Enerji Tasarrufu

Yanıt Açıklaması: Kyoto Protokolü küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda mücadeleyi sağlamaya yönelik imzalanmış uluslararası anlaşmadır.

Yanıt Açıklaması: Ulaştıma Bakanlığının verilerine göre yüzde 88.3 oran ile karayolu yük taşımacılığında paya sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Ulaşım pastasında en büyük pay sahibi olan karayolunda bunun hangi araçlarla nasıl gerçekleştirildiğine dair detayları TÜİK’in 2015 verilerine bakarak söylemek mümkün olabilmektedir. Buna göre Türkiye’deki toplam araç sayısı belirtilen yıl itibarı ile 19 994 472’dir ve bu araçlarda en büyük pay otomobile (%53,21) ve en düşük pay ise otobüse (%1,09) aittir. Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: %Verim= (Yapılan iş / Harcanan enerji) x %100 Yapılan iş=(%Verim x Harcanan enerji)/%100 Yapılan iş=(%75 x 200)/%100 = 150 J

Yanıt Açıklaması: Enerji yoğunluğu, yıllık gayrisafi milli hasıla başına, yıllık olarak tüketilen birincil enerji miktarı olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Karayolu Taşıtlarında Alınması Gereken Önlemler Her ne kadar günümüzde elektrik motorları teknolojisi de artık karayolu araçlarının tasarımında ve imalatında hibrit ya da %100 elektrikli motorlarıyla yerini almaya başlamışsa da hala hakim motor teknolojisi petrol ürünü yakıtlara dayanmaktadır. O nedenle karayolu araçlarındaki verim artışı bu motor teknolojisi ve onun kayıpları üzerinden ele alınacaktır. Araçlarda yakıt tasarrufunun sağlanabilmesi ya da başka bir bakış açısıyla daha verimli sürüş (Avrupa’da Eko-sürüş tekniği olarak da adlandırılan) sağlanabilmesi amacıyla aşağıda belirtilen hususlar ışığında bir dizi tedbirler alınabilir. • Seyahat esnasında araçların yüksek devirlerde kullanılması seyir esnasında fazla yakıt kullanımına neden olacaktır, bu nedenle düşük devirlerde araç kullanımı önemlidir. Bu amaçla uygun vites tercih edilmeli ve benzinli araçlarda 2500 rpm devir ve dizel araçlarda 2000 rpm devir vites değişimi için sınır olarak görülmelidir. • Buna bağlı olarak araçların şehir içi seyir hızının 35 ile 95 km/h aralığında olması tavsiye edilir. • Karayolu araçlarının daha verimli çalışabilmesi için uygun olan çalışma koşullarının devamlılığı önemlidir, bu da araçların günlük, haftalık, aylık ve senelik bakımlarının yapılması anlamına gelmektedir. Yakıt sarfiyatının artmaması da motor bakımının tam olarak yapılması ile ilintilidir. Araçların rutin bakımlarında - Buji değişimleri (iyi ateşlemenin sağlanabilmesi) - Yağ değişimi (sürtünme kayıplarının önlenmesi) - Hava filtre değişimi (iyi ateşlemenin sağlanabilmesi) - Soğutma suyu (motor bloğunun uygun sıcaklıkta çalışabilmesi) • Kara yolu araçlarının doğru yakıt kullanımına sahip olup olmadığı atılan havanın kontrolü ile ya da diğer bir ifade ile egzoz muayenesi ile de mümkündür. Bu muayene rutin bir biçimde yapılmalıdır. • Karayolu araçlarının ani olarak hızlanması ya da yavaşlaması (ivmelenmesi) yakıt tüketimini %5-10 arasında değiştirmektedir. Bu nedenle ani frenleme ve hızlanmadan kaçınmakta fayda vardır. • Uzun mesafeli seyahatlerde sabit hızla gidebilme avantajı söz konusu olduğundan enerji verimliliği için buna dikkat edilmelidir. • Araçların seyir halinde maruz kaldıkları direncin de yakıt sarfiyatında çok önemli bir etkisi bulunmaktadır. Bu nedenle aerodinamik yapısını bozacak şekilde araca takılacak ilave parçaların enerji verimliliğine olumsuz etkileri olacaktır. Bunların başında ilave yük taşıyabilmek adına araç üstlerine eklenen portbagajlar gelmektedir. • Bir diğer hava direnci ise seyir halinde iken serinlemek için açılan camlar sayesinde

Yanıt Açıklaması: Enerji kaynakları genel olarak yenilenebilen ve yenilenemeyen enerji kaynakları olarak iki grupta toplanmıştır. Örneğin rüzgar enerjisi yenilenebilir bir kaynak iken, petrol ve doğal gaz yenilenemeyen enerji kaynakları arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Demiryollarında enerji verimliliği adına, geri kazanım ve depolama da yaygın olarak kullanılmaktadır. Ulaşım araçlarında, özellikle frenleme anlarındaki enerjiden yararlanılarak enerji depolanır ve bu enerjiden depolama kapasitesine bağlı olarak araçların farklı fonksiyonlarını yerine getirirken yararlanılır. Yaygın olarak kullanılan form geri kazanımlı frenleme sistemidir. Bu sistemde araç fren yaptığı zaman ortaya çıkan kinetik enerji, elektrik enerjisine dönüştürülür ve bu enerji ya depolanır ya da kataner hattına iletilir.

Yanıt Açıklaması: Verilen değerler harcanan enerji formülünde yerine konursa 1400Wh bulunur.

