Engellilerde Ruh Sağlığı

Yanıt Açıklaması: Bireyin yüksek sesle ve hızlı biçimde konuşması, tırnak yeme ve diş gıcırdatması, sürekli hata yapması, çalıştığı işe gitmemesi ya da sürekli gecikmesi bazı davranışsal belirtilerdendir.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve D seçenekleri kadınların depresyondan çıkmak için kullandıkları yöntemlerdir.

Yanıt Açıklaması: Cinsellik, sadece bedensel olmayan, duygusal, düşünsel ve toplumsal değişkenleri de içeren ve bireyin duygusal ve toplumsal bütünlüğünü, kişilik gelişimini, iletişimi ve sevginin paylaşımını sağlayan bir sağlıklılık hâlidir.

Yanıt Açıklaması: Engelli bireylerin psikolojik sorunlarının değerlendirilmesinde doğal gelişim gösteren bireylerden farklı olarak iki temel değişkenin göz önünde bulundurulması gerekir. Birincisi psikolojik değerlendirme için engelli bireylerin kronolojik değil gelişimsel yaşlarının temel alınması ikincisi ise bazı problem davranışların öğrenme yoluyla edinilmiş olabileceğidir.

Yanıt Açıklaması: Medikal model engelli bireylerin sadece tıbbi desteğe ihtiyacı olduğunu belirtir.

Yanıt Açıklaması: Gizil dönem olarak da ifade edilen latans evre çocukların 6-12 yaş arasındaki dönemi kapsamaktadır. Bu gelişim evresinde çocukların cinsel merakları azalmakta ve çocuklar fallik dönemde özdeşleme ile kazandıkları bilgi ve toplumsal cinsiyet rollerini kendi cinsiyetlerindeki arkadaşları ile daha yoğun etkileşim içinde deneyimlemektedirler. Bu dönemin tam anlamıyla gizil olmadığı bazı cinsel merak ve cinselliğin olduğu davranışların buluna- bileceği de ifade edilmiştir. Bunun yanı sıra birçok kültür cinselliğin bu örtük biçemini destekleyen uygulamalara sahiptir. Bu bireyin toplumsal roller ve kurallara uyumunu sağlaması nedeniyle kültürel temelde ruh sağlığına olumlu katkısı olduğu söylenebilir. Ancak bu konuda daha derinlemesine araştırmalara gereksinim olduğu görülmektedir. Doğru seçenek D'dir.

Yanıt Açıklaması: E seçeneği dışındaki seçenekler olayın travmatik olay olarak nitelendirilmesi için gereken özelliklerdendir. Fakat Aynı travmatik olaya maruz kalan mağdurlar, farklı şiddette psikolojik tepki verebilirler.

Yanıt Açıklaması: Engelli kadın bireylerin ekonomik olarak daha bağımlı oldukları, okur yazar olmama oranlarının daha yüksek olduğu, iş durumlarının sınırlandırılmış olduğu ele alınmakla birlikte fiziksel, cinsel ve psikolojik olarak şiddete ve istismara daha çok uğradıkları ifade edilmektedir. Ancak kadın ve erkek bireyler arasında mental yeterlilik anlamında bir fark bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: İstismarın birden fazla gerçekleşmesi veya bireyin şiddetli düzeyde istismara maruz kalması “istismarın türü, sayısı ve şiddeti” ifadesidir.

Yanıt Açıklaması: Engellilik birtakım kalıtsal ve çevresel faktörler sonucunda oluşabilmektedir. Engelin oluşmasına neden olan etmenler, engelin durumuna göre değişiklik gösterebilir. Bazı durumlarda engelin nedeni bilinmemekle birlikte genel olarak engelliliğin nedenleri doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası nedenler olarak gruplara ayrılmıştır. Doğru cevap üç yani B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Psikanalitik teoriye göre psikoseksüel gelişim dopumdan ergenliğe doğru uzanan bir dizi evreden oluşur. Bu evreler ardışık olarak grçekleşirler ve her evredeki ihtiyaçların karşılanması büyük önem taşır. Psikoseksüel gelişim toplumsal cinsiyet rolleriyle ilişkili değildir ve çocuk cinselliğini yetişkin cinselliğinden farklı olarak ele alır.

