Bakıma Gereksinimi Olan Engelli Bireyler 1

Yanıt Açıklaması: Risk taşıma (risk altında olma) herhangi bir engeli olmayan ancak ileride bir yetersizlik yaşama olasılığı diğer bireylerden yüksek olan bireyleri ifade eder. Bu terim daha çok bebek ve okul öncesi dönemdeki küçük çocuklar için kullanılmaktadır. Risk taşıyan bebek ya da çocuk doğumun gerçekleştiği şartlar, yaşadığı ev-çevre sebebiyle ileride bir yetersizlik yaşama olasılığı yüksek bireyleri tanımlar.

Yanıt Açıklaması: Rekreasyon evleri, engelli bireylerin ilgileri doğrultusunda serbest zamanlarını işlevsel bir şekilde ve keyif alarak geçirmelerini sağlayacak serbest zaman etkinliklerine ilişkin hizmet verilen bakım evleridir. Bu evlerde verilen hizmetler aracılığıyla engelli bireylerin sosyal ve ruhsal yönden sağlıklı bireyler olmaları amaçlanmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Dünya engellik raporuna göre, rehabilitasyon; özel gereksinimli ya da özel gereksinimli olma riski taşıyan bireylerin çevreleriyle etkileşimde en üst düzeyde işlev kazanmalarına ve bu işlevleri korumalarına yardımcı olan önlemler dizisi olarak ele alınmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Evde bakım hizmetleri kurumsal bakım hizmetlerine kıyasla bazı avantajlara sahiptir. Bunlar; kurumda bakıma oranla daha ekonomik olması, sağlık hizmetinin kişinin ayağına gelmesi, bakım alan ailenin bir arada kalabilmesi, bireye özel bir bakımın sağlanması olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: Bakıma gereksinimi olan bireyler; “Günlük yaşamında yerine getirmesi gereken gereksinimlerinin büyük kısmını bir başkasının yardımıyla yerine getirdiği için ağır düzeyde yetersizlikten etkilenmiş, sosyal güvenlik kurumundan bir desteği olmayan, ailesini kaybetmiş olanlar ile ailesi ekonomik veya sosyal olarak yoksunluk sınırı içerisinde bulunan bireyler” olarak tanımlanmaktadır. Buna göre aile ile resmi bağı reddetme durumu bakıma gerekinimi olan birey için tanımlanan özellikler arasında yer almamaktadır. Doğru cevap A'dir.

Yanıt Açıklaması: Medikal modele göre ise engellilik, bireysel bir patoloji ve özürlülük durumudur. Medikal model engelliliği bir tür hastalık olarak değerlendirmiştir. Hasta olmaları nedeniyle bu bireylere büyük oranda toplumsal yükümlülükler de verilmemiştir. Bu modele göre bireyler toplumsal yaşama uyum sağlamakta sınırlılıklar yaşayan bireyler olarak görüldükleri için engellilerin tedavi ve rehabilite edilmesinin gerekliliği savunulmuştur. Engelli bireylere yönelik olarak her ne kadar medikal model geleneksel modele göre daha ılımlı bir model olsa da bu model de engellileri toplumsal ilişkiler ağının dışına itmiş ve ötekileştirmiştir. Engellilik mekanik bir anlayışla ele alınmış, engelli bireylerin insani vasıfları düşünülmeden oluşturulan ve uygulanan bir politika ve prosedürler sisteminin doğmasına neden olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Engellilik olgusuna bakışta geleneksel model 1800’lü yıllardan 1940’lı yıllara kadar, medikal model 1950’lerden 1980’e kadar ve sosyal model de 1980’den günümüze kadar olan sürede hâkim konumda olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Sesin şiddetini ölçme birimi desibeldir.

