Bakıma Gereksinimi Olan Engelli Bireyler 1

Yanıt Açıklaması: Gözde yer alan tabakaların görevi ışık ışınlarını kırmak, miktarını ayarlamak ve bir görüntü elde edilmesini sağlamaktır. Işık ışınları sırasıyla gözün saydam tabakasından (kornea), göz sıvısından, göz bebeği ve göz merceğinden geçer. Gelen ışının yoğunluğuna göre göz bebeği büyüyüp küçülür. Işınlar iç tabakada bulunan koni ve çubuk hücreleri uyarır ve ışınlar burada elektrik tepkilerine dönüşür. Görme retinada başlar ve optik sinirler aracılığıyla beyinde yer alan görme merkezine gönderilir. Tüm bu aşamalar sırasında bir problem yoksa beyin kendisine iletilen bilgileri anlamlandırarak bir görmenin tamamlanmasını sağlar. Yani doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel modele göre engellilik kişisel bir trajedi, bireysel bir sorun olarak görülmüş ve bireyin veya yakın çevresinin işlemiş olduğu bir suç ya da günahın karşılığı olan ilahi bir cezalandırma olarak değerlendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Menenjit ve beyin iltihabı gibi çocukluk enfeksiyonları doğum sonrası nedenler arasında yer alırken diğerleri doğum öncesi nedenler arasında yer alır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kalıtımsal nedeler %37.2; doğum öncesi nedenler %55, doğum sonrası zedelenmeler %9.3, bulaşıcı hastalıklar %14, tümör %5.4, diğer hastalıklar %34,1

Yanıt Açıklaması: Vücut duruşunda sıradışı görünüm beyin felci için ayırıcı bir durumdur. Gözleri sık sık ovma ise görme yetersizliği için ayırıcı bir durumdur. Ancak dolaptaki giysileri boyut ve kullanım kategorilerine göre düzenlemede zorluk çekme ve matematik ile ilgili sembolleri anlama ve kullanmada güçlük çekme öğrenme güçlüğü alanı için ayırıcı sorulardır. Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğum sonrası nedenler arasında en sık karşılaşılanı düşme veya çarpmaya bağlı kafa travmalarıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İşitme yetersizliği olan bireyler ve normal işiten bireylerin dil gelişimi açısından benzer evrelerden geçtikleri bilinmektedir. Ancak işitme yetersizliği olan bireyler, yaşadıkları işitme sorunları nedeniyle akranlarına oranla dil gelişiminde geri kalırlar ya da süreçte daha yavaş ilerleme olasılıkları yüksektir. Çocukların erken tanı, müdahale ve işitmeye yardımcı teknolojilerden yararlanmalarının sağlanması ile birlikte sunulacak yaşantı zenginliği ile işitme kaybının dil gelişimi üzerindeki olumsuz etkilerinin en aza indirgenebilir. İşitme yetersizliği olan bireylere dil ve iletişim becerilerinin kazandırılmasında işitme kaybının oluştuğu yaş ve derecesi oldukça önemlidir. Dil becerilerini kazanmadan yani doğuştan işitme yetersizliği olan bireylerde dil ve iletişim becerilerinin gelişimi, kazanılmış işitme yetersizliğine sahip bireylerdeki dil ve iletişim becerine oranla oldukça sınırlılık göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Astım bronş olarak adlandırılan akciğer içi hava yollarının kronik olarak iltihaplanması ile ilişkili bir hastalıktır. Astımın belirtilerine bakıldığında, hırıltılı solunum, öksürük, nefes darlığı ve atakları görülmektedir.(sa:132)

Yanıt Açıklaması: Engellilere yönelik çeşitli hizmetler sunan geleneksel, medikal ve sosyal model olmak üzere üç temel model bulunmaktadır. Sosyal model hak temelli bir yaklaşımdır ve 1980’den günümüze kadar olan sürede hâkim konumda olmuştur. Geneleksel modele göre engelliler toplumsal ilişkilerden büyük ölçüde dışlanmıştır. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: FM sistemi işitme kayıplı çocukların eğitim süreçlerinde kullanılan ve ses yükseltici sistemlerden daha iyi yarar sağlayan işitmeye yardımcı teknolojilerdir. FM sisteminde mikrofon, verici ve bireysel cihazlara yerleştirilmiş alıcılar bulunmaktadır. Mikrofonu ders süresince öğretmen yakasına takar. Çocukta kendi cihazındaki alıcıları açarak öğretmeninin konuşmalarını her durumda aynı kalitede işitir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta FM sistem vericisi ile bireysel cihazın alıcısı uyumlu olmalıdır. Doğru yanıt C’dir.

