Konut Yapı Kooperatifçiliği

Yanıt Açıklaması: Her ülke ekonomik ve sosyal yapısına uygun finansman modellerini geliştirmiştir. Bununla birlikte konut finansman sisteminin temel belirleyicileri, ülkenin gelişmişlik düzeyi, ekonomisinin büyüklüğü ve istikrarı, finans sisteminin gelişmişliği ve halkın alım gücüdür.

Yanıt Açıklaması: Kooperatiflerde olağan genel kurul toplantıları en fazla üç hesap dönemini kapsayacak şekilde ve birleştirilerek yapılabilir.

Yanıt Açıklaması: Konutları üretip ihtiyacı olanlara satana kadar; arsanın sağlanmasından konutun planlanmasına, konutun üretilip pazarlanmasına kadar tüm işlevleri yerine getirenlere yapsatçı müteahhit denir. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Konut yapı kooperatiflerinin iflâs hükümlerine göre tasfiyesi, tasfiye kurulu tarafından değil iflâs idaresi tarafından gerçekleştirilir.

Yanıt Açıklaması: Ortaklar genel kurul toplantısına şahsen katılabilecekleri gibi, temsilcileri aracılığıyla da katılabilir. Genel kurul toplantılarında her ortağın bir oyu vardır (Koop. K. m. 48).

Yanıt Açıklaması: Tasfiye sırasında yapılması gereken işlemler şunlardır: • Kooperatifin devamı sırasında başlamış olan, fakat henüz tamamlanmamış olan işlemleri tamamlamak. • Kooperatifin borç ve taahhütlerini yerine getirmek. • Kooperatifin alacaklarını tahsil ederek ve varlıklarını paraya çevirerek, kooperatifin kalan varlığını saptamak. • Malvarlığından artan kısmı ortaklar arasında bölüştürmek.

Yanıt Açıklaması: Rücu, bir ödemede bulunan kimsenin bu ödemeden yararlananlara başvurması ve ödediğini onlardan geri alma hakkıdır Tasfiye bilançosu, kooperatifin tasfiye kararının verildiği andaki durumunu gösteren bilançodur Son bilanço, kooperatifin alacaklarının tahsil edilip borçlarının ödenmesinden sonra tasfiye kurulunca hazırlanan bilançodur

Yanıt Açıklaması: Kooperatifler Kanunu ile açıkça genel kurulun yetkisinde olduğu belirtilen konular dışında, kanun veya kooperatif ana sözleşmesi ile genel kurula karar yetkisi verilmiş olan konular bulunabilir. Bu konularda da karar verme yetkisi genel kurula ait olur. Örneğin Koop. K. m. 88 gereği, İmar ve İskan Bakanlığı’nca yapı kooperatifleri için hazırlanan örnek ana sözleşmede genel kurula ayrıca şu yetkiler de verilmiştir: • Yönetim kurulu üyelerine verilecek aylık ücret, huzur hakkı ve yolluk miktarını belirlemek, • Yönetim kurulu tarafından verilen ortaklıktan çıkarma kararlarına karşı yapılan itirazları incelemek ve karara bağlamak, • Ortaklardan tahsil edilecek taksit miktarı ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak esasları tespit etmek, • Kooperatifin dağılması hakkında karar vermek, • Kooperatifin bir üst kuruluşa girmesine karar vermek ve bu kuruluşta görevlendirilecek temsilcileri seçmek.

Yanıt Açıklaması: Kuruluştan Sonra Pay Alınması Yoluyla Ortaklık; Kooperatif tüzel kişilik kazandıktan sonra, kooperatiften pay alınması suretiyle ortaklık sıfatının kazanılması durumunda, kurucu ortaklıkta olduğu gibi ortaklık sıfatının aslen kazanılması söz konusudur. Ortaklığa kabul edilen kişi, kabul bildiriminin kendisine yapılmasından itibaren bir ay içinde, sermaye taahhüdünün diğer ortaklarca ödenmiş taksidini ve diğer ortakların her birinin o tarihe kadar ödemiş oldukları paylara eşit meblağı, bir defada ödemek zorundadır.

Yanıt Açıklaması: Muhasebe; daha çok parasal işlemlerin toplanması, kaydedilmesi, sınıflandırılması ve raporlanması ile ilişkili iken finans; muhasebenin ürettiği bu bilgileri yorumlar, sorunları, tespit eder ve çözüm önerileri getirir.

