Enerji Tasarrufu

Yanıt Açıklaması: Tüketilen enerji ve güç arasındaki ilişki, Harcanan Enerji = güç x zaman (6.1) ile verilir. Örneğin bir elektrik dağıtım şirketi elektriği 50 kuruş/kWh üzerinden ücretlendirmiş olsun. Bu durumda 60W’ lık bir lamba 24 saat süreyle açık tutulursa ödenmesi gereken miktarı hesaplayalım. 24 saatlik zaman zarfında lamba tarafından harcanan enerji; Enerji = güç x zaman = 60W.24h = 1440Wh = 1,44kWh.

Yanıt Açıklaması: Verim=Yapılan iş/ Harcanan enerji= 400/1000 = %40

Yanıt Açıklaması: Doğada genel olarak bilinen 5 doğal çevrim vardır.

Yanıt Açıklaması: Toplu taşıma verimliliğini arttırmak için yapılması gerekenler; Toplu taşımada birim yolcu başına enerji tüketimini azaltabilmenin en birincil koşulu, doğru kapasite kullanımı ve dolayısıyla doğru işletme koşullarıdır. Sefer sayıları talebe bağlı olarak organize edilmeli ve araçların boş seyretmelerinin önüne geçilmelidir. Toplu taşıma araçlarına ayrılmış şerit ve yol uygulaması yaygınlaştırılmalıdır. Verimi daha yüksek motorlar tercih edilerek enerji tasarrufuna destek olunmalıdır. Çevre dostu enerji kaynakları kullanan motorlar tercih edilmelidir. Toplu taşımacılıkta raylı sistemlerin kullanımı yaygınlaştırılmalı ve teşvik edilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Kyoto Protokolü küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda mücadeleyi sağlamaya yönelik imzalanmış uluslararası anlaşmadır Enerji yoğunluğu, yıllık gayrisafi milli hasıla başına, yıllık olarak tüketilen birincil enerji miktarı olarak tanımlanmaktadır TEP, 1 ton petrolün yakılmasıyla elde edilen enerjiye karşılık gelen miktardır

Yanıt Açıklaması: Süper iletken manyetik depolama sisteminin avantajları aşağıdaki şekilde sıralanmıştır. Çok kısa sürede reaksiyon verebilmesi ve kısa periyotlarda yüksek güç sağlayabilirler. Soğutma esnasındaki kayıplar ihmal edilecek olunursa %95 mertebesinde verime sahiptirler. Hareket eden parça olmamasına rağmen sistemin bütününün güvenilirliği kriyojenik soğutuculara bağlıdır. Soğutucu doğru çalıştığı müddetçe sistem düzgün olarak çalışabilecektir.

Yanıt Açıklaması: Treyler motorsuz taşıma araçlarından dır.

Yanıt Açıklaması: Kurşun asit bataryaların sağladığı avantajlar aşağıdaki gibi sıralanabilir: • Kurşunun düşük maliyeti ve kolay elde edilebilirliği • Yüksek dayanım • Hücrelerde elde edilebilen yüksek potansiyel • Elektrokimyasal verimlilik • Çevrim ömrü

