Konut Yapı Kooperatifçiliği

Yanıt Açıklaması: Örnek ana sözleşmenin “ortaklıktan çıkarma” başlıklı hükmüne göre çıkarma sebepleri şunlardır: 10.maddede yazılı ortaklık şartlarını kaybedenler Parasal yükümlülüklerini zamanında yerine getirmeyenler Kur’a çekimi sonunda kendilerine düşen konutları kabul etmeyenler Tapuda kendi adlarına tescilden önce, konutlarında yaptıkları tahribat ve tadilatı yazılı ihtara rağmen düzeltmeyenler Kooperatifin para, mal ve belgeleri üzerinde işledikleri suçlardan mahkûm olanlar

Yanıt Açıklaması: Kooperatiflerin de diğer işletmeler gibi profesyonelce yönetilmeleri, iş ve işlemlerinin yasalara uygun olarak kaydedilmesi, finansal durumunu gösteren tablolarının hazırlanması, uygun kaynakların bulunması, varlıkların etkin bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ortaklar son bilançoya, mahkemeye tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde itirazda bulunabilir.

Yanıt Açıklaması: Konut yapı kooperatifinin en yetkili organı, genel kuruldur.

Yanıt Açıklaması: Bir gerçek veya tüzel kişinin, bir kooperatifte ortak sıfatını kazanabilmesinin başlıca dört yolu vardır. Bunlar; kuruluş aşamasında kurucu ortak olarak, kuruluştan sonra pay alınması yolu ile aslen, bir başkasının payı devralınmak suretiyle devren ve ana sözleşmede hüküm bulunması halinde miras yoluyla ortak olmak şeklinde sıralanabilir. Buna göre E seçeneği bir gerçek veya tüzel kişinin, bir kooperatifte ortak sıfatını kazanabilmesinin yolundan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Ferdi münasebete geçilmeden önce, ölen ortağın kanuni mirasçılarının, 3 ay içinde temsilci tayin ederek kooperatife bildirmeleri halinde, ortaklık hak ve yükümlülükleri kanuni mirasçıları lehine devam eder. Doğru cevap B seçeneğinde verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ticari işlemlerin belgelere dayanarak tarih sırası ile maddeler halinde kaydedildiği deftere, yevmiye defteri (Günlük Defter) denir. Yevmiye defterine yapılan her kayıt, mutlaka bir belgeye dayanmalıdır. Yevmiye defterine ilk olarak yeni işe başlayan kooperatiflerde açılış bilançosu, eskiden beri işe devam eden kooperatiflerde önceki dönem sonu bilançosunda yer alan bilgiler esas alınarak açılış kaydı yapılır.

Yanıt Açıklaması: Konut Kooperatiflerini Diğer Kooperatiflerden Ayıran Özellikler: Mülkiyet faydası yaratması Ortakların kontrolüne açık olması Ortaklara fayda yaratmasıdır. Bu nedenle doğru cevap III ve IV seçeneğin yer aldığı E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Koop. K. m. 46’ya göre kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/10’unun gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte bulunmaları halinde, şu hususların gündeme alınmasına karar vermek de genel kurulun yetkilerindendir: • Hesap tetkik komisyonunun seçilmesi, • Bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması, • Çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması, • Genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması, • Kanun, ana sözleşme ve iyiniyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali, • Yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi.

Yanıt Açıklaması: ORTAKLIK SIFATININ KAZANILMASI Bir gerçek veya tüzel kişinin, bir kooperatifte ortak sıfatını kazanabilmesinin başlıca dört yolu vardır. Bunlar; Kuruluş aşamasında kurucu ortak olarak, Kuruluştan sonra pay alınması yolu ile aslen, Bir başkasının payı devralınmak suretiyle devren Miras yoluyla ortak olmak

Yanıt Açıklaması: Doğrudan Finansman Sistemi Bu sistemde kişiler, kendi tasarrufları ve aile üyelerinin desteği ile konut satın almakta ya da kendi arsasına veya kamu arazilerine kendi çabaları ve emekleri ile konut yapmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Kurulan bu kooperatifleri diğer ortaklıklardan ayıran üç önemli özellik bulunmaktadır. Bunlar; Mülkiyet faydası yaratması, Ortakların kontrolüne açık olması, Ortaklara fayda yaratmasıdır. Doğru cevap E.

