İnsan ve Davranış

Yanıt Açıklaması: Algı; öğrenmeye dayalı, uyarıcıların daha karmaşık özelliklerinin farkına vardığımız ve yüksek zihinsel süreçlere bağlı olan insan deneyiminin temel bileşenidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Psikologlar arasında 1950’li ve 1960’lı yıllarda davranışçı kuram bilişi, düşünceyi göz ardı ettiğine dair eleştiriler yükselmeye başlamıştır. Bu eleştirilerin en ciddilerini bilişselciler yapmışlardır. Bilişselciler davranışı etkileyen şeyin bilişlerimiz olduğunu ileri sürerler. Bu yaklaşımın takipçileri yalnızca ceza ve pekiştirmeye dayalı bir psikolojinin asla yeterli olmayacağını, çünkü ceza ve pekiştirece dair yorumumuzun davranışı belirlediğini savunmuşlardır. Bilişselci görüş, insanların bilgi algılama, elde etme ve işleme yollarını açıklamaya odaklanır.Bilişsel psikologlar akıl yürütme yanında öncelikli olarak hafıza ve karar verme süreçleri üzerine çalışmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Bireyin yaşadığı öznel yaşantı deneyimi, çevreyi agışayışıyla ilgilidr. Olayşlara bakışı, o duyguyu nasıl yaşayacağını şekillendirir. Duygusal davranış düzeyi ise, bireyin ortaya koyduğu davranış şeklinin bize duygularını anlatmasıyla ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Davranışların ortaya çıkmasını duygular ve bedensel uyarılmayla aynı anada gerçekleşmesiyle ortaya çıktığını ileri süren kuram Cannon-Bard kuramıdır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Homeostasis, organizmanın bünyesine katılan maddelerin hangi yoğunluk ve ne şekilde alınacağı ve alınan bu maddelerin arasında nasıl bir denge kurulacağına ilişkin sabit içsel durumu işaret eden biyolojik denge durumudur. Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bir araştırmada araştırma sonuçlarının geçerliliğini ve genellenebilirliğini artırmak amacıyla büyük grup olan evreni yansıtacak yeterliğe sahip katılımcı grubu örneklemi ifade ederken, araştırmaya konu olan örneklemin içinden çekildiği insan ya da hayvan grubu ise evreni ifade etmektedir. O¨rneğin, bir araştırmada down sendromlu çocuğu olan ülkedeki tüm anneler evreni temsil eder. O¨rneklem ise sadece Eskişehir’de yaşayan anneler olabilir.

Yanıt Açıklaması: Olguculuk, gerçeğe yalnızca olgulara, gözlem ve deneye dayanılarak, pozitif bilimlerin yardımıyla ulaşılabileceğini öne süren felsefi öğretidir. Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Davranış, büyük oranda içgüdüseldir ve bilinç dışı düzeyde gerçekleşir.

Yanıt Açıklaması: Güdü, organizmayı etkileyerek bir amaç için harekete geçmeye sevk eden, istekleri, arzuları, ihtiyaçları, dürtüleri ve ilgileri kapsayan bir kavramdır.

Yanıt Açıklaması: Psikolojinin çalışma alanları, insanlar ve hayvanlar, kalıtım ve çevre, bilinç ve bilinçdışı, normallik ve normal dışılık, yaş aralığı, kuram veya uygulamadır. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşlevselci yaklaşım, davranışın amaçlarına, farkındalığına odaklanan, zihinle ilgili "nasıl, niçin" sorularına yanıt arayan bir psikoloji yaklaşımıdır.

Yanıt Açıklaması: Maddecilik, varlığın (beden) insan zihninden bağımsız olarak var olduğunu, maddi varlık dışında bir varlığın bulunmadığını savunan felsefi öğretidir. Bu görüşe göre varlık olmadan zihin olamaz, ama zihin olmadan varlık zaten vardır.

Yanıt Açıklaması: Bedenin gereksinimleri ile ilgili olarak toplumsal nitelikli olmayan esneme, hapşırma, öksürme gibi bedensel hareketler ikincil jest ve mimiklerdir.

Yanıt Açıklaması: Açlık susuzluk, cinsellik gibi bütün biyolojik gereksinimler birincil dürtüler arasında yer almaktadır. Açlık, susuzluk ve cinsellik gibi doğuştan sahip olunan güdülerin dışında bireyler öğrenme yoluyla yeni güdüler kazanırlar. Bireylerarası ilişkileri kapsayan bir arada bulunma, güç ve başarı gereksinimlerini gibi sosyal güdüler de insanların davranışları üzerinde öğrenilmemiş güdüler kadar etkilidir.

Yanıt Açıklaması: Bilincin yapısını biçimlendiren elemanlar üzerine odaklanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Vücut süreçlerini denge durumuna getirmek için çeşitli kaynakların kullanıldığı organizmanın fizyolojik ihtiyaçları ya da davranışı yüksek seviyede yönlendiren başarma, toplumsal onay, statüye ilişkin duyulan istek gibi dürtülere ihtiyaç/gereksinim denir.

Yanıt Açıklaması: Dürtü kuramına göre, insanların hayatta kalmalarını sağlayacak temel gereksinimlerinden mahrum kalması organizmada gerilim halinin oluşmasına sebep olacaktır. Gereksinim halinde organizma gergin bir durumda harekete hazır bir şekildedir. Organizma bu gerginliği azaltmak için harekete geçer. Organizma gereksinmeyi gerçekleştirdikten sonra gerginlik durumu azalarak eski haline döner. Sonuç olarak organizmanın dürtü hali sonlanır.

Yanıt Açıklaması: Duyguları sınıflandırma ile ilgili önemli çabalardan biri Robert Plutchik tarafından ortaya konulmuştur. Plutchik (1980) bireylerin uyum sağlayıcı davranışlarını güdüleyen duyguları sekiz temel kategoriye ayırmıştır. Çevreye uyumu sağlayan bu duygular: • korku • sevinç/neşe • öfke/ kızgınlık • üzüntü/hüzün • tiksinti/iğrenme • umut/beklenti • kabul etme/edilme • hayret/şaşkınlık/sürprizdir

Yanıt Açıklaması: Descartes’in ölümünden sonra Avrupa’da felsefi düşünce üzerinde olguculuk (pozitivizm), maddecilik (materyalizm) ve deneyimcilik (emprisizm) görüşleri etkili olmuştur. O¨zellikle deneyimcilik öğretisi psikolojinin modern bir bilim olarak ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Deneyimcilik zihin gelişimiyle ve zihnin bilgiyi nasıl edindiğiyle ilgilenmiştir. Örneğin, J. Locke'un, psikoloji açısından en önemli eseri olan “İnsan Anlaması U¨zerine Bir Deneme” isimli çalışması 20 yıllık çalışma ve düşüncelerinin birikimini içermektedir.

Yanıt Açıklaması: Birbirleriyle komşu olan duygular karşılarında veya onlara daha uzak olan duygular birbirlerinin tersi bir duruma işaret eder.