Engelli Bakımı ve Rehabilitasyonunu Planlama

Yanıt Açıklaması: Süreğen hastalığı olan bireylerle iletişim kurarken dikkat edilmesi gerekenlerden biri süreğen hastalık yelpazesi geniş olduğu için bireyin bireysel özellikleri ve hastalığa özgü gereksinimlerine ilişkin bilgi sahibi olunmasıdır. Bunun yanı sıra süreğen hastalığı olan bireylerle iletişim kurarken onun hastalığının dışında hiçbir yetersizliği olmadığı dikkate almalı ve bu durum göz önüne alınarak iletişim kurulmalıdır. İletişim esnasında onun tercihleri ve istekleri dikkate alınmalıdır. İletişim kurarken zaman zaman hastalığının seyrinin değişebileceği bilinmeli ve bu durumlarda bireyler iletişim kurmaya zorlanmamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Etkili bir iletişimi engelleyen durumlar iletişim ortaklarının herhangi birinden veya her ikisinden kaynaklanabilir. Eksik bilgi, yanlış anlam ve eksik mesaj, önyargılar, dinleyiciyi küçümseme, eksik beden dili ve bozuk ses, monoton sunuş, anlam ve duygu eksikliği konuşmacıdan kaynaklı iletişim engelleri arasında yer almaktadır. Geri bildirim yapmama ise dinleyiciden kaynaklanan iletişim engellerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: Bakım planlaması her yaştan bireyle yapılabilir. Bu görüşmeler sırasında bireyler süreç hakkındaki isteklerini, endişelerini paylaşabilmelidir. Görüşme başlarken dikkat edilmesi önerilen noktalar: İletişimi kimin başlatacağı mevcut şartlara göre değişebilir. Süreçte kişisel tercihlerin rolünü unutmayın. Bireyle görüşmeyi başlatmak üzere bir açılış hazırlayın. Uygun bir ortam hazırlayın. Uygun destek hizmetlerini düzenleyin. Kültürel özelliklerin farkında olun. Kişiye kimleri sürece dahil etmek istediğini sorun. Görüşmeye başladığınızda bireye tepki verebilmesi için zaman tanıyın. Bakım planlamasının yapılacağı kişi ve süreçteki seçenekler hakkında bilgi sahibi olun.

Yanıt Açıklaması: Ebeveynlerin çocuklarına yönelik duygu ve düşüncelerini ifade edebilmesi etkili ileti­şim kurabilmek için önemlidir. Bu nedenle ebeveynin duygularının farkında olun.

Yanıt Açıklaması: Gelişmekte olan beynin farklı sebeplerden dolayı (doğum öncesi-sırası-sonrası) zarar görmesi sonucu ortaya çıkan yetersizlik türü serebral palsidir.

Yanıt Açıklaması: Ailelerin yetersizliğe karşı gösterdiği tepkileri açıklayan modeller arasında en bilineni aşama modelidir (Özen, 2012). Aşama modeli; a) şok, inanmama ve yadsıma, b) öfke ve içerleme, c) pazarlık, d) depresyon ve umutsuzluk ve e) kabul olmak üzere beş aşamadan oluşmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Geçmişte sistem merkezli planlama dikkate alınırken günümüzde birey merkezli planlama daha çok önem kazanmıştır. Birey merkezli plan, sistemden çok bireyin kendi özelliklerini ve bireyin yaşam kalitesini arttırmayı esas alarak planlama yapılmasına olanak sağlar. Birey merkezli planlamanın en önemli yanı bireyin yetersizliklerine odaklanmak yerine bireyin yetenekleri, ilgileri ve yapabilecekleri doğrultusunda plan hazırlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Görüşmeye başlarken dikkat edilmesi önerilen noktalar İletişimi kimin başlatacağı mevcut şartlara göre değişebilir. Süreçte kişisel tercihlerin rolünü unutmayın. Bireyle görüşmeyi başlatmak üzere bir açılış hazırlayın. Uygun bir ortam hazırlayın. Uygun destek hizmetlerini düzenleyin. Kültürel özelliklerin farkında olun. Kişiye kimleri sürece dahil etmek istediğini sorun. Görüşmeye başladığınızda bireye tepki verebilmesi için zaman tanıyın. Bakım planlamasının yapılacağı kişi ve süreçteki seçenekler hakkında bilgi sahibi olun. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Görüşme sırasında uzmanın kendisine yönelik özelliklerini betimlemesi, görüşmenin yapıldığı ortamın yetersizliği olan bireye tanıtılması, bireye dokunulması gereken durumlarda bireyden izin alınması, görüşme esnasında görüşmeye dahil olan ya da ayrılan kişiler hakkında bireyin bilgilendirilmesi gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yetersizliği olan bireylerin bakım ve rehabili­tasyon hizmetlerinden en üst seviyede yararlan­ması onların yaşam kalitesini arttıracak ve toplu­ma yüksek düzeyde uyum sağlamalarına yardımcı olacaktır. Bakım ve rehabilitasyon planının nitelikli hazırlanması ise bireylere hizmet sağlayanların kar­şılaşacakları zorlukları en alt seviyeye indirecektir.

