Enerji Tasarrufu

Yanıt Açıklaması: 4 şıkta atık ısıyla ilgili terimler belirtildi son şık bunların dışındadır

Yanıt Açıklaması: U¨lkemizde ve dünyada enerjinin en fazla tüke- tildiği alanların başında ulaşım gelmektedir. Bu durum Türkiye’de mevcut enerjinin %20 sine karşılık gelirken bu değer Avrupa genelinde %20 ile %30 arasında değişmektedir, Birleşik Devletlerde bu rakam %28 mertebesindedir.

Yanıt Açıklaması: A.B.D. Enerji Bakanlığı tarafından yapılan tanımlamada üretim içindeki paya oranla enerji girdisinin azaltılması ve aynı üretim potansiyeli ve sonuçlarına daha az enerji kullanılarak ulaşılması şeklinde tanımlanmıştır. Benzer şekilde T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yapılan tanımlamada, yaşam ve hizmet kalitesini düşürmeden birim veya ürün başına enerji tüketiminin azaltılması şeklinde ifade edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türk sanayisinde daha az enerji yoğun üretime doğru yeniden bir yapılanmaya doğru bir gereksinim vardır. Böylece hem sanayi sektörünün enerji yoğunluğu azaltılacak hem de sanayi sektöründen kaynaklanan emisyonlar ciddi oranda azalacaktır. Enerji verimliliği yasası Türkiye’de 2020 yılına kadar enerji yoğunluğu değerini 0,38 TEP/bin $’dan 0,30 TEP/bin $’a düşürmeyi hedeflemektedir. Şekil 5.2’de yıllara göre enerji yoğunluğu değişimi verilmektedir. Bu diyagram incelendiğinde 0,30 TEP/bin $’a düşme hedefinin oldukça yüksek olduğu görülmektedir. Türkiye’nin enerji yoğunluğunda orta vadedeki hedefi 0,25 TEP/bin $, uzun vadedeki hedefi ise 0,15 TEP/bin $’dır.

Yanıt Açıklaması: Kurşun asit batarya dünya genelinde en yaygın kullanılan batarya tiplerindedir ve mobil ya da sabit birçok sistemde kullanılmaktadır. Temel bileşenleri elektrotlar, seperatörler ve elektrolitlerdir. Kurşun asit bataryaların sağladığı avantajlar aşağıdaki gibi sıralanabilir: • Kurşunun düşük maliyeti ve kolay elde edilebilirliği • Yüksek dayanım • Hücrelerde elde edilebilen yüksek potansiyel • Elektrokimyasal verimlilik • Çevrim ömrü. Bu bilgilere göre özellikleri sıralanan batarya kurşun asit bataryadır.

Yanıt Açıklaması: Radyasyon:Işınım olarak da adlandırılan bu ısı geçişinde birbirini gören ve aralarında engel olmayan iki cisim arasındaki ışıma yoluyla gerçekleşen ısı geçişidir.

Yanıt Açıklaması: Enerjinin etkin kullanımı yaşam kalitesinin düşürülmesi, ortam şartlarının ve ürün standartlarının kötüleştirilmesi anlamını taşımaz. Örneğin, enerji tüketimi çok oluyor diye bir yemeği az pişirmek, çok elektrik sarfiyatı oluyor diye karanlıkta veya çok az ışık altında yürümek, yaşam standartlarını, insan ruh ve beden sağlığını olumsuz yönde etkileyeceğinden enerji yönetiminde kabul gören davranışlar arasında değildir. Bununla birlikte istenen sonuca giden yolda ihtiyaçtan fazlasının tüketilmemesi anlamını taşımaktadır. Bu bağlamda yaşam alanımız olan ve gelişen teknolojik unsurlar göz önüne alındığında aynı zamanda bir kültürel faaliyet alanı özelliği kazanan evlerimizde bilinçli bir yaklaşımla enerjinin kontrollü tüketimi mümkündür. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Fizik yasalarından bilindiği üzere enerji var ya da yok edilemez, ancak bir biçimden diğerine dönüştürülür. Belirtilen enerji depolama yöntemlerinde de yapılan tam olarak budur. Kimyasal enerji, mekanik enerji şarj ve deşarj durumlarına bağlı olarak ya elektrik enerjisine dönüştürülür ya da elektrik enerjisini kimyasal ve mekanik enerjilere dönüştürürler.

Yanıt Açıklaması: Yeryüzündeki suların yaklaşık %3 tatlı sulardan oluşmakta olup, %97’ si ise okyanus ve deniz sularından ibarettir.

Yanıt Açıklaması: Proses Enerjisi Tasarrufu Çalışmaları Proses enerjisinden tasarrufta, proses sonunda atılan atık ısıdan yararlanma çalışmaları anlaşılmaktadır. Atık ısıdan yararlanma çalışmalarında şu başlıklar ortaya çıkmaktadır: • Isı boruları, • Sıvı akışkanlı indirekt ısı değiştiricileri, • Gaz kullanan ısı değiştiricileri, • Döner tip rejeneratörler, • Levha tip ısı değiştiricileri, • Ekonomizörler, • Atık ısı kazanları, • Isı pompaları.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki grafiğe bakıldığında enerji yoğunluğu en az olan sektor 0.20 ile Tekstil sektörüdür.