Yanıt Açıklaması: Engelli bireyin istismara ve ihmale maruz kaldığının belirlenmesi veya öğrenilmesi durumunda yapılması gerekenler ise şu şekilde sıralanabilir: Görüşme esnasında, özellikle çocuklarla veya zihinsel engelli bireylerle görüşme yaparken anlamadığı kelimeleri ve yönlendirici ifadeleri kullanmaktan kaçınılmalıdır. Örneğin, “Şurana mı dokundu?” diye kapalı uçlu sorular sorulmamalıdır; Bu yaşadıkların senin suçun değil” gibi bir cümleyle ihmalin ve istismarın onun suçu olmadığı engelli bireye söylenmelidir. Bunun nedeni ise travma mağdurlarının kendilerini suçlama eğilimleri vardır ve kendilerini suçlamaları da psikiyatrik bozukluk oluşmasında etkili bir faktördür; İstismar ve ihmal olayının gerçek olup olmadığını araştırmak yargının işi olduğu için olayın gerçekliğine dair sorular sorularak ona güvenilmediğine dair davranışlarda bulunulmamalı, engelli bireye inanılmalı, inanılmasa dahi ona hissettirilmemelidir; Özellikle cinsel istismar olaylarında, iyi niyetle de olsa engelli bireye sarılma, okşama gibi fiziksel temasta bulunulmamalıdır; Bireyin konuşmasına izin verilmeli ve sözü kesilmeden dinlenilmelidir. Konuşma engeli gibi nedenlerle yaşadıklarını sözel olarak dile getirmeyen engelli bireylerde kendisini ifade ettiği yolla iletişim kurulmalıdır.

Yanıt Açıklaması: İyimser bir tahminle ülkemizde engelli bireylerin genel nüfusa oranının % 10 olduğunu tahmin edersek yaklaşık 8 milyon engelli bireyin olduğu sonucuna ulaşabiliriz. Bu bireylerin çekirdek ailelerinin ortalama 4 kişiden oluştuğunu varsayarsak engellilik durumundan etkilenen kişi sayısının 32 milyon kişi olduğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Engelli çalışanların diğer çalışma hakları da çeşitli kanunlarla ve yönetmeliklerle düzenlenmiştir. Bu haklar şu şekilde sınıflandırılabilir: • Malulen emeklilik hakkı • Erken emeklilik hakkı • Yer değişikliği/tayin hakkı • Gelir vergisinde indirim hakkı • Engelli memurun nöbet tutmama hakkı • İzin hakkı • İşten çıkartıldığında tazminat hakkı

Yanıt Açıklaması: Mazeret izni konusunda, 6645 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile bazı kanun ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde değişiklik yapılmasına dair kanunun 35. maddesi ile 4857 Sayılı İş Kanuna, “İşçilerin en az %70 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilir.” hükmü eklenmiştir

Yanıt Açıklaması: 2022 sayılı kanunda tanınan aylık hakkından ya- rarlanmak için ilde defterdarlıklara, ilçede de mal müdürlüklerine başvurulması gerekmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İşitme kaybı, organ anomalileri ve görme sorunları biyolojik etkenlerdir. Ailelerin aşırı koruyuculuğu, ihmal ve istismar psikolojik etkenler arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Damgalama bir insan veya grubun sahip olduğu bir özelliğin toplumca normal olarak sınıflanan ölçülerin dışında görülmesinden dolayı o insan ya da grubun değersiz ve itibarsız olarak algılanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Toplumda kadın, çocuk, yaşlı, sosyoekonomik düzeyi düşük ve farklı cinsel yönelimlere sahip lezbiyen, gay, biseksüel veya transeksüel (LGBT) olup aynı zamanda engelli olan bireyler çifte dezavantajlı gruplar olarak adlandırılmaktadır. Heteroseksüellik dezavantajlı gruplar arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Benlik en genel anlamıyla sözü edilen algılama biçimiyle yakından ilişkili olduğu için bireyin ruh sağlığını da önemli ölçüde etkileyen bir faktördür.