Engelli Bakımı ve Rehabilitasyonunu Planlama

Yanıt Açıklaması: Ailelerin bakım sürecinde yaşadığı mevcut durum düşünüldüğünde, aile gereksinimleri; bilgi-eğitim gereksinimi, duygusal destek gereksinimi, bakım gereksinimi, maddi gereksinimler ve aile işlevlerine ilişkin gereksinimler olarak sıralanabilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Ailelerin yetersizliğe karşı gösterdiği tepkileri açıklayan modeller arasında en bilineni aşama modelidir. Aşama modeli; a) şok, inanmama ve yadsıma, b) öfke ve içerleme, c) pazarlık, d) depresyon ve umutsuzluk ve e) kabul olmak üzere beş aşamadan oluşmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Birey merkezli plan, sistemden çok bireyin kendi özelliklerini ve bireyin yaşam ka­litesini arttırmayı esas alarak planlama yapılmasına olanak sağlar. Birey merkezli planlamanın en önem­li yanı bireyin yetersizliklerine odaklanmak yerine bireyin yetenekleri, ilgileri ve yapabilecekleri doğ­rultusunda plan hazırlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Yetersizliği olan bireylere verilen bakım ve rehabilitasyon hizmetleriyle onları korumak, bakım ve rehabilitasyonlarıyla toplumda bağımsız yaşamalarına olanak sağlayan hizmetler sunmak, sürekli bakıma gereksinim duyan bireylerin sürekli bakımlarını sağlamak, kendine güvenen, üreten, sosyalleşen ve topluma katılan bireyler yetiştirmek amaçlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çocuk gelişimi temelinde aile yaşam döngüsü Galinsky (1987) tarafından imgeleme, bakım, otorite, rehberlik, bağlılık ayrılış olarak sını?anmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bakım planlama sürecinde olumsuzlukların oluşması ender bir durum olsa da olduğu zaman tehlikeli sonuçlar doğurmasından dolayı dikkate almak gerekmektedir. Olumsuzluklar farklı durum ve kişilerden dolayı ortaya çıkabilmektedir. En te­mel olumsuzluk kaynağı yetersizliği olan birey ya da ailesinden birisinin bakım planlama sürecine dair katılımı reddetmesi bunların başında yer ala­bilmektedir. Yine diğer bir husus yetersizliğin bakı­mından sorumlu aile bireylerinden birisinin kendi fikirlerinin bakım planına dâhil edilmemesi onun için onur kırıcı bir durum olmasından dolayı var olan plana karşı çıkabilir. Bazı olumsuzluklar ise yine yetersizliği olan birey ya da bakımından so­rumlu aile üyelerinin isteklerinin bakım ekibi tara­fından doğru bulunmamasından ya da yetersizliği olan bireyin uygun olmayan bakım isteklerine karşı çıkmalarından da kaynaklanabilmektedir. Tüm olumsuzlukların önlenmesi çokta ola­naklı bir durum değildir. Ancak şu unutulma­malıdır ki bakımdan sorumlu uzmanlar ve bakım elemanı oluşabilecek olumsuzlukları azaltmak için bakım planlamasının erken dönemlerinde fikir ayrılıkları, anlaşılmazlıklar gibi farklı olum­suzluk nedenlerine karşı önlemler almalıdır ve çö­züm yollarına daha çok odaklanarak sorun odaklı olmaktan uzaklaşmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Bakıma gereksinimi olan engelli bireylerin iletişim, dil, konuşma, ses ve yutma bozuklukları gibi dil ve konuşma bozuklarınınım önlenmesi, tanılanması, tedavi ve takip edilmesi üzerinde çalışan bakım planlama üyesi dil ve konuşma terapistidir.

