Bakıma Gereksinimi Olan Engelli Bireyler 1

Yanıt Açıklaması: Bireyin kendisinin dışında bakım ve rehabilitasyon hizmeti verecek ekibin içerisinde öncelikle aile bireyleri veya bireyin bakımından sorumlu yakınları, özel eğitim uzmanı, bakım elemanı, fizyoterapist, hemşire, dil ve konuşma terapisti, psikolog, odyolog, sosyal hizmet uzmanı, çocuk gelişimi ve eğitimi uzmanı, ergoterapist, diyetisyen, doktor ve bireye özgü sağlık sorunlarına ilişkin uzman hekimler (fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı, nörolog, ortopedist, plastik cerrah, ürolog, pediatrik nörolog, psikiyatrist, göz hastalıkları uzmanı, diş hekimi, kulak burun boğaz uzmanı vb.) yer almalıdır. Bunların içinde aile bireyleri veya bakımından sorumlu yakınları tarafından sunulan hizmetler, uzman olmayan bakım hizmetleridir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Özel gereksinimli bireyler ülkemizde Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinde (ÖEHY 2009) göre sınıflandırılmaktadır. Bu sınıflandırmada düşünme yetersizliği yoktur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Engelli bireye bakım ve rehabilitasyon hizmeti verecek ekibin içerisinde öncelikle aile bireyleri veya bireyin bakımından sorumlu yakınları, özel eğitim uzmanı, bakım elemanı, fizyoterapist, hemşire, dil ve konuşma terapisti, psikolog, odyolog, sosyal hizmet uzmanı, çocuk gelişimi ve eğitimi uzmanı, ergoterapist, diyetisyen, doktor ve bireye özgü sağlık sorunlarına ilişkin uzman hekimler (fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı, nörolog, ortopedist, plastik cerrah, ürolog, pediatrik nörolog, psikiyatrist, göz hastalıkları uzmanı, diş hekimi, kulak burun boğaz uzmanı vb.) yer almalıdır. Engelli bireylere sunulan bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinde yapılan bazı etkinlik ve görevlerde bireylerin perFormanslarının arttırılmasına ve daha iyi düzeye gelmesine yardımcı olan, engelli bireylerin sosyal hayata katılımının sağlanması amacıyla fiziksel, psikolojik, sosyal açıdan bireylerin uyumu için gerekli olan işlevsel becerileri edinmelerini ve çevrenin bireye uygun hale getirilmesini sağlayan kişi ergoterapistdir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir sesin duyulabilirlik eşiğine işitmenin mutlak eşiği denir.

Yanıt Açıklaması: Hizmetin Sunum Süresine Göre: Kısa Süreli Bakım Uzun Süreli Bakım