Yanıt Açıklaması: Bakım personeli için, çoklu yetersizliğe sahip olan bireylerin özelliklerini bilmek; onların daha etkili bir bakım ve rehabilitasyon hizmeti almalarını sağlamak açısından önemlidir.İşitmeyle ilgili problemler: Çoklu yetersizliği olan bireylerin bir kısmı işitme sorunları yaşamaktadırlar. Bu bireyler, genellikle belirli düzeydeki sesleri duyarak cevap verebilir. Bulundukları ortamlardaki konuşmaları ‘tahmin ederek’ rutin olaylara alışmayı öğrenebilirler. Ancak; daha önceden karşılaşmadıkları yeni insanlar ve ortamlarda bulunduklarında konuşulanları anlamada ciddi düzeyde problemler yaşarlar. Bazen de işitme ile ilgili problemler, bu bireylerin bedenlerini dengede tutmaları ve düz bir çizgide yürümelerini zorlaştırmaktadır. Konuşmalarının anlaşılırlığı ve akıcılığının geliştirilebilmesi çin; uzun süre eğitim almak zorundadırlar

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde “Engelliler için yetkin sağlık sistemi” olarak değerlendirilen kronik bakım modeline göre tüm engelli hastalara bütüncül yaklaşım sağlanmalıdır. Bakımın amacı sadece faydalı olana değil ihtiyaç olana odaklanmaktır. Bu doğrultuda doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğum Sırası Nedenler • Travmatik Beyin Hasarı: Bebeğin kafasının doğum sırasında zarar görmesiyle meydana  gelebilen ve beyinde hasara yol açabilen travmatik beyin hasarı, çoklu yetersizliklere neden olmaktadır. • Bebeğin beynine giden oksijen miktarının yetersiz kalması: Doğum sırasında özellikle zor doğumlar bebeğin doğum kanalında uzun süre kalması, kordon dolanması gibi olumsuzluklar oksijensiz kalmasına neden olabilmektedir. Kan uyuşmazlığı doğum öncesi nedenlerdendir, beyin iltihabı ise doğum sonrası nedenler arasında yer alır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Çoklu yetersizliği olan bireyler ileri düzeyde yetersizliği olan bireylerin önemli bir alt grubunu oluştururlar. Birden fazla alanda (örn: görme ve işitme) yetersizlikleri vardır. Diğer yetersizlik gruplarına göre daha sık ve çok sağlık sorunları yaşarlar. Verilen seçeneklerin tamamı çoklu yetersizliği olan bireylerin özellikleri arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Doğum Anı (Perinatal) Nedenler Bebeğin anne bedenini terk edişi esnasında oksijensiz kalması (perinatal asfiksi), doğumda anormal geliş pozisyonu sergilemesi, zor ve uzun doğum, doğum anı travmaları, hastane enfeksiyonları gibi durumlar doğum anı nedenler arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dipleji bacaklarda daha fazla, kollarda daha az olacak şekilde yetersizlik görülmesidir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletlerin çalışmalarıyla 1981 yılı, “tam katılım ve eşitlik” teması ile “Uluslararası Engelliler Yılı” olarak kabul edilmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Çoklu yetersizlik en genel tanımıyla, “bir yetersizliğe başka bir yetersizliğin eşlik etmesi” durumudur. Çoklu yetersizlik, iki veya daha fazla yetersizlik durumunun bireyin iletişim, devinim ve günlük becerilerdeki performansı üzerinde birleşik etki yaratması olarak da tanımlanabilmektedir. Çoklu yetersizlik, adından da anlaşılabileceği gibi; bireyde birden fazla yetersizliğin bir arada görülmesi olarak tanımlanabilir. Çoklu yetersizlik, ileri düzeyde ve yoğunlukta desteğe gereksinim duyan iki veya daha fazla motor, duyusal bozukluk ve özel sağlık bakım gereksinimi olan bireyleri tanımlamak için kullanılmaktadır. Ülkemizde çoklu yetersizliğin tanımı; Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2006)’nde birden fazla yetersizliği olan birey adı altında şu şekilde yapılmıştır: Birden fazla yetersizliği olan birey, “birden fazla alanda görülen yetersizlik nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey”dir. Bu bireyler, yasalarda ve ilgili alan yazında “ileri düzeyde yetersizliği olan bireyler” in önemli bir alt grubu olarak kabul edilmektedirler. Dolayısıyla doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Dipleji-bacaklarda daha fazla, kollarda daha az olacak şekilde yetersizlik görülmesi, kuadripleji- fiziksel yetersizliğin her iki kol ve her iki bacakta görülmesi, hemipleji- fiziksel yetersizliğin vücudun sağ veya sol yanında (örn; sağ kol-bacak, sol kol-bacak) görülmesi, çift hemipleji- serebral palsiye ilişkin bir terim olmakla beraber yetersizliğin kollarda daha fazla bacaklarda daha az görülmesi, parapleji- sadece bacaklarda hareket ve duyu yetersizliği görülmesi durumudur.

Yanıt Açıklaması: Dünya Engellilik Raporunun genel sağlık bakım ilkesi bakım ve rehabilitasyon ile ilgilidir.