Yanıt Açıklaması: Engelli bireylere yönelik sunulan rehabilitasyon hizmetleri; koruyucu rehabilitasyon, tıbbi rehabilitasyon, mesleki rehabilitasyon, psiko-sosyal rehabilitasyon, ev rehabilitasyonu ve toplum temelli rehabilitasyonu olmak üzere altı aşamalarından oluşmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Özel Eğitim Uzmanı: Özel eğitim uzmanı, engelli bireylerin eğitim gereksinimlerini belirler ve gereksinimlerine uygun bireysel eğitim planlarının hazırlanmasını sağlayarak uygun eğitsel tedbirler alır, planı uygular, değerlendirir ve izler. Bireyin gereksinimine göre evde eğitim uygulamalarına katılır. Bunların yanı sıra, engelli bireylerin gereksinimlerine yönelik aileleri bilgilendirme çalışmaları yapar, ailelere rehberlik eden ilgili birim ve kurumlarla işbirliği yapar ve özel gereksinimli bireylerin iş ve meslek hayatına veya yükseköğretim kurumuna geçişiyle ilgili çalışmalar yapar

Yanıt Açıklaması: Bu gün geçerli olan ve günümüz engelli politikalarına yön veren, sosyal model hak temelli bir yaklaşımdır. Sosyal modele göre engellilik, dış çevrenin bir ürünüdür ve dolayısıyla bireyin fiziksel veya düşünsel eksikliğinin bir sonucu olarak açıklanamaz. Engelliliğin sosyal bir ürün olması nedeniyle sosyal modelde engellilerin haklarını korumaya ve geliştirmeye yönelik politikalara öncelik ve önem verilmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Son yıllarda ülkemizde engelli bireylere verilen bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine ilişkin uygulamalar incelendiğinde yalnızca engelli bireyleri dikkate alan hizmetlerin değil, engelli bireyin ailesini ve yakınlarını da dikkate alan hizmetlerin benimsendiği görülmektedir. Doğru cevap "D" dir.

Yanıt Açıklaması: Down sendromu kromozomal bir nedenle doğum öncesi ortaya çıkar. Erken doğum doğum anı ile ilgilidir. Bir bebeğin geçirdiği havale ise doğum sonrası nedenler arasındadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Merkezi işitme kayıpları: Beynin işitme merkezinin hasar görmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. İşitme merkezi hasar gördüğünden birey iç kulaktan gelen sesleri algılayamaz.

Yanıt Açıklaması: Rehabilitasyon, doğuştan bir yetersizliğe sahip olmanın yanı sıra, sonradan yaşanılan birtakım sorunlar nedeniyle de yetersizliği olan bireylerin yetersizlikten kaynaklanan sorunlarını en aza indirmek ve giderek işlevde bulunma düzeyini arttırmak, bu bireyleri iş yapabilecek duruma getirmek ve topluma tam katılımını sağlamak amacıyla verilen sağaltım hizmetlerinin tümüne denir.

Yanıt Açıklaması: Dünya'da bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin tarihçesinde üç paradigma bulunmaktadır. Kurumsal paradigma, kurumsal reform paradigması ve toplumsal yaşam paradigması bulunmaktadır. Kurumsal reform paradigması döneminde disiplinlerarası çalışmalar başlamış, bakım ve rehabilitasyon hizmetleri hem toplum hem de kurumlar için sunulmaya başlamıştır.  Bu dönem aynı zamanda sosyal hakların da politik olarak güçlendiği dönemdir. Toplumsal yaşam paradigmasına geçiş evresinin başladığı bir dönem olarak da atfedilebilir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal model engellilik yaklaşımına göre engellilik olgusunda tüm toplum sorumludur. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Rehabilitasyon kaybedilen bir yeteneğin yeniden kazandırılması ya da yitirilen yeteneğin yerine yenisinin “ikame” edilmesidir.

Yanıt Açıklaması: İşitme yetersizliği olan bireylerin gelişimi etkileyen faktörler; işitme kaybının türü derecesi, işitme kaybının oluştuğu yaş ve işitmeye yardımcı teknolojilerden yararlanma yaşı şeklinde sıralanabilir. Bunların yanı sıra aile bireylerin çocuğa karşı tutumları ve ebeveynlerin işitme durumları gibi çevresel ve eğitsel faktörlerin işitme yetersizliği olan bireylerin gelişimlerinde önemli rol oynadığını söylemek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Kurumsal bakım hizmetleri, hastaneler veya klinikler, hastalığa özgü merkezler, aile danışma ve rehabilitasyon merkezleri, mesleki rehabilitasyon merkezleri, umut evleri ve yatılı bakım ve rehabilitasyon merkezleri aracılığıyla sunulmaktadır. Doğru cevap "A" dır.