Yanıt Açıklaması: Umut evleri, yatılı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinden hizmet alan engelli bireylerden oluşan küçük grupların toplumsal yaşam içerisinde diğer bireylerle bir arada olabilecekleri dairelerde yaşamalarına imkân veren bakım hizmetidir. Bu sayede, engelli bireylerin toplumsal yaşama katılımının ve uyumunun artması hedeflenmektedir. Ülkemizde halihazırda engelli bireylere hizmet veren 136 tane umut evi bulunmaktadır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Odyoloji, kısaca işitme bilimi şeklinde tanımlanabilir. Odyolojinin temel işlevi, çocuğun hangi sesleri işitebildiği ve işitebilmesi için sesin ne kadar yükseltilmesi gerektiğinin belirlenmesidir. Seslerin tanımlanmasında frekans ve şiddet terimleri kullanılmaktadır. Sesin şiddeti, sesin kulak tarafından duyulan yüksekliği anlamına gelmektedir. Sesin frekansı ise ses kaynağının bir saniyedeki titreşim sayısıdır. Sesin şiddetini ölçme birimi desibel (dB) ve sesin frekansını ölçme birimi ise hertz (Hz) şeklinde adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşitme cihazı yardımıyla ya da cihaz olmaksızın dile ilişkin bilgileri işitme yetisini kullanarak elde etmesi mümkün olmayan birey sağır olarak tanımlanmaktadır. Dil öncesi dönem, işitme kaybının gerçekleştiği yaş göz önünde bulundurularak ifade edilmektedir. İşitme kaybının derecesine göre sınıflama odyolojik değerlendirme sonucunda yapılan bir sınıflamadır. Bu sınıflamaya göre; çok hafif, hafif, orta, ileri ve çok ileri derecede işitme kayıpları olarak adlandırılmaktadır. İşitme kaybının oluş yerine göre yapılan sınıflamada ise iletimsel, duyusal-sinirsel, karışık tip, merkezi ve işlevsel işitme kayıpları yer almaktadır. Doğru yanıt D’dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde engelli bireylere sunulan bakım hizmetlerinden Cumhuriyet dönemi öncesi vakıflar, Cumhuriyetin ilanından sonra da 1930’lara kadar belediyeler sorumlu idi.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde her ne kadar 1924 ve 1961 anayasalarında engelli bireylerin eğitim alma haklarına ilişkin yasal düzenleme maddeleri olsa da bakım ve rehabilitasyon konusunda en detaylı yasal gelişme 1982 anayasasında yer almıştır.

Yanıt Açıklaması: U¨lke genelinde engellilerle ilgili ilk büyük çalışma 2002 yılı nüfus sayımında gerçekleştirilen Türkiye Engelliler Araştırmasıdır. Bu araştırmanın sonuçları 2003 yılında yayınlanmıştır ve bu araştırmaya göre; Engellilerin Türkiye'deki toplam nüfus içerisindeki oranı %12.29’dur. Ortopedik, görme, işitme, dil ve konuşma ile zihinsel engellilerin oranı %2.58 iken süreğen hastalığı olanların oranı ise % 9.70’dir. Ortopedik, görme, işitme, dil ve konuşma ile zihinsel engelli olanların nüfus cinsiyet ayrımında incelendiğinde, erkeklerin oranının daha yüksek olduğu, süreğen hastalığa sahip olan nüfusta ise kadınların oranının daha yüksek olduğu gözlenmektedir. Ortopedik, görme, işitme, dil ve konuşma ile zihinsel engelli olanların oranı kırda daha yüksek iken süreğen hastalığa sahip olanların oranı kentte daha yüksektir. Engelli nüfusun okuryazarlık oranı incelendiğinde, altı ve daha yukarı yaştaki kişilerden okuma yazma bilmeyenlerin oranı ortopedik, görme, işitme, dil ve konuşma ile zihinsel engellilerde %36.33 iken süreğen hastalığı olanlarda %24.81 olduğu görülmektedir. Toplam nüfus için bu oran %12.94’tür. Engelli nüfusun medeni durumu cinsiyet ayrımında incelendiğinde, hem ortopedik, görme, işitme, dil ve konuşma ile zihinsel engelli olanlarda hem de süreğen hastalığı olanlarda evli olan erkeklerin oranının, kadınlardan daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bakıma muhtaç özürlü; özürlülük sınıflandırmasına göre ağır özürlü olduğu belgelendirilenlerden, günlük hayatın alışılmış, tekrar eden gereklerini önemli ölçüde yerine getirememesi nedeniyle hayatını başkasının yardımı ve bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede düşkün olan kişiyi ifade etmektedir. İsmail de bu durumdadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşitme kaybının derecesi odyolojik değerlendirme sonucunda elde edilen desibel (dB) sonucuna göre yapılan tıbbi sınıflandırmadır. Bu sınıflandırmaya göre orta düzeyde işitme kaybı olan bireyler (45-65 dB) konuşma esnasında konuşmaların neredeyse tamamını anlamakta güçlük çekmektedirler ve bu bireyler mutlaka işitmeye yardımcı teknolojilere gereksinim duymaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Duyu organları ya da zihinsel, fiziksel duygusal anlamda bireyin işlevlerinde zedelenmeye bağlı olarak tümü ile ya da kısmen kayıp oluşması durumu yetersizlik olarak ifade edilmektedir. Kısa bir ifade ile yetersizlik zedelenmenin bir sonucu olarak, zedelenme oluşan organın işlevini yerine getirememesi ya da kısmen getirmesidir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal yaşam paradigması döneminde ‘düzenli bakım programları’ geliştirilmeye başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: engelliliğe bakış açısını tanımlayan ve bu bakış açısı doğrultusunda engellilere yönelik çeşitli hizmetler sunan geleneksel, medikal ve sosyal model olmak üzere üç temel modelin bulunduğu görülmektedir. Engellilik olgusuna bakışta geleneksel model 1800’lü yıllardan 1940’lı yıllara kadar, medikal model 1950’lerden 1980’e kadar ve sosyal model de 1980’den günümüze kadar olan sürede hâkim konumda olmuştur, hâkim olan modele göre engeli bireylere bakım ve rehabilitasyon hizmetleri sunulmuştur.