Yanıt Açıklaması: Harcanan Enerji = güç x zaman Enerji: 1800 W. 4 h = 72000 Wh = 7.2 kWh 7.2kWh x.0.50:360 kuruş     100kuruş_1 lira olduğuna göre  360 kuruş:3.60 tl 20 günde 60 x20:72 lira Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kondansatörler, elektrostatik enerjiyi, yüklü iki elektrot arasında meydana gelen elektrik alan içerisinde depolamak için kullanılan bir devre elemanıdır. Farklı tiplerde kondansatörler olmakla birlikte temel olarak iki plaka arasında dielektrik (yalıtkan) malzemeden oluşur.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde her ulaşım türü her noktaya ulaşamamakta veya bir taşıma türü ile her istenilen lokasyona erişim sağlanmamaktadır. Bu aşamada istenilen bir yere bir yükün tekrar elleçlenmeden, aynı treylerde bir ulaşım türünden diğerine aktarılmak suretiyle transferine intermodal taşımacılık adı verilir. Bu sayede yük, her bir aşamada en avantajlı taşıma biçimi kullanılarak en ekonomik biçimde istenilen bir lokasyondan diğerine nakledilmiş olmaktadır. Enerji verimliliği, her durumda en verimli tür tercih edilerek gerçekleştiğinden artmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yapılan iş                                         Yapılan iş Verim:  ----------------- X 100  =   %60:   --------------------X 100:30J Harcanan enerji                                    200 J Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sinyalizasyon yardımıyla gerçekleştirilen bir diğer enerji dostu uygulama da yeşil dalga uygulamasıdır. Bu uygulamada birbirini takip eden kavşaklarda, belirli bir hızla (genel itibari ile mevcut yolun hız limiti) seyreden aracın trafik ışıklarının koordinasyonu sağlanarak kırmızı ışıklarda durmadan gidebilmesi sağlanmaktadır. Bu sayede hem sabit hızın sağladığı düşük yakıt tüketiminden yararlanılmakta hem de aracın durmasından kaynaklı kayıplar önlenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Enerji genel olarak çok geniş bir tanımlama yelpazesine sahip olmakla birlikte, Fizik’ te iş yapabilme yeteneği olarak tanımlanmaktadır. Enerjinin birimi Joule (J) ile verilir ve skaler bir büyüklüktür.

Yanıt Açıklaması: Karayolu taşıtları motorlu ve motorsuz taşımacılık olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Motorsuz taşımacılık tipleri kısaca, İnsan gücüyle hareket edenler (pedallılar, sürüklemeliler, yük taşımak için) Hayvan gücü ile hareket edenler (sürüklemeliler) Treyler olmak üzere üç başlık altında verilebilirler. İlave olarak, motorlu taşıtlarda, Otomobiller Motosikletler Kamyonlar Otobüsler Diğer biçimde sınıflandırılabilirler.

Yanıt Açıklaması: En basit tanımıyla elektrik akımı (I) birim zamanda birim yüzeyden geçen hareketli yük miktarı olarak tanımlanmaktadır ve birimi Amper’ dir.

Yanıt Açıklaması: Mekanik depolanma yöntemlerinden olan volanlar, bir hazne içerisinde dönen bir kütle, bu kütleyi hazne içerisinde tutan yataklar ve hem motor hem de jeneratör olarak kullanılabilen iletim cihazından oluşmaktadır (Şekil 8.5). Enerji bu cihazlarda kinetik enerji olarak depolanmakta ve hazne içerisinde motor tarafından tahrik edilen kütlenin dönmesi sayesinde saklanmaktadır. Önceki yöntemlerde de belirtildiği gibi depolama elektrik tüketiminin periyotta şebekedeki elektriğin motoru tahrik etmesi ve neticesinde rotorun dönmesi ile sağlanmaktadır ve bu dönüş sabit bir hızda gerçekleşir ve hız ne kadar yüksek ise depolanan enerjide o kadar yüksek olur.

Yanıt Açıklaması: Karayolu araçlarının ani olarak hızlanması ya da yavaşlaması (ivmelenmesi) yakıt tüketimini %5-10 arasında değiştirmektedir. Bu nedenle ani frenleme ve hızlanmadan kaçınmakta fayda vardır.

Yanıt Açıklaması: Gizli ısının depolanması  yöntemi sıklıkla faz değişimi ile ısı depolanması olarak da literatürde adlandırılmaktadır. Depolama esnasında kullanılan malzemenin fazının değişmesi bu gibi isimlendirilmelerin nedenidir, öte yandan gizli ısı olarak anılmasının sebebi de gene ısıl özelliklerinden ötürüdür. Maddeler faz değiştirirken ısı almaya devam ederler ama sıcaklıkları da aynı kalır, bu nedenle de bahsedilen ısı geçişi gizli ısı olarak bilinir. Bilindiği üzere faz değişimleri katıdan sıvıya, sıvıdan gaza ve ya tersi yönde olabilir ki tersi yönünde gerçekleşen işlem ısının tutulduğu değil ısının atıldığı bölümdür. Bu değişimler arasında ısı depolamaya en uygun faz değişiminin katı-sıvı dönüşümü olduğu gözlenmiş ve bu değişimde erime esnasında ısı saklanır. Yaygın olarak kullanılan malzemeler inorganik tuz hidratları ve erime yeteneği olan organik karışımlardır. Organik karışımlar inorganik tuzlardan daha düşük yoğunluklara sahiptirler bu nedenle inorganik tuzlar ısı depolama işlemlerinde daha ön plana çıkmaktadırlar. Bu yöntemde en sık karşılaşılan uygulama buz soğutuculardır.