Yanıt Açıklaması: Demir-çelik sanayinde enerji tasarrufuna yönelik yapılmış bazı çalışma örnekleri aşağıda sıralanmıştır: Kupol fırınlarından çıkan gaz yakılarak, kızgın su ile bölge ısıtması ve buhar üretimi gerçekleştirilmiştir. Bu uygulamada 1000°C sıcaklığındaki kupol fırını gazından yararlanarak 140°C kızgın su-buhar elde edilmiş, 21 MW’lık bir kazanç elde edilmiştir. Yapılan başka bir uygulamada, kupol fırınlarından çıkan gazdan yararlanılarak elektrik üretimi ve şehir ısıtması gerçekleştirilmiştir. Tav fırınlarında, atılan 80°C sıcaklığında ve 4000 m3/h havanın ısısı geri kazanılarak 12°C sıcaklığındaki dış ortam havası 63°C’ye kadar ısıtılmıştır. 240°C sıcaklığında ve 218000 m3/h debisindeki baca gazından yararlanılarak dökümhanenin yakma havasının ön ısıtılması gerçekleştirilmiştir. Yüksek fırınlardaki spesifik kok tüketiminin azaltılmasıyla birlikte üretiminin artırılması için yüksek fırına verilen hava sıcaklığının yükseltilmesini de kapsayan yüksek fırınların ve sobaların modernizasyonu ile ilgili çalışmalar yapılmıştır. Yüksek fırına verilen hava sıcaklığının 800°C’ye kadar her 100°C artırılması % 4~5, 800°C’den 1000°C’ye kadar ise her 100°C artış için % 2~2,5 kok tasarrufu sağlanabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Demir-çelik sanayinde yapılan bir çalışmada kupol fırınlarından çıkan gazdan yararlanılarak elektrik üretimi ve şehir ısıtması gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Son yıllarda evlerde yaygın olarak sınma ve ısıtma amaçlı kullanılan kombilerin kullanımında enerji tasarrufu sağlamak mümkündür. Örneğin çok kısa süreler için kombilerin açılıp kapatılması yerine düşük sıcaklık değerlerinde tutulması, kalorifer peteklerinde biriken gazın tahliye edilmesi, kalorifer peteklerinin temiz ve önünün açık tutulması gibi basit önlemler ısıl verim sağlayacak ve daha düşük elektrik tüketimini teşvik edecektir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Madde geri kazanımı kavramı ile sanayi tesislerindeki çeşitli atık ve proses sularının fiziksel, kimyasal ve biyolojik arıtmadan sonra tekrar kullanılması anlaşılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Gizli Isının Depolanması yöntemi sıklıkla faz değişimi ile ısı depolanması olarak da literatürde adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yakıt verimliliği, motorlu taşıtın hareketi esnasında yakıtın hangi verimlilikte kullanıldığını ifade eder. Yakıt ekonomisi, mil ya da km başına tüketilen yakıtın galon ya da litre cinsinden belirtildiği bir ölçü ya da değerlendirme biçimidir. Yakıt tüketimi ise yakıt ekonomisinin biraz tersidir. Aracın belirtilen bir yol boyunca ne kadar yakıt tükettiğini gösterir.

Yanıt Açıklaması: Toplu taşıma sefer sayısının arttırlması düzgün bir inceleme yapılmadan yapılırsa enerjı tasarrfu yerine bazen israfta getirebilir. Burada önemli olan kavram verimdir.

Yanıt Açıklaması: Uzun yıllar boyunca karbon yoğun enerji kullanarak ve enerji tasarrufu olanakları değerlendirilmeyerek küresel ısınma bugünkü noktaya kadar gelmiştir. Bunun olumsuz etkileri giderek daha da artmaktadır. Küresel ısınmanın olumsuz etkileri sel, kuraklık, sıcaklık, hava dalgası, fırtına gibi doğal afetlerle artık daha sık görülmektedir. Karbon emisyonu azaltılmadığı sürece doğal afetler daha sık periyotlarla yaşanmaya devam edilecektir.

Yanıt Açıklaması: Ulaştırmada enerjinin daha verimli olabilmesi, enerji kaynağı olarak kullanılan yakıtın daha etkin olarak kullanılması ya da bu konuda daha tasarruflu olunması ile mümkündür. Bu noktada yapılması gerekenler genel hatları ile aşağıdaki gibidir: Araçların aerodinamik yapıları ve motorlarının teknik kapasiteleri geliştirilmeli Ulaşım ağlarındaki organizasyon güçlendirilmeli Daha verimli ve daha etkin enerji kaynaklarına yönelmeli Araç sürüş tekniğini geliştirmelidir.

Yanıt Açıklaması: Enerjinin dışında tanımlanması gereken bir diğer kavram ise güçtür. Genel olarak birim zamanda harcanan enerji miktarına güç denmektedir. Birimi Watt (W) ile ve dolayısıyla Joule/saniye ile temsil edilir. Tüketilen enerji ve güç arasındaki ilişki; Harcanan Enerji = güç x zaman ile verilir. Bir haftada ampulün açık kalma süresi 24 saat x 7= 168 saat 168 saatlik zaman zarfında ampul tarafından harcanan enerji; Harcanan enerji=100 x 168= 16800 Wh= 16,8 kWh 1kWh’ lik tüketim 75 kuruş olduğuna göre 16,8 kWh’ lik tüketim; Tüketim bedeli= 16,8 x 75= 1260 kuruş= 12 tl 60 kr Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Hem yolcu (722 kcal/kişi-km) hem de yük (921 kcal/ton-km) taşımacılığında en yüksek enerji tüketimi karayolu taşıtlarında görülmektedir. Karayolunu yolcu taşımacılığında 100 kcal/kişi-km ile havayolu takip ederken, yük taşımacılığında demiryolu takip etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Evlerde en çok elektrik tüketimini buzdolaplarından sonra yaklaşık %28’ lik bir oranla aydınlatma ihtiyaçları takip etmektedir.