Yanıt Açıklaması: Psikolojik Engeller: İnsanlar, genellikle kendi inançlarıyla çatışan mesajları reddederler. Alıcı bazen reddetmediği mesajı önyargılarına uydurmak için saptırır veya unutmaya çalışır. Sadece alıcının kişisel tecrübesi değil; aynı zaman da göndericinin anlatım biçimi ve psikolojisi de iletişim engeli oluşturabilir. Kaynağın verdiği mesaj, alıcı tarafından alınmak istenmediğinde iletişim engellenir, buna “tıkanık iletişim” denir. Tıkanık iletişimde mesajlar genellikle alıcısız kalır. Alıcı fiziksel olarak var olduğu halde psikolojik olarak orada değildir. Eğer algılananlar kullanılmıyor ve geri bildirimde bulunulmuyor ise böyle bir ortamda iletişim tıkanır. Verici ve alıcının; görüş çerçeveleri, kişisel amaçları, duygu ve heyecanları, değer yargıları, saplantıları, alışkanlıkları, bireyden gelen mesajlara olumsuz tepkiler vermelerine ve kayıtsız bir tutum takınmalarına sebep olabilir. Psikolojik engellerin başında korku, stres ve ön kabul gelir. Statü farklılıkları ayrı bir faktör olarak tek başına ele alınır.

Yanıt Açıklaması: Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Uzmanı: Çocuk gelişimi ve eğitimi uzmanı, bakıma gereksinimi olan 0-18 yaş arasındaki çocukların tüm gelişim alanlarındaki performansının değerlendirilmesinde, takip edilmesinde ve desteklenmesinde yer alan uzmandır. Aynı zamanda bireylerin gereksinimlerine uygun eğitsel programın planlanması, uygulanması ve izlenmesinde özel eğitim uzmanıyla işbirliği içerisinde çalışır. Bakıma gereksinimi olan bireylerin bakımından sorumlu kişilere, çocuk gelişimi ve gelişime uygun çocuğu nasıl destekleyebileceklerine ilişkin aile eğitimleri verir. Diğer şıklarda verilen uzmanların da ayrı görevleri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yetersizliği olan bireylere sunulan tüm hizmetlerin temel amacı onların toplumla bütünleşmesi ve bağımsız olarak yaşamlarını sürdürmelerini sağlamaktır.

Yanıt Açıklaması: Her üç seçenekte bireylerin psikolojik özellikleri arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Şema kavramı, Piaget'in Bilişsel Gelişim Kuramı'nda yer verilen bir konu olup, ailelerin yetersizliği olan çocuklarının bakım sürecinde olumsuz yönde etkilenebilecekleri konular arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Rehberlik aşamasında aile çocuğun toplumsal gerçekliği anlamasına yardımcı olmaktadır. Bu aşama  okul öncesinden ergenliğe kadar devam etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bakım planlarının önemini ortaya koyan unsurlardan biri sağlanan hizmetlerin çok yönlü olmasıdır. Çok yönlü bakım planı, içerisinde farklı gelişim alanlarının desteklenmesi için farklı hizmet türlerini barındırması anlamına gelmektedir. Bireyi farklı gelişim alanları ile bir bütün olarak görmek ve her gelişim alanını destekleyerek bireyin toplam gelişimine odaklanmak bakım planının önemini anlamamızı kolaylaştıracaktır.

Yanıt Açıklaması: Dinleyiciden kaynaklı iletişim engelleri; • Dikkatsiz ve yanlış dinleme, • Bilgi ve düşünce eksikliği, • Önyargılı dinleme, • Geri bildirim yapmama, • Yetersiz algılama, yanlış yorumlama, • Düşünme ve konsantrasyon eksikliği, • Soru sormama olarak sıralanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bakım elemanının bakım sürecinde öncelikle iletişime dikkat etmesi gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Etkili bir iletişimi engelleyen faktörler; a) yapıcı engeller, b) kişisel engeller, c) kanal engelleri, d) psikolojik engeller, e) Teknik engeller, f) fiziksel uzaklık, g) zaman baskısı ve h) kesintiler olarak gruplanabilir. Korku, stres ve ön Kabul etkili iletişimi engelleyen psikolojik engellerin başında gelmektedir.