Yanıt Açıklaması: Genel Kurulun Yetkileri Genel kurulun yetkileri, Kooperatifler Kanunu’nun 42. maddesinde sayılmıştır. Bu maddede sayılan yetkileri genel kurul bir başka organa devredemez. Genel kurulun devir ve terk edilemez yetkileri şunlardır: • Konut yapı kooperatifinin ana sözleşmesini değiştirmek. • Kooperatif yönetim, denetçiler ve tasfiye kurulu üyelerini seçmek. • İşletme hesabıyla bilanço ve gerektiğinde gelir gider farkının bölüşülmesi hakkında karar vermek. • Yönetim ve denetçiler kurulunu ibra etmek. • Kanun veya ana sözleşme ile genel kurula tanınmış olan konular hakkında karar vermek. • Gayrimenkul alımında ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulün niteliğini, yerini ve azami fiyatını, satılacak gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek. • İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini belirlemek. • Kooperatifin ortak sayısı ile yapılacak konut veya işyeri sayısını tespit etmek.

Yanıt Açıklaması: Muhasebe, tüm kuruluşların mali nitelikteki işlemleri ve olaylarını para ile ifade edilmiş şekilde kaydeden, sınıflandıran, özetleyerek rapor eden ve sonuçlarını yorumlayan ve analiz eden bir bilim dalıdır.

Yanıt Açıklaması: Kooperatif işlerinin görülmesine herhangi bir şekilde katılmış olanlar, yönetim kurulunun ibrasına ait kararlarda oylamaya katılamazlar. Dolayısıyla yönetim kurulu üyeleri, ibraya ilişkin oylamada oy kullanamazlar. Ancak bu hüküm, denetçiler hakkında uygulanmaz. Yani kooperatif ortağı olan denetçiler, kooperatif işlerinin görülmesine katılmış olmalarına rağmen, ibranın görüşüldüğü genel kurulda oy kullanabilirler. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Genel kurul, yönetim kurulu ve denetçiler kuruludur.Doğru cevap ''D'' şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Konut yapı kooperatiflerinin dağılma nedenleri şu şekilde sıralanabilir; ana sözleşmelerinde belirtilen nedenlerin gerçekleşmesi, kooperatifin amacının gerçekleşmesi, genel kurulun dağılma kararı vermesi, kooperatif hakkında iflasın açılması, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın mahkemeden fesih kararı alması, kooperatif sermayesi ile kanuni yedek akçeler toplamının 2/3’ünün karşılıksız kalması durumunda genel kurulun tamamlama ya da kalan kısımla yetinme kararı vermemesi, kooperatifin başka bir kooperatifle birleşmesi ya da başka bir kooperatif ya da kamu tüzel kişisi tarafından devralınması, üç yıl ardarda olağan genel kurul toplantısının yapılamaması.

Yanıt Açıklaması: Kooperatifçilik Temel Değerleri • Kendi kendine yardım, • Kişisel sorumluluk üstlenme, • Demokrasi, • Eşitlik, • Adalet, • Dayanışma. Kooperatifçilik İkincil (Etiksel) Değerleri • Dürüstlük, • Açıklık, • Toplumsal sorumluluk, • Başkalarını düşünme.

Yanıt Açıklaması: İİK m. 179’da da, borçları aktifinden fazla olan kooperatiflerin iflâsına ilişkin bir düzenleme bulunmaktadır. Buna göre, kooperatifin borçlarının aktifinden fazla olduğu mahkemece tespit edilirse, önceden takip yapılmasına gerek olmadan kooperatifin iflâsına karar verilir. Bunun için kooperatif borçlarının aktifinden fazla olduğu şu kişilerce iddia edilebilir: • Kooperatifi idare ve temsile yetkili kişiler. • Kooperatif tasfiye halinde ise, tasfiye memurları. • Tasfiye halindeki kooperatifin alacaklılarından biri. Bu durumda kooperatifin iflâsına karar verilebilmesi için, ayrıca iflâsın ertelenmesi talebinde de bulunulmamış olmalıdır. Eğer iflâsın ertelenmesi talebinde bulunulur ve talep mahkemece kabul edilirse, kooperatifin iflâsına karar verilemez.

Yanıt Açıklaması: Kooperatifler Kanunu’nun 51’inci maddesinde belirtilen karar yeter sayısının ana sözleşme ile artırılması mümkündür.