Yanıt Açıklaması: 52 maddeden oluşan Özürlüler Kanunu, engelli bireylerin: • Özür sınıflandırmalarının nasıl yapılması gerektiğini, • Bakım gereksinimlerinin nasıl karşılanacağını, • Bakım hizmeti aldıkları kuruluşların ruhsatlandırma konusunu, • Alacakları hizmetlerin standartlarına, • Bakımlarının çeşitlerine, • Rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanmaları konusuna, • Erken tanı ve koruyucu hizmetlerden yararlanmalarına, • İş ve meslek analizlerinin yapılmasına, • Mesleki rehabilitasyonlarının yapılması konusuna, • İstihdam edilmeleri konusuna, • Eğitim ve öğretimden yararlanmaları konusuna, çeşitli hükümlerde yer vermektedir.

Yanıt Açıklaması: Tarihçede engelliğe yaklaşımlarda üç temel anlayış bulunmaktadır. Geleneksel modelde, engelli olma durumu kişiyle alakalı ve bir suçun-günahın karşılığı olarak görülmüştür. Bu anlayışta engelli bireyler, toplumdan uzakta yaşaması gereken insanlardır. Tıbbi-medikal modelde ise, engelli olma durumu, kişinin kendisine ait patolojik bir durumdur. Bu yaklaşımda engelli bireyler, toplumsal hayata katılmak için mutlaka rehabilitasyon hizmeti almalı ve tedavi edilmelidir. Son model ise 2011 yılında yayınlanan Dünya Engellilik Raporu'nda da vurgulandığı üzere sosyal modeldir. Bu anlayışta, engelli olma durumu, kişinin kendisi ile ya da düşünceleri ile alakalı değil; sosyal çevreyle ilişkilidir.Bu anlayışta engelli olma durumu "insan hakları sorunu" olarak değerlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Zedelenme doğum öncesi, doğum sırası ya da doğum sonrasında çeşitli sebeplerle bireyin organlarının işlevlerini yerine getirmede zorlanma meydana gelmesi durumu olarak açıklanmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel sözel yaklaşım  temelinde işitme yetersizliği olan bireylere dudak okuma ve görme duyu becerilerini geliştirme amaçlanmaktaydı. İşaret dili, duygu ve düşüncelerin beden ve el hareketlerine dönüştürtülerek aktarılmasıdır. İşitsel sözel yaklaşımın temelinde, işitme yetersizliği olan bireyin işitme kalıntısından yararlanarak dil becerilerini kazandırma yatmaktadır. Karma (total) yaklaşımın temel hedefi işitme yetersizliği olan bireylere okuma-yazma ve konuşma becerilerinin öğretilmesidir. Çiftdil yaklaşımda temel hedef konuşmanın öğretimi değil okuma yazmanın öğretimidir. Bu yaklaşımda konuşmanın öğretimi yan hedeftir.