Yanıt Açıklaması: Konut yapı kooperatifinin en yetkili organı, genel kuruldur. Genel kurul, kooperatifin karar organıdır ve kooperatife kayıtlı ortakların katılımıyla oluşur. Doğru cevap A 'dır.

Yanıt Açıklaması: Kooperatiflerde olağan genel kurul toplantısının her hesap devresi sonundan itibaren, altı ay içinde ve en az yılda bir defa yapılması gereklidir.

Yanıt Açıklaması: Kooperatif ortaklığından çıkarılan kişinin iki farklı itiraz hakkı vardır. Ortak, doğrudan mahkemeye başvurup itiraz davası açabileceği gibi, toplanacak ilk genel kurula da itirazını yöneltebilir. Her iki durumda da itirazın süresi, kararın kendisine tebliğinden itibaren üç aydır. Bu süre hak düşürücü niteliktedir. Bu nedenle, açılan davada sürenin geçip geçmediği hakim tarafından re’sen dikkate alınır. Çıkarma kararına itiraz edilmez veya dava açılmaz ve bu şekilde üç aylık süre sona ererse, çıkarma kararı kesinleşir. Kooperatiften çıkarılan ortağın, çıkarma kararı kesinleşinceye kadar hak ve borç- ları devam eder. Haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların yerine yeni ortak alınamaz (Koop. K. 16/5). Bu hüküm, ortakların haklarını koruyucu niteliktedir. Ortaklıktan çıkarılmaya itiraz davasında yetkili mahkeme, ticaret sicil kaydında kooperatif merkezi olarak yazılı yer mahkemesidir. Görevli mahkeme ise, davanın ticari bir niteliğinin olması ve dava değeri olarak belli bir değeri içermemesi nedeniyle asliye ticaret mahkemesidir. B seçeneğinde adı geçen mahkeme görevli değil yetkili mahkemedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: En çok karşılaşılan ortaklıktan çıkarılma sebebi, ortağın ödemelerini zamanında yapmamasıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kooperatifler Kanunu’nun 81’inci maddesine göre Kooperatiflerin dağılma nedenleri aşağıdaki şekilde sıralanmıştır (Şekil 7.2); 1. Anasözleşme gereğince dağılma, 2. Genel Kurul kararı ile dağılma, 3. İflâsın açılmasıyla dağılma, 4. Kanunlarda öngörülen diğer hallerde ilgili Bakanlığın mahkemeden alacağı karar üzerine dağılma, 5. Diğer bir kooperatifle birleşmesi veya devralınması suretiyle dağılma, 6. Üç yıl olağan genel kurulunu yapamaması halinde dağılma, 7. Amacına ulaşma imkânının bulunmadığının ilgili Bakanlıkça tespiti halinde mahkemeden alınacak kararla dağılma, 8. Kooperatifin amacının gerçekleşmesi nedeniyle dağılma.

Yanıt Açıklaması: Ana sözleşmede belirtilen amacın gerçekleşmesiyle kooperatif sona ereceğinden, amacın belirlenmesinde titizlik gösterilmedir. Kooperatif amacının gerçekleşmesine rağmen, ortaklar kooperatifin devam etmesini isterlerse, Koop. K. buna imkân tanımaktadır. Buna göre, tescilden itibaren 6 ay içinde kooperatifin amacının değiştirilerek, kooperatifin amacının gerçekleşmesi nedeniyle dağılması önlenebilir.

Yanıt Açıklaması: Mutlak eşitlik, şartlar veya katkı ve özveriler eşit olmadığı halde herkese aynı hakkın tanınması veya borç yükletilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Kooperatif amacının gerçekleşmesine rağmen, ortaklar kooperatifin devam etmesini isterlerse, Koop. K. buna imkân tanımaktadır. Buna göre, tescilden itibaren 6 ay içinde kooperatifin amacının değiştirilerek, kooperatifin amacının gerçekleşmesi nedeniyle dağılması önlenebilir.

Yanıt Açıklaması: Katılma hakları; genel kurula katılma ve buna bağlı haklar ile oy hakkından oluşmaktadır. Bilgi alma hakkı, Denetleme hakkı, Dava açma hakkı ve Ortaklıktan çıkma hakkı ise koruyucu haklar arasında yer almaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yönetim kurulu üyelerinin katılacakları toplantı başına alacakları ücrete huzur hakkı denir.