Bakıma Gereksinimi Olan Engelli Bireyler 1

Yanıt Açıklaması: Karışık kısmi nöbet (psikomotor nöbet): Bu tip nöbet elde, ayakta ya da yüzde istemsiz hareketler yani seğirmeler şeklinde ortaya çıkmaktadır. Nöbetsiz tip (küçük nöbet): Nöbetsiz tip epilepsi, genellikle çocuklarda görülmekte ve zamanla kaybolmaktadır. Tonik- klonik nöbet (büyük nöbet): Epilepsi nöbetleri içinde en dikkat çeken, en belirgin ve en ağır nöbet tipi genel tonik-klonik nöbettir. Bu nöbet türü görülen bir hastada, kişinin nöbetin geleceğini hiç hissetmeyebileceği ya da “aura” denilen bir ön dönem yaşayabileceği bilinmektedir. Ali tuhaf bir koku duyarak nöbet geçimeye başlamıştır dolayısıyla Kişi aura döneminde olağan dışı bir tat, his, hayal, ses, koku ya da hareket algılamaktadır. Bu nöbet tiplerine bakıldığında Ali'nin tonik klonik bir nöbet geçirdiği anlaşılmaktadır. Tonik-klonik nöbet geçiren bir kişiye yardım ederken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır: • Sakin olun. • Dikkatlice nöbet geçiren bireyi yere indirin ve çevresini zararlı olabilecek her şeyden temizleyin. • Nöbet geçiren bireyin başının altına düz ve yumuşak birşey koyun. Böylece vücudunun kasılma sırasında yere çarpmasını önleyin. • Nöbetin kendiseyrinde gitmesine izin verin, nöbet durdurulabilir bir durum değildir. Bireyin hareketlerini engellemeyin ve bireyi kendi yöntemlerinizle (kolonya koklatmak vb.) ayıltmaya çalışmayın. • Bireyi nazikçe bir tarafa çevirin. Bu salyanın akmasını sağlayarak solunum yolunu açık tutacaktır. Ağzını açmaya çalışmayın. Dilini tutmaya çalışmayın. Ağzına bir şey koymayın. • Kasılmalar durduğunda, bilincini yeniden kazanana kadar bireyin dinlenmesine izin verin. • Nöbet sırasında nefes alma yüzeysel olabilir ve hatta kısa bir süre için nefes alma durabilir. Nefes alma tekrar başlamazsa bireyin solunum yollarında bir tıkanıklık olup olmadığını kontrol edin ve gerekirse suni solunum yapın. • Bazı bireyler nöbet sonrasında hızlı bir şekilde toparlanabilir, bazıları ise daha çok zamana ihtiyaç duyabilir. Genellikle nöbet sonrasında kısa süreli bir dinlenme tavsiye edilmektedir. Nöbetler rutin olarak gerçekleşiyor ise bakıcıların ya da bakımı üstlenen kişilerin günlük etkinliklerin mümkün olduğunca az rahatsızlıkla sürdürülebilmesi için çocukları ve aileleri cesaretlenmeleri gerekmektedir. • Bu tipteki bir nöbet 5 dakikadan fazla devam ederse acil yardım ekibini arayın. Bu bilgilerde de görüldüğü gibi kişi yavaşça yere indirilmeli, çevresinde zarar verebilecek nesneler varsa temizlenmeli, başının altına yumuşak bir şey koyularak başını yere çarpması engellenmelidir ancak başı tutulmamalıdır ve nöbet 5 dakikadan uzun sürdüğü takdirde acil yardım ekibi aranmalıdır. Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sıralanan nedenlerin tamamı süreğen hastalıkların nedenleri arasındadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Otizm spektrum bozukluğu riskini değerlendirmek için; 18-36 aylık çocuklar için Değiştirilmiş Erken Çocukluk Dönemi Otizm Tarama Ölçeği (M-CHAT) kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yetersiz olan bir alanda gelişme beklenmez. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Çoklu yetersizliği olan bireylerin tanılanmalarına yönelik olarak evrensel olarak kabul görmüş bir tanı ölçütü bulunmamaktadır. Bu nedenle; tanılanma süreçlerinde genellikle birincil yetersizlikleriyle tanılandıklarından, bu bireylerin genel nüfus içerisindeki yaygınlık oranlarına yönelik olarak kesin bir bilgi verebilmek oldukça zordur.

Yanıt Açıklaması: Bağımsız hareket becerilerinin geliştirilmesi için yapılacak uyarlamalardan biri de baston kullanmadır. Baston kullanmayı öğrenmek erken yaşlarda bireyin bağımsız bir şekilde çevresini tanıyabilmesine olanak sağlar. Doğru cevap "E" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Renkleri ayırtedememe, bir cisme uzun süre odaklanamama, okumak için yazıları göze yakınlaştırma, cisimleri takip edememe, hareket halindeyken bir yerlere çarpma, düşme gibi belirtilerin biri ya da bir kaçının çocukta sürekli gözlenmesi bir görme yetersizliğine işaret edebilir. Bu durumda eğitimci ya da bakım personeli çocuğun ailesini bilgilendirerek doktora götürülmesi için yönlendirme yapabilir. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğum Anı (Perinatal) Nedenler Bebeğin anne bedenini terk edişi esnasında oksijensiz kalması (perinatal asfiksi), doğumda anormal geliş pozisyonu sergilemesi, zor ve uzun doğum, doğum anı travmaları, hastane enfeksiyonları gibi durumlar doğum anı nedenler arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çoklu yetersizliği olan bireylerin bir kısmı işitme sorunları yaşamaktadırlar. Bu bireyler, genellikle belirli düzeydeki sesleri duyarak cevap verebilir. Bulundukları ortamlardaki konuşmaları ‘tahmin ederek’ rutin olaylara alışmayı öğrenebilirler. Ancak; daha önceden karşılaşmadıkları yeni insanlar ve ortamlarda bulunduklarında konuşulanları anlamada ciddi düzeyde problemler yaşarlar. Bazen de işitme ile ilgili problemler, bu bireylerin bedenlerini dengede tutmaları ve düz bir çizgide yürümelerini zorlaştırmaktadır. Konuşmalarının anlaşılırlığı ve akıcılığının geliştirilebilmesi için; uzun süre eğitim almak zorundadırlar.