Yanıt Açıklaması: Tablo 5.7 C¸eşitli U¨lkelerde Endüstriyel Proseslerdeki Sera Gazı Emisyonları (O¨ztürk M., 2009) U¨LKELER 1990 1995 2000 2005 1990 YILINA GO¨RE % DEGˆİS¸İM ABD 300078 314822 338671 333550 11,2 AB-25 374971 372937 331084 331868 -11,5 Rusya 232910 151053 167201 187228 -19,6 Fransa 57937 54998 42676 40353 -30,3 Japonya 132783 123986 95768 72283 -45,6 Kanada 53539 55748 50194 53323 -0,4 Almanya 119799 121381 101382 107258 -10,5 Ukrayna 125533 61958 81214 90435 -28,0 İngiltere 53593 46120 30935 27044 -49,5 Türkiye 13070 21644 22232 26448 102,4 Tabloda emisyon değerleri (CO2/yıl) olarak verilmiştir. Tablo 5.7 incelendiğinde sanayileşme sürecini tamamlayan gelişmiş ülkelerde endüstriyel proses kaynaklı sera gazı emisyonlarından karbondioksitte % 50’ye varan azalmalar görülmektedir. U¨lkemizde ise % 102’lik bir emisyon artışı ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sinyalizasyon yardımıyla gerçekleştirilen bir diğer enerji dostu uygulamada yeşil dalga uygulamasıdır. B u uygulamada birbirini takip eden kav şaklarda, belirli bir hızla (genel itibari ile mevcut yolun hız limiti) seyreden aracın trafik ışıklarının  koordinasyonu sağlanarak kırmızı ışıklarda durmadan gidebilmesi sağlanmaktadır. Bu sayede hem sabit hızın sağladığı düşük yakıt tüketiminden yararlanılmakta hem de aracın durmasından kaynaklı kayıplar önlenmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Enerjinin etkin kullanımı yaşam kalitesinin düşürülmesi, ortam şartlarının ve ürün standartlarının kötüleştirilmesi anlamını taşımaz. Örneğin, enerji tüketimi çok oluyor diye bir yemeği az pişirmek, çok elektrik sarfiyatı oluyor diye karanlıkta veya çok az ışık altında yürümek, yaşam standartlarını, insan ruh ve beden sağlığını olumsuz yönde etkileyeceğinden enerji yönetiminde kabul gören davranışlar arasında değildir. Bununla birlikte istenen sonuca giden yolda ihtiyaçtan fazlasının tüketilmemesi anlamını taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kent içi raylı sistem araçları (kendinden tahrikli demiryolu araçları): Metro: Taşıma kapasitesi yüksek toplu taşıma aracı Tramvay: Taşıma kapasitesi metroya göre daha düşük olan ve hafif raylı olarak adlandırılan toplu taşıma aracı Monoray: Taşıma kapasitesi metroya göre daha az olan ve emsallerinden farklı olarak tek bir rehber yol üzerinde seyahat eden toplu taşıma aracı. Banliyö: Taşıma kapasitesi hafif raylı araçlardan yüksek olan toplu taşıma aracı.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’deki toplam araç sayısı belirtilen yıl itibarı ile 19 994 472’dir ve bu araçlarda en büyük pay otomobile (%53,21) ve en düşük pay ise otobüse (%1,09) aittir. Aynı istatistiğe göre en yüksek ikinci pay kamyonet iken (%16,02) bu araçların ticari maksatla tercih edildikleri düşünüldüğünde Türkiye’de karayolu ulaşımında sürücülerin bir yere ulaşmak maksadıyla ikincil araç tercihi motorsiklet (%14,76) olduğunu belirtmek çok da yanlışolmayacaktır.

Yanıt Açıklaması: Birim zamanda harcanan enerji miktarına "Güç" denir.

Yanıt Açıklaması: Nikel kadmiyum (Ni-Cd) bataryalar pozitif uçta nikel hidroksit ve negatif uçta metalik kadmiyum ve elektrolit olarak potasyum hidroksitten oluşmaktadırlar. Çok düşük sıcaklıklarda (-40 °C) çalışabilmesi, uzun ömürlü olması, kapalı ve bakıma ihtiyaç duymayan hücreleri ve yüksek kapasiteleri (10 mAh – 20 Ah) ile bir dönem özellikle kurşun asit bataryalara karşı daha çok tercih edilmekteydi. Ancak kadmiyumun toksik özelliklerinin belirlenmesi bu batarya tipinden vazgeçilmesine neden olmuştur ve günümüzde yerini nikel metal hidrata (NiMH) bırakmıştır.

Yanıt Açıklaması: Enerji standartlarının belirlenmesinde dikkat edilmesi gereken hususlar; Yakıt verimli lastikler Yakıt verimlilik standartları Eko-sürüş teknikleri

Yanıt Açıklaması: Seyahat esnasında araçların yüksek devirlerde kullanılması seyir esnasında fazla yakıt kullanımına neden olacaktır, bu nedenle düşük devirlerde araç kullanımı önemlidir. Bu amaçla uygun vites tercih edilmeli ve benzinli araçlarda 2500 rpm devir ve dizel araçlarda 2000 rpm devir vites değişimi için sınır olarak görülmelidir. Doğru cevap A'dır.