Engelli Psikolojisi

Yanıt Açıklaması: Olumsuz pekiştirmede davranış yapılır, olumsuz durum ortadan kalkar. Böylece davranışın tekrar olasılığı artar. Diş çektiren kişi olumsuz durumdan kurtulur. Dişi ağrıdığında yine dişçiye gider. Berrin de ilaç kullanarak baş ağrısını geçirir. Bir dahaki baş ağrısında ilaç kullanma olasılığı artar.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap (D) şıkkıdır. Diğerleri farklı ekollerin davranışı açıklayan yaklaşımlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Davranışsal yaklaşım, tamamen insanların gözlenebilir hareket ve davranışlarına ve bunların nasıl öğrenildiğine yoğunlaşır. Watson ve Skinner’ın perspektifine dayanan bu yaklaşım, psikolojinin insan zihni içinde geçen ve gözlemlenemeyen süreçlere değil, objektif olarak gözlenebilen davranışlara odaklanmasını savunur. Bu yaklaşımın önemli bir yönü, davranışların insanların doğuştan getirdikleri özellik ve yapılarından doğmaktan ziyade çevre etkisiyle sonradan öğrenildiğini vurgulaması ve bu nedenle öğrenme süreçlerinin nasıl gerçekleştiğini incelemesidir.

Yanıt Açıklaması: Korpuz kallozum (corpus callosum) adı verilen lifler aracılığıyla beynin sağ ve sol iki yarım küresi birbirine bağlanır.

Yanıt Açıklaması: Bu modele göre bilgi ilk önce bireyin ilgili duyu sistemi tarafından yakalanarak duyusal belleğe kaydedilir. Bilgi burada sadece fiziksel olarak kodlanır ve çok kısa süre (yaklaşık olarak 1 saniye) tutulur. Bir sonraki aşamaya geçemeyen bilgiler duyusal bellekte silinmekle birlikte buradaki temsil birebir karbon kopya türü bir temsildir. Daha sonra bilgi duyusal bellekten kısa süreli belleğe (KSB) aktarılır ve yaklaşık olarak 15-25 saniye süresince burada depolanır. Buradaki kodlama anlamsal nitelik kazanmaktadır. Kısa süreli belleğin kapasitesi sınırlı olmakla beraber bu bellekte bilgi miktarı 7±2 madde veya bellek kümesi (chunk) ile belirlenmektedir. Kısa süreli bellekte bir birim depolanan uyaranların anlamsal gruplanmasına bellek kümesi denilmektedir. Bellek kümesi harfler ya da sayılardan oluşabilir. Bellek kümesi kelimeler veya başka anlamlı sembollerden oluşan daha fazla kategoriler halinde de olabilir. Psikologlara göre bellek bilginin kodlanması, depolanması ve hatırlanması süreçlerini kapsar. Bilginin kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe aktarılması büyük ölçüde tekrara bağlıdır. Tekrar bilginin kısa süreli bellekte tutulmasını ve de uzun süreli belleğe gönderilmesini sağlamaktadır. Son olarak bilgi kalıcı olarak uzun süreli belleğe gönderilir. Kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe bilginin ne kadarının aktarılacağı ne tür ve ne kadar tekrar mekanizmaları ile belirlenir.

Yanıt Açıklaması: Dekart, William James, Ivan Pavlov, Jean Piaget, Carl Rogers, Abraham maslow, Elizabeth Loftus, Daniel Kahnerman, psikolojinin kökenlerini oluşturan ilk psikologlardandır. Skinner, Leon Festinger, Stanley Milgram ve David Hubel, Tornsten Wiesel modern psikoloji çağında yer alan bilim insanlarındandır.

Yanıt Açıklaması: Normatif yaklaşım rasyonel karar verme varsayımına dayanmaktadır. Eğer bir kişi normatif karar verici ise bu kişi daha önceden tam ve kesin olarak tanımlanmış ve rasyonel davranışın kesin aksiyonlarına uyan davranış tercihlerine sahiptir. Ampirik gözlemden ziyade düşünce ve değerlendirmelere dayanmaktadır. Normatif model kişisel yararın maksimize edilmesini öngörmektedir. Bu yaklaşım akılcı davranmayı ve bütün uygun kanıtları ve verileri doğru bir şekilde hesaba almayı varsayar.

Yanıt Açıklaması: Beceriler ve alışkanlıklar işlemsel bellekte yer almaktadır. Doğru cevap (C) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Gizil Öğrenme: Öğrenildiği hâlde bireyin davranıışlarında görülmeyen ancak teşvik edici bir ortamda ortaya çıkan davranışlardır