Yanıt Açıklaması: Her üç seçenekte yetersizlik türleri arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğru bir bakım ve rehabilitasyon planı hazırlayabilmek için bazı özelliklere dikkat etmemiz gerekmektedir. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir: Açık bir dil kullanılmalı ve hizmete odaklanılmalıdır. Başlangıçta bir değerlendirme formu kullanarak bireylerin gereksinimleri değerlendirilmeli ve bireylerin gereksinim duydukları alanlar belirlenmelidir. Belirlenen tüm amaçlar gereksinimleri kapsar nitelikte olmalıdır. Bireylerin güçlü yönlerine ve özelliklerine odaklanarak oluşturulmalıdır. Bakıcıların ve bireye hizmet sağlayanların bakım planının geliştirilmesi ve uygulanmasında tam rol alması sağlanmalıdır. Çok disiplinli uygulamaları (eğitim, sağlık, sosyal vb.) kullanarak birey merkezli olmasına özen gösterilmelidir. Bakım planının her bir öğesinin ne zaman gözden geçirileceği (en az altı ayda bir yenilenmeli) açıkça belirtilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Ailelerin bakım sürecinde yaşadığı mevcut durum düşünüldüğünde, aile gereksinimleri; bilgi-eğitim gereksinimi, duygusal destek gereksinimi, bakım gereksinimi, maddi gereksinimler ve aile işlevlerine ilişkin gereksinimler olarak sıralanabilmektedir. Duygusal destek gereksinimi: Aileler bu süreçte yalnız olmadıklarını bilmek ve hissetmek istemektedir. Bu durumda aileler yaşadığı duyuları, düşünceleri, sorunları paylaşabileceği kişilere gereksinim duymaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bakım planını oluşturulması ve uygulanması sürecinde eğitim, sağlık ve sosyal alanlarda profesyonel katılımcılar bulunmaktadır. Sosyal hizmet uzmanı sosyal alanda; psikolog, dil konuşma uzmanı ve ergoterapist sağlık alanında; çocuk gelişim uzmanı ise eğitim alanında sürece katkı sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Görüşmeye başlarken dikkat edilmesi önerilen noktalar İletişimi kimin başlatacağı mevcut şartlara göre değişebilir. Süreçte kişisel tercihlerin rolünü unutmayın. Bireyle görüşmeyi başlatmak üzere bir açılış hazırlayın. Uygun bir ortam hazırlayın. Uygun destek hizmetlerini düzenleyin. Kültürel özelliklerin farkında olun. Bakım planlamasının yapılacağı kişi ve süreçteki seçenekler hakkında bilgi sahibi olun.

Yanıt Açıklaması: Engelli bireylerle yüz-yüze iletişim kurulmalı, iletişim kurarken gelişim düzeylerine uygun dil kullanılmalı ve kişisel sınırlara saygı duyulmalıdır. Ancak iletişim kurmaya zorlayıcı bir tutum takınmak yerine iletişim kurmaya teşvik edilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Amacı bilinmeyen ve iyi hazırlanmamış konuşma, eksik bilgi, yanlış anlam ve eksik mesaj, alıcıya uygun olmayan konuşma (dil, hız), bozuk ses, monoton sunuş, anlam ve duygu eksikliği, önyargılar, dinleyiciyi küçümseme, inandırıcılığı olmayan gönderici, eksik beden dili ve uygun olmayan giyimdir.

Yanıt Açıklaması: Birey merkezli bakım ve rehabilitasyon planı yaparken dikkate alınacak bazı özellikler bulun­maktadır. Bu özellikler aşağıda sıralanmaktadır: Yetersizliği olan bireyin özellikleri, yetersiz­lik türleri ve düzeyleri dikkate alınmalı, Varsa aile üyeleri ve tanıyanlardan yetersiz­liği olan birey hakkında bilgi alınmalı, Yetersizliği olan bireyin yapabildikleri ve desteğe gereksinim duyduğu noktalar yan­sıtılmalı, Birey merkezli bakım planında birey için gerçekleştirilebilecek amaçlar olmalı, Birey merkezli planın sonuçları yetersizliği olan bireyle çalışan tüm kişiler tarafından değerlendirilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Otizmli bireylerle iletişim kurarken ses tonuna da dikkat edilmelidir. Eğer yüksek sesten rahatsız olan bir otizmli birey ise onunla iletişim kurarken sesin en alçak tonuyla konuşmak gerekebilir. Ancak bu durum her otizmli birey için geçerli olmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Odyolog bakıma gereksinimi olan bireylerin işitme duyarlıklarını test ederek yaptı- ğı ölçümlemelerle işitme yetisinin kaybına ya da denge bozukluklarına yönelik tanı koyan uzmandır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık, hastalık, engellilik, yoksulluk bakım türlerinin oluşmasında temel gerekçelerdir.

Yanıt Açıklaması: Bakım planlaması her yaştan bireyle yapılabilir. Bu görüşmeler sırasında bireyler süreç hakkındaki isteklerini, endişelerini paylaşabilmelidir. Görüşme başlarken dikkat edilmesi önerilen noktalar şu şekildedir; İletişimi kimin başlatacağı mevcut şartlara göre değişebilir. Süreçte kişisel tercihlerin rolünü unutmayın. Bireyle görüşmeyi başlatmak üzere bir açılış hazırlayın. Uygun bir ortam hazırlayın. Uygun destek hizmetlerini düzenleyin. Kültürel özelliklerin farkında olun. Kişiye kimleri sürece dahil etmek istediğini sorun. Görüşmeye başladığınızda bireye tepki verebilmesi için zaman tanıyın. Bakım planlamasının yapılacağı kişi ve süreçteki seçenekler hakkında bilgi sahibi olun. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bakım planını hazırlamada gerekli olan bilgiler öncelikli olarak bireyden ve bununla birlikte bireyin ailesinden toplanmalıdır. Çünkü aileler yetersizliği olan bireyin doğumundan itibaren yaşamlarına tanıklık etmekte dolayısıyla bireye yönelik en kapsamlı bilgi kaynağı haline gelmektedirler. Doğru cevap B'dir.