksiz, tembel, dengesiz ya da sorumsuz olarak algılanması bu davranışlara örnektir.

Yanıt Açıklaması: Çocukları engelli olarak doğan ailelerin birçoğunun bu durum karşında gösterdikleri ilk reaksiyonlar arasında hayal kırıklığı, şok, inkâr, stres ve kaygının yer aldığı bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Engelin yol açtığı yetersizliğin derecesi çevresel koşullarla ilgilidir yani çevresel koşullar gerektiğince düzenlendiğinde engelli bireyin yetersizliğinin derecesinin oldukça azaldığı hatta bazen yok olabildiği bile görülmektedir. Yani B şıkkı doğru bir ifade iken diğer seçeneklerdeki ifadelerin tam tersleri doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Medikal model bireyin yaşadığı problemin kaynağını kendi vücut yapısındaki ve/veya işlevindeki bir bozukluğa yükler (Falvo, 2005).

Yanıt Açıklaması: Türkiye 2009 yılında imzalamış olduğu Engellilerin Haklarına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi ile engelli bireylerin hakları konusuna vermiş olduğu önemi yazıya dökmüştür.

Yanıt Açıklaması: Fallik evrede bireyler önce kendi cinsiyetindeki ebeveyn ile çatışır sonra bu çatışmada galip olamayacağını anlayarak özdeşleşim kurarlar. Sonraki latans evrede cinsel meraklar azalır ve birey akranlarıyla etkileşime girerek toplumsal cinsiyet rollerini deneyimler. Sonuncu genital evrede ise cinsel içgüdü üreme işleviyle birleşir. Bu evre ömür boyunca devam eder.

Yanıt Açıklaması: Torunlarının engel durumlarıyla ilgili büyükanne ve dedelerle yapılan bir çalışmada onların bu durumu çabuk kabullenme nedeni olarak dinleri ve inançları olarak belirlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bakım veren kişi,  resmi olarak görevlendirilmediği hâlde engelli bireye düzenli bir biçimde bakım sağlayan veya bakım sağlamak niyetini gösteren kişidir.

Yanıt Açıklaması: Engelli bir çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığı üzerinde başka hiçbir birey ya da profesyonel çocuğun ailesi kadar etkili olamaz.

Yanıt Açıklaması: Parafili cinsel sapkınlıkların genel adıdır. Diğer şıklar arasında ise sadece fetişizmin tanımı cansız nesnelerin bireyde cinsel uyarılmaya neden olması ve bireyin bu cansız nesneye cinsel tutku duymasıdır.

Yanıt Açıklaması: Medya engelli bireylere gerçekçi ve adil bir şekilde yer vererek toplumda engelli bireylere yönelik hatalı varsayım ve korkularla mücadele açısından aktif bir katkıda bulunabilir. Engelli bireylerin gerçekçi şekilde betimlenmesi sadece daha önce engelli bireylerle etkileşimde bulunmamış olan engelsiz bireylerin gerçekçi bir tabloyla karşılaşmasını sağlar. Her ne kadar A, B, C ve D şıklarındaki ifadeler de olumlu gerçekçi ve adil medya yayınlarının olumlu etkileri olsa da bu durum en çok toplumda engelli bireylere yönelik hatalı varsayım ve korkularla mücadele açısından önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Anal evre çocuğun toplumsal kurallarla ile ilk defa karşılaştığı ve haz itkilerini çevre temelli kontrol etmek zorunda kaldığı ilk evredir. Bu nedenle kişilik gelişimi ve ruh sağlığı üzerinde etkisi son derece büyük olarak değerlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Toplumun engelliliğe bakış açısını etkileyen bireysel faktörlerden belki de en başta geleni engel türüdür. Toplumun bazı engel türlerine bakış açısı diğer engel türlerine göre çok daha olumsuz olabilmektedir. Bu durum özellikle zihinsel ve psikososyal engel türlerinde oldukça yaygın görünmektedir.

Yanıt Açıklaması: Aileye engelli bir üyenin katılımı aile bireylerini engelli bireylere yönelik kendi inanç ve değerler sistemini sorgulamaya iter.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütü, doğal gelişim gösteren çocukların psikolojik olarak sağlıklı ve dengeli bir oral dönem geçirmeleri için emzirmenin 18 ile 24 ay arasında bırakılması ancak bunun için bebeğin bireysel özelliklerinin göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade edilmektedir.