Yanıt Açıklaması: Psikologlar çalışmalarını yalnızca tek bir yaklaşımla sınırlandırmak zorunda değildir. Günümüzde psikologlar, önceki bölümde açıklandığı gibi, insanların düşünce ve davranışlarını birçok farklı yaklaşımdan incelemekte ve açıklamaya çalışmaktadır. Eklektisizm, insan davranışlarını açıklarken birçok yaklaşımı harmanlamak anlamına gelir. Örneğin bir kişinin agresif davranışları açıklanmaya çalışılırken hem ailede öğrenilmiş davranışlara, hem de kişinin yetiştiği kültürdeki cinsiyet rollerine eğilerek, davranışsal ve sosyokültürel yaklaşımlar bir arada kullanılabilir. Eklektisizm sayesinde farklı bakış açıları birleştirilerek daha kapsamlı ve gelişmiş kuramlar üretilip araştırmalar gerçekleştirilebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: 3D” problemi olarak ve ikincisi de “ters problem” olarak adlandırılmaktadır. Beynimizdeki görme korteksi başımızın tam arka kısmında bulunan oksipital bölümdedir (Resim 1). Buradaki nöronlar belli uzunlukta genişlikte veya yönde olan görsel uyaranın özelliklerine göre özelleşmişlerdir (Hubel ve Wiesel, 2004). Ayrıca insan beyninin renk, derinlik, biçim ve hareket algısı açısından farklı merkezlere ayrıldığı yapılan çalışmalarda ortaya konmuştur. Genel olarak görme korteksinden pariyetal kortekse olan alanda objelerin görsel alanda nerede olduğu bilgisi sağlanırken görme korteksinden temporal kortekse uzanan bölgede ise objenin ne olduğu ile ilgili bilgi işleme yapılmaktadır. Bundan dolayı bu iki yol sırasıyla “NEREDE YOLU” ve “NE YOLU” olarak isimlendirilir. Sonuç olarak görme korteksi dış dünyanın haritasını çıkararak temsil etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Uyaranın fark edildiği ya da ayırt edildiği enerji seviyesi mutlak eşik kavramı ile açıklanmaktadır. Mutlak eşik, bir uyaranın fark edildiği en düşük enerji seviyesi olarak tanımlanmaktadır. Örneğin; karanlık bir odada görülebilen en düşük ışık seviyesi, sesiz bir ortamda duyulan en düşük ses seviyesi, bir odada fark edilen en az parfüm miktarı veya bir kova suda fark edilen en düşük tuz miktarı. Duyu sistemleri uyaranlara aşırı şekilde duyarlıdır. Normal koşullar altında bir mum ışığı yaklaşık olarak 48 km uzaklıktan görülmektedir. Sessiz bir odada bir kol saatinin sesi yaklaşık olarak altı metre uzaklıktan duyulmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hareketlerin koordinasyonu, dikkat, planlama, sosyal beceriler ve soyut düşünme gibi zihinsel süreçlerin yaşandığı beyin alanı Frontal lobtur.

Yanıt Açıklaması: Optik ilkelerden dolayı uyaranın gözdeki görüntüsü retinada ters olarak temsil edilir. Fakat biz dünyayı düz olarak algılarız. Bu “ters problem” olarak adlandırılmaktadır. Optik sinirin gözü terk ettiği noktada alıcı hücreler bulunmadığından buraya yansıtılan ışık işleme alınamaz. Bu nedenle, bu noktaya kör nokta denir. Fakat bu görme algısında bozucu bir etki oluşturmaz, çünkü beynimiz "boşlukları doldur" adı verilen otomatik bir mekanizma ile eksikleri tamamlar.

Yanıt Açıklaması: Yeni oluşturulan belleğin daha önceden depolanan belleğin hatırlanmasına bozucu etki yapmasına bozucu etki yoluyla unutma kuramı denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Tekrar kanunu: Elde edilen uyaran-tepki bağlarının kalıcı olması bunların kullanılmasına bağlıdır. Ancak tekrar kanunu, etki kanunu ile birlikte anlam kazanır Olumlu pekiştirme: Davranışı yapılır, ortaya olumlu bir durum çıkar. Bu davranışın tekrar olasılığı arttırır. Olumsuz pekiştirme: Davranış yapılır, olumsuz durum ortadan kalkar. Böylece davranışın tekrar olasılığı artar Birinci Tip ceza: Davranış yapılır, olumsuz durum ortaya çıkar, davranışın tekrar olasılığı azalır. İkinci Tip Ceza: Davranış yapılır, olumlu durum ortadan kalkar, davranışın tekrar olasılığı azalır. Bir davranışından sonra artmış olan harçlığının yeniden kesilmesi buna örnektir

Yanıt Açıklaması: Parasempatik sinir sistemi, temelde dengeleme görevi görür ve dinlenme anında aktifken sempatik sinir sistemi ise heyecanlı ve zor anlarda aktiftir.

Yanıt Açıklaması: Kesin bilgi olmamakla birlikte normal gelişim gösteren bireylerde 100 milyardan fazla nöron olduğu ileri sürülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Duyu nöronları, alıcı sinirlerin çevreden aldığı çevresel ya da vücuttan aldığı içsel bilgileri (uyaranları) beyne doğrudan ya da omurilik aracılığıyla ileten nöronlardır. Motor nöronları ise, beynin gönderdiği mesajları salgı bezlerine ve kas sistemine çoğunlukla omurilik aracılığıyla ileten nöronlardır. Motor nöronları, sindirim ve kalp atışı gibi önemli yaşamsal fonksiyonlara ve diğer hareketsel tepkilere ilişkin mesajları da iletir. Ara ya da bağlantı nöronları çoğunlukla beyinde ve omurilikte bulunur. Görevleri, nöronları birbiri ile ilişkilendirmektir (Westen, 1996).

Yanıt Açıklaması: Yüzlerce ve binlerce etkileşim hâlinde olan nöronların aksonlarını birbirinden izole eden, mesajların hızlı ve doğru bir şekilde yerine ulaşmasına yardımcı olan miyelin kılıfı (myelin sheath) bulunur. Tüm aksonlarda miyelin kılıfı bulunmazken, miyelinli aksonlar vücudun değişik bölgelerinde oldukça yaygın olarak görülür.