Yanıt Açıklaması: Süreğen hastalıkların oluşumunda önemli görülen evrensel olarak kabul edilen risk faktörleri bulunmaktadır. Bu risk faktörleri şu şekildedir: • Tütün kullanımı • Alkol kullanımı • Yetersiz beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite • Obezite (sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi) • Hipertansiyon • Tuz kullanımı • Psikolojik ve çevresel etkenler

Yanıt Açıklaması: Tip 2 Diyabet: Vücut insülin yapar fakat yeterli  kullanılmaz. genellikle daha ileri yaşlarda (35 yaş ve üzeri) başlar. Ortaya çıkışında sağlıksız yaşam biçimi davranışları ve aile öyküsünün etkili olduğu, beslenme, egzersiz ve anti-hiperglisemik ilaçlarla tedavi edilebilen bir hastalıktır.

Yanıt Açıklaması: Epilepsi nöbeti sırasında nöbet geçiren kişinin ağzını açmaya, dilini tutmaya ve ağzına bir şey koymaya çalışmak yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: Süreğen hastalıklar geçici hastalıklardan değildir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Süreğen Kas İskelet Sistemi Hastalıkları - Inflamtuar Artritler - Juvenil Romatoid Artrit (JRA) - Romatoid Artrit - Ankilozan Spondilit - Miyopatiler - Müsküler Distrofiler - Osteoporoz

Yanıt Açıklaması: Yardımcı teknoloji desteği, fiziksel yetersizliği olan bireylerde çevresel düzenleme amacıyla kullanılmaktadır. Doğru cevap "A" dır.

Yanıt Açıklaması: Boğaz enfeksiyonu geçiren bir çocuktaki öksürük, yüksek yerden düşen bir kişinin ayağının kırılması da akut hastalıklara örnek olarak verilebilir. Süreğen hastalıklar ise akut hastalıkların tersine, hayat boyu devam eden, tamamen tedavi edilemeyen ancak kontrol altına alınabilen hastalıklar olarak belirtilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Fiziksel yetersizliği olan bireylerle çalışan/çalışacak olan personele şu önerilerde bulunulabilir: • Kişisel bakım ve günlük yaşam gereksinimlerini kolaylaştırmada bireyle ve bireyin yakınlarıyla işbirliği içerisinde olun. • Bireyin özel yaşam alanını (evini, eşyalarını, giysilerini ve diğer kişisel eşyalarını) korumak ve desteklemek için onlara yardımcı olun. • Bireyi merkeze alacak şekilde, etkin bir dinleyici olun. • Etkili iletişim becerileriniz geliştirin. • Korumacı değil yardımcı olun. • Farklı fiziksel yetersizlikleri olsa bile birey olduğunu unutmayın ve özel ihtiyaç ve ilgilerine karşı anlayışlı bir iletişim kurun. • Öncelikle bireyin kendi evinde ve sosyal ortamında mümkün olduğu kadar bağımsız hareket etmesine öncelik verin. • Bireylerin ilaç kullanımına özen gösterin. • Bireyin yetersizliğinden geriye kalan performansını dikkatle gözleyin ve bu performansı olabildiğince etkili kullanın. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Çoklu yetersizliğe sahip olmak; bireyin birden fazla tanılanmış yetersizliğinin olması anlamına gelmektedir. Çoklu yetersizliğe neden olan etmenleri; (a) doğum öncesi nedenler, (b) doğum sırası nedenler ve (c) doğum sonrası nedenler olarak 3 ayrı başlık altında toplamak mümkündür. doğum öncesi nedenler ise; Genetik bozukluklar Kan uyuşmazlığı, Viral enfeksiyonlar, Beyin felci, Toksoplazma, Hidrosefali, Mikrosefalidir.

Yanıt Açıklaması: 1980-günümüz toplumsal yaşam paradigması olarak adlandırılabilir. Bu bağlamda 1983 -1992 yılları arasında on yıllık engelliler programı oluşturulmuştur ve bu on yıl “Dünya Sakatlar On Yılı” olarak kabul edilmiştir. Bu dönemde her ülke engelliler için “Eylem Planı” hazırlamıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: En genel anlamda engellilik, “bireyin yeteneklerinde ve iş yapabilme gücündeki sınırlılık ya da noksanlıktır.” Engelli bireyler çeşitli nedenlerden ötürü kendilerinden beklenen birtakım becerileri yerine getirememekte, bulunduğu toplum içinde bağımsız olarak yaşamakta güçlük yaşamaktadırlar.